سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
قارا داۋىل

ەل جايلاۋدان قايتىپ، ويعا بەتتەگەن مەزگىلى ەكەن. سولايشا ۇلىتاۋدى جازىق دالامەن جالعاستىراتىن سارى ادىرلار كۇزەك. تاۋدىڭ ەتەگى كىلت تۇرىلەتىن وسى تۇستان باستالاتىن جالپاق دالاعا ەل مالىن قاپتاتىپ جىبەرگەن. قورا-قورا قويلاردى جايىپ جۇرگەن قويشىلاردىڭ قوستارى دالا توسىنەن اندىزداپ كورىنەدى. ال سالتاناتتى اق بوز ۇيلەر شوعىرى كوگالدى القاپ، اعاشى قالىڭ، سۋى مول بۇلاق باسىنا شوعىرلانعان. تالدىبۇلاق پەن الماتى وزەندەرىنىڭ جاعاسىن سايالاعان ۇيلەردىڭ شوعىر-شوعىر قاراسى ءار تۇستان كوز تارتادى.

المەرەك باتىر ءتۇس اۋا ات ەرتتەپ ءمىنىپ، ويداعى مالشىلار اۋىلىن ارالاپ قايتۋ ءۇشىن دالاداعى مال جاتقان جازىققا بەتتەپ ءجۇرىپ كەتەدى. سودان كۇن باتا ورالادى دا:

— ءبىرازدان كەيىن قاتتى داۋىل باستالادى، — دەيدى كەلە سالا ۇيدەگىلەرگە ەسكەرتىپ، — اۋىل-اۋىلعا حابارلاڭدار، قاس قارايعانشا ۇيلەرىن ارقانمەن باستىرىپ، داۋىلعا جىعىلمايتىن داي شارالارىن جاساپ السىن.

باتىردىڭ ەسكەرتۋى لەزدە-اق ماڭايداعى اۋىلدارعا تۇگەل ەستىلەدى. سوندا باتىپ بارا جاتقان كۇننىڭ قاباعىنا قاراعان ادامدار اسپاندى سىقاسقان قويۋ قارا قوشقىل بۇلت قىمتاي جاۋىپ تۇرعانىن كورەدى. ارعى كوكجيەكتەن قارا بۇلت قايناعان قازاننىڭ بۋىنداي بۋداقتايدى. راسىندا ءبىر سويقاننىڭ سۇرقى كورىنىپ تۇرعان سىقىلدى. كەيبىرەۋلەر مۇنى كۇزدىڭ ادەتتەگى سىرەسپە سۇرعىلت بۇلتى دەپ جوريدى دا، بەيعام وتىرا بەرەدى. ال باتىردىڭ سوزىنە دەن قويعاندار جاڭبىر جاۋسا، سۋى ءۇيدىڭ ىشىنە كىرمەسىن دەپ ۇيلەرىنىڭ ىرگەلەرىن مورلايدى. الدى-ارتىنا ارنايى قازىق قاعادى دا، ۇزىن قىل ارقانمەن باستىرىپ، داۋىل ەكپىنىنە قوزعالماستان توتەپ تۇراتىنداي ەتىپ بەكىتىپ تاستايدى.

كۇن كەشكىرە قۇيقاداي سىقىسقان قارا قوشقىل بۇلت اسپاندى تۇتاستاي قاپتايدى. قاتتى جەل تۇرادى. توزاڭدى بۋداق-بۋداعىمەن كوككە كوتەرەدى. بىرتە-بىرتە كۇشەيگەن جەلدىڭ ارتى جەر-دۇنيەنى ساپىرىلىستىرا شايقاعان داۋىلعا اينالادى. جاڭبىر ارالاسىپ، ىشقىنا دۇركىرەگەن داۋىل الەمدى قارا تۇنەككە اينالدىرىپ جىبەرەدى. سول قالىپپەن ءتۇنى بويى تىنباي، دامىل الماي سوعادى دا، كەلەسى كۇنى ءتۇس الەتىندە عانا باسىلادى.

وسى استاڭ-كەستەڭ كەزىندە المەرەك باتىردىڭ ايتقانىن ورىنداپ، قام جاساپ العاندار: «ءارۋاقتى باتىر ەمەس پە، ايتقانى اينىماي كەلدى»، — دەسىپ تاندانىسادى. تابيعاتتاعى توسىن قۇبىلىستىڭ زاردابىن شەكپەگەندەرىنە قۋانىسادى. ال ەسكەرتپەگە نەمقۇرايدى قاراعانداردىڭ ۇيلەرى جىعىلىپ، مىلجا-مىلجا بولىپ كۇيرەپ قالعان. سونىڭ سالدارىنان پانالاپ، باس ساۋعالار جەر تاپپاي، قاتتى ازاپ تارتادى.

تابيعاتتىڭ وسىناۋ توسىن اپاتىنىڭ زاردابىنان كەيىن بۇل ءوڭىردىڭ ەلى ەندى المەرەك باتىردىڭ اۋزىنا قارايدى. ءارقاشان ايتقان بولجامدارىنا ساي ارەكەتتەردى مۇلتىكسىز ورىندايدى. ءسويتىپ، باتىر ىلعي دا مال قىستاتۋ، ءتول الۋ، جايلاۋعا كوشۋ، مالدى ىندەتتەن ساقتاۋ شارالارى تۋرالى بولجام، باعدارىن الدىن الا ايتىپ وتىرادى. سونىڭ ارقاسىندا ەل-جۇرتتا ناقتى شارالار قولدانىپ، توسىن اپاتتاردان جاپا تارتىپ زارداپ شەكپەيدى.

ءسويتىپ، المەرەك باتىر ەندى ەلگە پايدالى ىزگى ويلارىنىڭ ارقاسىندا «ابىز» اتانادى دا كەتەدى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما