كەتبۇعا
كەتبۇعا (شامامەن 1150-1225 ج.)، جىراۋ، كۇيشى-كومپوزيتور، اڭىز كەيىپكەرى. 14 عاسىردا جازىلعان «شادجارات ال-اتراك» («تۇرىك شەجىرەسى») اتتى كىتاپتاعى دەرەكتەر مەن ەل اۋزىنداعى اڭىزدار بويىنشا، دەشتى قىپشاك ءامىرى — جوشى حان اڭ اۋلاپ ءجۇرىپ قازا تاپقاندا، شىڭعىسحانعا قارالى حاباردى جەتكىزۋگە ەشكىم باتپايدى. سوندا كەتبۇعا باس كەتەر اۋىر مىندەتتى ءوز موينىنا الادى. اۋەلى: «تەڭىز باستان بىلعاندى، كىم تۇندىرار، ا، حانىم، تەرەك تۇپتەن جىعىلدى، كىم تۇرعىزار، ۋا، حانىم»، — دەپ شىڭعىسحاندى قارالى حابارعا ازىرلەپ الادى دا، بالاسى جوشىنىڭ ءولىمىن كۇيمەن ەستىرتەدى. «اقساق قۇلان — جوشى حان» كۇيى وسىلاي تۋىپتىمىس.
بىزگە كەتبۇعانىڭ وسى كۇيى جانە كۇي شىعارار الدىندا ايتقان بىرنەشە جول ولەڭى عانا جەتتى. باسقا ادەبي نە مۋزىكالىق شىعارماسى ساقتالماعان. الايدا ۇرپاك اۋزىنان ۇلىع (ۇلى) جىرشى دەگەن اتاق العان كەتبۇعانىن ءوز كەزىندە شىعارمالارى حالىق اراسىنا كەڭ تاراعان، كوشپەلىلەر اراسىندا ءسوز ونەرىنىڭ دامۋىنا ەرەكشە ىقپال ەتكەن كورنەكتى تۇلعا بولعاندىعى بايقالادى. 15 عاسىر اياعى مەن 16 عاسىردىڭ العاشقى شيرەگىندە جاساعان دوسپامبەت جىراۋ كەتبۇعا ءبيدى كۇرمەتپەن اۋزىنا الادى، ونىڭ سوزدەرىمەن ءوزىنىن تانىستىعىن بىلدىرەدى. حالىق ولەندەرى مەن اڭىز اڭگىمەلەردە دە كەتبۇعا ەل قامقورى، دانا اقساقال رەتىندە بەينەلەنگەن. ول تۋرالى اڭىزدار قىرعىز فولكلورىندا دا بار.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
اقساق قۇلان — جوشى حان (V نۇسقا)
الاشا حان ءھام ونىڭ بالاسى جوشى حان تۋراسىنان قازاق اراسىندا بار ءسوز
You Might Also Like
-
كۇلاش (گۇلباھرام) جاسىن قىزى بايسەيىتوۆا (1912-1957) — قازاقتىڭ ايگىلى ءانشىسى (ليريكا-كالوراتۋرالىق سوپرانو)، قازاق وپەرا ونەرىنىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ ءبىرى، قوعام قايراتكەرى. كسرو حالىق ارتيس...
-
كەسىرتكە — قابىرشاقتىلاردىڭ ءبىر وترياد تارماعى. ولار جەر شارىنىڭ سۋىق ايماقتارىنان باسقا جەرىنىڭ بارىنە دەرلىك تارالعان. بۇلاردىڭ قازىرگى كەزدە 20 تۇقىمداسقا، 350 تۋىسقا بىرىگەتىن 4000-نان است...
