InfoHub Logo

«الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ ساحناسىندا  8 ماۋسىم كۇنى  ۇلى جازۋشىمىز م.اۋەزوۆتىڭ 125 جىلدىعىنا وراي العاش رەت «ايمان – شولپان» اتتى مۋزىكالىق كومەديانىڭ پرەمەراسى وتكىزىلدى. ۇلتتىق ءداستۇرىمىزدى قايتا جاڭعىرتۋمەن قاتار ءوزىمىزدىڭ ءتول مادەنيەتىمىزدەن سىر شەرتكەن قويىلىم جان - جاقتى تاقىرىپتى قامتىپ، كورەرمەننىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا بولەندى.  بۇل قويىلىمنىڭ باستى  يدەياسى - تەاترعا جينالعان قاۋىمدى ءبىزدىڭ ۇمىت بولىپ بارا جاتقان سالت - داستۇرلەرىمىز بەن كونە تاريحىمىزدان حاباردار ەتۋ بولدى.  ۇلتتىق كونە اسپاپتارمەن ارلەنگەن دىبىس، ەرەكشە حورەوگرافيالىق قويىلىم، حالىق اندەرىمىز بەن ايتىس ونەرى دە قويىلىمنىڭ ىشىنەن ورىن الادى.

ەلىمىزدىڭ تۇكپىر – تۇكپىرىنەن جينالعان كورەرمەننىڭ ەرەكشە كوڭىلىنەن شىققان بۇل قويىلىم «الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ العاشقى مۋزىكالىق كومەدياسى. بۇل قويىلىمدى وسىنداي ەتىپ كەرەمەت ناتيجە ارقىلى جەتكىزە بىلۋگە نەبارى 3 اي عانا ۋاقىت كەتكەن. مۇنداي قىسقا ۋاقىت ىشىندە دايىندالعان شىعارماشىلىق ۇجىمعا دا كىشكەنە اۋىر بولعان سەكىلدى. سەبەبى، كۇنى – ءتۇنى وسى قويىلىمدى جاقسى ناتيجەگە جەتكىزۋ ءۇشىن ەڭبەك ەتۋ ول وڭاي جۇمىس بولمادى. دەگەنمەن دە، ماڭداي تەرى ەڭبەكتەرىنىڭ اقتالعانىن كەشەگى لىق تولعان زال مەن قويىلىمنىڭ سوڭىنداعى كورەرمەننىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنان – اق اڭعارۋعا بولادى.

جەڭىل ءازىل، اسپاپتارمەن ارلەنگەن دىبىس، ايتىس پەن ۇلتتىق ويىندارىمىز كورىنىس تاباتىن بۇل قويىلىم بۇگىندەگى ۇلتتىق تۋىندىلارىمىزدى جاڭعىرتۋ ماقساتىندا اتقارىلعان ۇلكەن ەڭبەكتىڭ ناتيجەسى. قويىلىمنىڭ رەجيسسەرى جۇلدىزبەك جۇمانباي ۇلتتىق ويىندارىمىز بەن حالىقتىڭ ۇلتتىق اندەرىن، ايتىسىن، بي قيمىلدارىن قولدانۋ ارقىلى تۋىندىعا ەرەكشە رەڭ بەرىپ، ءوڭىن كىرگىزگەن.

جالپى بۇل قويىلىم جىردىڭ ءتۇپنۇسقاسىنان كىشكەنە ەرەكشەلەنەدى. سەبەبى، كومەديانىڭ  1 – اكتىسى قايتادان جاڭارتىلىپ جازىلىپ، كوپتەگەن تۇستار الىنىپ تاستالىنىپ، ءبىرشاما كورىنىستەر قوسىلىپ، تۋىندى وزگەرىسكە ۇشىراعان. سونىمەن قاتار، قويىلىمداردىڭ ورنى دا ءبىر – بىرىمەن الماسقان.

“ايمان – شولپان” جىرىنىڭ ءوزى تۇنىپ تۇرعان يۋمور دەۋگە كەلەدى. وسىنداي ەرەكشەلىكتى ءوز تاراپىنا دۇرىس پايدالانا بىلگەن م. اۋەزوۆ ارتىنا وشپەستەي مۇرا رەتىندە كومەديانى قالدىردى. مۇنداعى وبرازدار بەينەسى ايقىن، تالاس – تارتىس كورىنىستەرى تەرەڭدەتىلگەن، ەرەكشە بوياۋ مەن وزىندىك ورنەكتەر قوسا بىلگەن. تەاتر ساحناسىندا ساحنالانعان قويىلىمنىڭ باستاۋى الىبەك پەن ارىستاننىڭ تالاس – تارتىسى بولادى. قايسىسى ايمان، قايسىسى شولپان ەكەندىگىن بىلمەسە دە ەكەۋىندە دە ءوزارا قىزدارعا تارتىس باستالادى. مۇنداعى ارىستان وبرازى – باتىل، ءارى باتىر، سىرتقى بەينەسىندە دە قۇددى ءبىر اقىن سەكىلدى كورىنەدى، ال الىبەك وبرازى – سىرت كوزگە عانا باتىر سەكىلدى كورىنگەنىمەن شامالى قورقاقتاۋ، السىزدەۋ سەكىلدى. وسى ەكى وبرازدىڭ بىر-بىرىمەن قاراما – قايشى بولۋى دا بۇل كومەديانىڭ ءبىر – ءبىرىن تولىقتىرىپ تۇرعان قىرى دەۋگە كەلەدى. ال باستى كەيىپكەرلەرىمىز ايمان – شولپان قىزدارىمىزدىڭ وبرازى ەرەكشە حالىق كوڭىلىنەن شىققان وبراز بولدى. ايمان – اقىلدى، بايسالدى، بايىپتى قىز بولسا، شولپان كەرىسىنشە – قىرسىق، تەنتەك، وتكىر ءتىلدى قىز بولدى. ءتىپتى ايمان مەن شولپاننىڭ وبرازى كومەديانىڭ ەڭ ءساتتى شىققان وبرازى بولدى دەسەم قاتەلەسپەسپىن. اپالى سىڭلىلەردىڭ بەينەسىنىڭ باسقالاردان ەرەكشەلەنۋى دراماتۋرگتىڭ تاپقىرلىعىن، شەبەرلىگىنىڭ ايعاعى ىسپەتتى. مۇنداعى تاعى دا باستى كەيىپكەرلەر مامان مەن كوتىبار بەينەلەرى دە باسقا وبرازداردان ەرەكشەلەنگەن ءساتتى شىققان بەينەلەر دەر ەدىم. مامان مەن كوتىباردىڭ اراسىنداعى تالاس – تارتىستىڭ ءوزى رۋلاردىڭ اراسىندا بولاتىن تۇسىنىسپەۋشىلىك كورىنىسىن بەينەلەيدى. وسى كوىرىنىستىڭ بولىگى ارقىلى تاريحتان ءبىرشاما حاباردار ەتەدى. كومەديامىزدىڭ سوڭى الىبەك پەن ايماننىڭ، ارىستان مەن شولپاننىڭ قوسىلىپ، ەكى رۋدىڭ اراسىنداعى بىرلىكتىڭ بولۋىمەن ءوز مارەسىنە جەتەدى. جالپى وبرازداردىڭ بارلىعى دا ءساتتى شىققاندىعىن ەسكەرەتىن بولساق، وندا بۇل مۋزىكالىق كومەديانىڭ عۇمىرى ۇزاق بولارى ءسوزسىز.

قورىتا ايتار بولساق، حالىق ونەرىنىڭ تاماشا تۋىندالارىن تاۋىپ، ورنىمەن ءالى ەرەكشە پايدالانۋىنىڭ ارقاسىندا مۋزىكالىق كومەديا ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق دۇنيەتانىمىن كەڭىنەن تانىتقان كوركەم تۋىندى بولىپ شىقتى. ايتىس پەن حوردىڭ، بي مەن ءاننىڭ ءبىر – بىرىمەن ۇيلەسىم تاپقاندىعىنىڭ ءوزى دە تۋىندىعا وزىندىك ەرەكشەلىك بەرەدى. حالىقتىڭ سول داۋىردەگى جاي – كۇيى مەن ۇلتتىق ويىندارىمىز، سالت -  ءداستۇرىمىز دە كورىنىس رەتىندە بەينەلەنىپ، كومەديانىڭ مازمۇنىن تەرەڭدەتە ءتۇستى. مۋزىكالىق كومەديا ءارقاشان دا قازاقتىڭ تەاترلارىنان ەشقاشان ۇزىلمەيتىن كلاسسيكالىق تۋىندى بولىپ قالادى. ۇلتتىق بولمىسىمىزدى كەڭىنەن تانىتقان كوركەم دۇنيە كورەرمەننىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى. بۇل دەگەنىمىز الاتاۋ ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ ساحناسىندا ساحنالعانعان  العاشقى كومەديالىق كوركەم تۋىندىمىز وتە ءساتتى شىققاندىعىنىڭ ايعاعى.

ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، مادەنيەتتانۋ ماماندىعىنىڭ  3 كۋرس ستۋدەنتى كوناربايەۆا مايا 

وندىرىستىك تاجىريبە جەتەكشىسى: ەسبولوۆا ءمولدىر اۋەلتايەۆنا

---