مەنىڭ ءتىلىم - قازاق ءتىلى
ءتىل-ادامزاتتىڭ باستى قازىناسى.تىل-تەك قانا پىكىر الماسۋ قۇرالى ەمەس، حالىقتىڭ تاريحى، مادەنيەتى مەن ءداستۇرى.ءتىلدىڭ قۇندىلىعى، ءقادىرى تۋرالى اقىن جازۋشىلارىمىز كوپتەگەن ماعىنالار قالدىرعان.قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك مارتەبە العان كۇنىن ياعني، 1998 جىلدىڭ 20 قاڭتارىندا ەلىمىزدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ابىشۇلىنازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن 22 قىركۇيەك - قازاقستان حالقى تىلدەرىنىڭ كۇنى بولىپ جاريالاندى. سول ارقىلى وزگەلەرگە ءوزىنىڭ انا ءتىلىن ۇلىقتاپ دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرىلدى.بۇل مەرەكە جالپى حالىقتىق سيپات الىپ، جىل سايىن تويلانىپ كەلەدى.
ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز اتا-بابامىزدان ميراس بولىپ كەلە جاتقان باعا جەتپەس مۇرا.دەمەك، ءار ادامزات ءوزىنىڭ انا ءتىلىن ساقتاۋعا،ءتىلىن شۇبارلاماۋعا ءتيىس.وكىنىشكە وراي، قازىرگى تاڭدا قازاق ءتىلىمىز جويىلىپ بارا جاتقانداي.ءتىپتى، ءوز ءتىلىن مەنسىنبەي قازاقشا سويلەۋگە ۇيالتىندار دا بار. وسى كەزدە اقىن ءقادىر ءمىرزا-الىنىڭ “وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە!”-دەگەن ولەڭ جولدارى ەسىمە كەلەدى.
ءبىز ءوز انا ءتىلىمىز ارقىلى تاريحىمىزدى بىلەمىز.دۇنيەگە كەلگەننەن باستاپ، انا تىلىمىزبەن سويلەپ وستىك. انا ءتىلىمىزدى ساقتاپ، ابىرويىن اسقاقتاتۋ ءاربىرىمىزدىن پارىزىمىز.ويتكەنى، ءبىزدىڭ بولمىسىمىز، ءدىنىمىز، مادەنيەتىمىز تىلىمىزدە.سوندىقتاندا مەملەكەتتىك تۋعان تىلىمىزدە بىلۋگە مىندەتتىمىز. اتا-بابامىزدان قالعان مۇرا بولعاندىقتان، ونى جالعاستىرىپ، مارتەبەسىن كوتەرۋ بارشامىزدىڭ بورىشىمىز.
ب.مومىش ۇلى “انامىزدىڭ اق سۇتىمەن بويىمىزعا دارىعان ءتىلىمىزدى ۇمىتۋ-بۇكىل اتا بابامىزدى، تاريحىمىزدى ۇمىتۋ”-دەگەن ەدى. سوندىقتان ءوز ءتىلىمىزدى ۇمىتپاي، كەرىسىنشە وي ورىسىمىزبەن كەلەر ۇرپاققا ءوز ءتىلىمىزدى دارىپتەگەنىمىز دۇرىس.
قازاق ءتىل-بايلىعىمىز. رۋحاني جان دۇنيەمىزدىڭ ايناسى. انا ءتىلىمىز ءبىزدىڭ باقىتىمىز بولسا، ءتىلدىڭ باقىتى-ونىڭ بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋى، ءۇلتىمىزدىڭ ونى ءقادىر تۇتا ءبىلۋى.
ءتىل تۋرالى زاڭىمىز تەك قاعاز جۇزىندە ەمەس، ومىردە نىق قادام باسىپ، عۋمىرى ۇزاق بولۋى ءۇشىن كۇرەسە بىلەيىك! انا ءتىلىمىزدى قاستەرلەپ، وعان دەگەن قۇرمەتپەن تەك ءوزىمىزدىڭ مەملەكەتتىك قازاق تىلىمىزدە سويلەيىك. ءقازىر ءتىلدى ساقتاپ قالۋ تەك ءبىزدىڭ قولىمىزدا. ءبىز ساقتاپ قالماساق، كەيىن ءبىزدىڭ ۇرپاقارىمىز قازاق ءتىلىن بىلمەي كەتۋى ابدەن مۇمكىن. بۇگىنگى جانە ەرتەڭگى ۇرپاق انا تىلىنە جەتىك، ءبىلىمدى، مادەنيەتتى بولۋى شارت!
تۇران ۋنيۆەرسيتەتى
جۋرناليستيكا ماماندىعىنىن 2 كۋرس ستۋدەنتى: الماس التىناي
You Might Also Like
-
ەكەۋى دە ءۇنسىز قالدى. كەمپىر الدىنداعى جارتىلاي ورتالانعان تاباققا، ال قاراما-قارسى ورىندىقتاعى تۇتىككەن، سارى شاش ايەل كەسەسىنە قارادى.
-
اتا-بابالارىمىزدىڭ تاريحي تاجىريبەسىن (تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ تاريحىنان، حح عاسىردىڭ باسىنداعى ۇلت كوشباسشىلارى رەفورمالارىنىڭ جوباسى) زەردەلەۋ، شىنايى ءومىردى، پراگماتيزم مەن ءديناميزمدى ن...
