ونىڭ داڭقى
ءاستىلى-ۇستىلى ۇيلەردىڭ ءبىر بولمەسى ەدى. بولمە ءىشى ءساندى، سالتاناتتى. ءۇيدىڭ وڭ جاق بوساعاسىن الا، كۇن ساۋلەسىمەن شاعىلىسىپ كۇمىس كروۆات تۇر. ۇستىندە رەتتەلىپ جينالعان جۇك. ءتور الدىنا ۇلكەن اينا قويىلىپتى. تەرەزەلەرىمە ۇستالعان مانەرلى اق كەستەلى كرۋجيەۆالار تومەن ءتۇسىپ تۇر. ونىڭ ۇستىنە ستەناسىنا ىلىنگەن قىزىل كىلەم مەن سىرلى تاقتاي ءۇيدىڭ اجارىن كىرگىزىپ تۇرعان ءتارىزدى. توردە قىزىلمەن قورشاعان لەنين سۋرەتى.
بولمە ءىشى ءبىرازدان بەرى تىم-تىرىس. اۋىز ۇيدە ءبىر ايەلدىڭ ىڭىرسىپ سالعان ءانى مەن اياعىنىڭ دىبىسى عانا ەستىلەدى. ىڭىرانىپ شىققان انگە، اياقتىڭ دامىلسىز دىبىسى ارقىلى بۇل اۋىزداعى ءۇيدىڭ اس ءۇي ەكەنىن، ونداعى ءانشى ءاسيا جەڭگەي ەكەنىن ايتپاي-اق بىلەسىڭ.
قۇلاقتى اق كاستريۋلگە قۇيىلعان سۋ وتتا قاينايدى. كوبىكتەنگەن سۋعا جەڭگەي ءالسىن-السىن قاراپ قويىپ، پەشتىڭ وتىن كوسەپ جىبەرەدى. اق شاراعا سالعان ۇندى سىرلى ستولدىڭ ۇستىنە كوتەرىپ قويىپ، قامىر يلەيدى. سىبانىلعان بىلەك كىدىرىسسىز ىسكە كىرىسكەندە الگى جەڭگەي ىڭىرسىپ ءاندى شىرقاپ جىبەرەدى.
اي سۇقتانسىن اسپاندا،
البىراپ التىن تاباقتاي،
دەپ ءبىتىردى ءاننىڭ اياعىن ءاسيا جەڭگەي.
«راس-اۋ، ءتىپتى!»— دەدى، ەسىك الدىندا تىڭداپ وتىرعان ءالي، ولەڭنىڭ وسى جەرىن تۇگەل ەستىگەنىنە ءماز بولىپ: «راس ايتادى مىناۋ»،— دەپ، تاعى ءبىر كوتەرىلىپ قويدى. ۇلى دانىشپان لەنين باستاعان كوممۋنيست پارتياسىنىڭ باقىت نۇرى، كۇن نۇرىنان كەم بە؟ ونىڭ ساياسىندا، نۇرلى ساۋلەسىندە، باقىتتىڭ بيىك شىڭىندا وتىرىپ، ومىرمەن ويناعان كەڭەس پرولەتارياتتارى، ونىڭ مىڭ-ميلليونداعان جاستارى كۇمىس شاباق سياقتى ەمەي، نەمەنە؟
— باس بولەكەيگە، ءاسيا، شىرقا ءاندى. ءبىزدىڭ ءومىر ماساتىلى كىلەم تۇرىندەي مانەرلى، شىن جىبەكتەي سيپاتتى، سۇلۋ ءاندى، سىمباتتى ءومىر،— دەدى ءبىر جاعىنان قۇلماعامبەت قارت.
ەسىك تىرس ەتىپ اشىلعانداي بولدى. قولىندا كىتاپ، قاعازى بار، موينىندا قىزىل گالستۋگى بار جاس قىز ەسىكتەن ۇيگە كىرە بەردى.
— پاريعاجانبىسىڭ؟—دەدى ءاسيا.
— ءيا.
— شەشىنە قوي، ساۋلەم، قىزمەتتەن كەشىرەك شىقسام دا استى دايىنداپ قويدىم. كانە توڭىپ قالعان جوقسىڭ با؟—دەپ، ءاسيا جەڭگەي قىز بالانىڭ استى-ۇستىنە ءتۇسىپ، شەشىندىرە باستادى.
پاريعاسىن جايلاپ وتىرعىزدى دا:—«كولحوزداعى اجەڭ كەلدى. ءقازىر كەلەدى. ساعان كوپ سالەمدەمە اكەپتى»،— دەدى. پاريعا قۋانىپ كەتتى. «قاشان كەلەدى اجەم، قايدا كەتتى ءوزى»،— دەپ ءاسيادان قايتا-قايتا سۇرادى.
اجەسىنىڭ دۇكەن ارالاپ كەتكەنىن، تەز ورالاتىنىن ايتىپ، ءاسيا اس ۇيگە شىعىپ تا كەتتى. سۋمكاسىنىڭ ىشىنەن پاريعا، ءبىر كىشىرەكتەۋ كىتاپشانى الىپ، اشتى. كىتاپقا قاراپ كوزىن الماستان كوپ وتىردى. بىرەر قاعازىن اۋدارىستىرىپ وقىپ شىقتى دا ءبىر سۋرەتكە ۇزاق ۋاقىت قاراۋمەن بولدى. سۋرەتتى كوپ قارادى. قاراپ وتىرىپ كۇبىرلەپ سويلەپ تە قويادى. تاپ وسى مەزگىلدە ونىڭ جۇزىنەن ۇلى قۋانىشتىڭ بەلگىسىن تابۋعا بولار ەدى. ول ءبىر مەزگىلدە «لەنين، لەنين»،— دەپ، قاتتى داۋىستاپ جىبەردى. داۋسىنىڭ قاتتىراق شىعىپ كەتكەنىن ونىڭ ءوزى مۇلدەم سەزبەي قالدى.
اۋىز ۇيدەن، «نە دەيسىڭ، قاراعىم»،— دەگەن ءاسيانىڭ سوزىنە نازار اۋدارماستان، پاريعا سۋمكاسىن تاعى دا اقتارا باستادى. ول قىزىل تىستى داپتەرىن قولىنا الدى دا بىرنەشە قاعازدارىن تەز-تەز اۋدارىستىرىپ، ءبىر شەتىنە قادالا قالدى. قىزىل سيامەن ادەمىلەپ جازىلعان بىرەر ءسوزدى وقىپ شىقتى دا: «ءيا مەن مۇنى كىتاپتان جازىپ العانمىن، ول جالعىز عانا لەنين ەمەس، ول توڭكەرىس دانىشپانى، ولشەۋى، تەڭدەسى جوق ۇلى كوسەم»،— دەدى. ءسۇيتتى دە ەكى قولىن شاپالاقتاپ، سەكىرىپ-سەكىرىپ قۋاندى. بار داۋسىمەن ءاندى شىرقاپ جىبەردى:
باقىتتىڭ اسقار شىڭىندا،
سەن تۋدىرعان ميلليون ۇل.
ەلىڭدە بابام، ەلىڭدە.
شاتتىق ءومىر، سۇلۋ جىر.
پاريعا وسى ولەڭدى ايتىپ بولا بەرگەندە ەسىك اشىلىپ، كولحوزدان كەلگەن قارت اجەسى دە كىرىپ كەلىپ ەدى.
نەمەرەسىن ساعىنعان قارت، كەلگەن بەتىندە پاريعاسىن قۇشاقتاپ، باۋرىنا قىسىپ سۇيە باستادى.
— ساعىندىڭ با، قالقام، مەنى،— دەدى وعان اجەسى.
— ساعىندىم.
قارت انا قۇلىنىمداپ بالانىڭ استى-ۇستىنە ءتۇستى. ەكى بەتىنەن كەزەك-كەزەك ءسۇيدى. تاپ وسى مەزگىلدە پاريعانىڭ ويىنا لەنيننىڭ شەتتە ءجۇرىپ اناسىنا جازعان حاتتارى ءتۇستى. ول حاتتاردىڭ كوبىن وقىپ شىققان-دى.
— لەنين بابامىز جاس شاعىندا ءوزىنىڭ اناسىن كورە الماي شەتتە ءجۇردى. ءبىزدىڭ، ءبىز سەكىلدى كوپ-كوپ بالالاردىڭ باقىتى ءۇشىن ول ءوزىنىڭ تۋعانىنان ايرىلدى،— دەدى اجەسىنە.
— ءيا قاراعىم، باباڭ لەنين مەحنات تارتىپ، تۇرمىس باقىتىن ءبىزدىڭ ەلدە ورناتتى. مىنە، سەنى مەن ءبىز سول باقىتتىڭ قۇشاعىندا جاساپ وتىرمىز،— دەدى اجەسى.
— ءيا، اجە، مەن لەنين بابامدى ۇمىتپايمىن، اسىرەسە ونىڭ بالالىق شاعى مەنىڭ كوز الدىمنان كەتپەيدى. مەن ونى ۇنەمى ەسكە الامىن. ونىڭ شەتتە جۇرگەن كۇندەرىن، تارتقان اۋىر مەحناتتارىن ەسكە الامىن. سۇيەمىن مەن بابامدى، سۇيەمىن. ماعان جاساپ بەرگەن ادەمى تۇرمىسى ءۇشىن، وقۋى، ەنەرى ءۇشىن سۇيەمىن،— دەدى پاريعا. لەنين بابا ءوزى ولسە دە، ونىڭ ءىسى ءتىرى. ول ءىستى ۇلى پارتيا باستاپ وتىر،— دەدى ول تاعى دا.
— ونىڭ داڭقى،— دەدى اجەسى،— ونىڭ داڭقى بارلىق ادام بالاسىنىڭ قۇلاعىندا، بارلىق ەلدىڭ ادامدارىنىڭ جۇرەگىندە.
You Might Also Like
