InfoHub Logo

سو ءبىر زاماندا ۇلى جۇزدە ءدۇيىم ەل باس قوسقان ءبىر بايدىڭ اسى بولىپتى. قازىقۇرت تاۋىن مەكەندەيتىن ءۇيسىن تولە ءبيدىڭ باسقارۋىمەن ەكى اي بۇرىن ساۋىن ايتىلعان وسى اسقا ارقاداعى ارعىنداردىڭ دا نەبىر يگى جاقسىلارى كۇندەي كۇركىرەپ، ارتىنىپ، تارتىنىپ، زور سالتاناتپەن بارعان ەكەن. دۋمان تويدان اتى شاۋىپ، بالۋانى جىعىپ، جامبىسى اتىلىپ، اسى ءىشىلىپ، ەندى تارتقار كەزدە اقبوز ۇيلەر سىرتىندا شارتپا-شۇرت قىرعىن توبەلەس بولىپ قالادى.

وقيعا بىلاي: ءۇيسىننىڭ سيقىم، جانىس دەيتىن ەكى رۋىنىڭ بەدەلدى ءبىر مىرزاسى اسقا كەلگەن ارعىن جىگىتىنىڭ جاپپاي اقكۇمىس ەر-تۇرمانىنا قىزىعىپ، كوپتىڭ كوزىنشە اتتان اۋدارىپ، تارتىپ الادى. «جاپتىم بالە، جاقتىم كۇيە» دەپ داۋساۋعان ىرگەلى ەل ءسوز تىڭدار، تەڭدىك بەرەر ەمەس.
ەرگە تالاسىپ جانجالداسقان ەكى ەلدىڭ داۋگەرلەرى اقىرىندا تولە بيگە جۇگىنىسكە كەلەدى. بي قاعىستىرىپ سۇراعاندا سيقىم-جانىس مىرزاسى:

— بۇرناعى جىلى وسى ەر-تۇرمانىم تۇلپار اتىممەن ۇرلانىپ ەدى. مىنە، ۇرىنى ايعاقتى زاتپەن ۇستادىم، — دەپ سۇيرەڭدەيدى.

— جوق، بي، نانباڭىز. بۇل مەنىڭ ءوز ەر-تۇرمانىم. قىزىققان سوڭ جالا عىپ تۇر، — دەپ بەزەكتەيدى ارعىن جىگىتى.

تولە بي ەكى جاقتىڭ ءسوزىن تىڭداپ بولعان سوڭ، داۋگەر مىرزاسىنا:

— كوزى جوق تۇلپار اتىن ساۋعالار، كورىنىپ قالعان مىنا ەرىڭدى ءوزىڭ ال، — دەپ بيلىك ايتادى. ارعىن جىگىت ويدا جوقتا ۇرى اتانىپ، ەردەن ايرىلۋعا اينالعان وسى قىسالاڭ مەزەتتە تولەنىڭ ادىلەتسىز بيلىگىنە نارازى بولىپ تۇرعان كوپتىڭ ىشىنەن ءجاسوسپىرىم قازىبەك سۋىرىلىپ شىعىپ:

— بەرە تۇرشى، مەن دە كورەيىن، — دەپ ەردى قولىنا الادى.
سوندا ون جەتى جاسار قازىبەك ەردى بىردەن تانىپ:

— قاپتالىڭ قايىڭ، قاسىڭ تال،
قالمامبەت قوسقان ءبىر ەرسىڭ.
سيقىم-جانىس ەكى تاپ،
ءبىر ەرگە قالاي مىنەرسىڭ.
ۇلى جۇزگە يە تولە بي،
بۇعان قايتىپ تيەرسىڭ؟
ءوزىڭ ءۇيسىن تولەسىڭ،
ادىلدىكتى قايدا كومەسىڭ؟
جورتا جالا جاپپاساڭ،
ارعىننان قالاي كورەسىڭ؟
بارعانىڭ بۇكىر بي بولىپ،
بەرمەسە، قيسىق تورەسىڭ.
مىناۋ ارام پيعىلمەن،
تۇبىندە سەن ولەسىڭ!
قاپتالى قايىڭ، قاسى تال،
قالمامبەت قوسقان ەر ەكەن،
قايتسەڭدە يەسىنە بەرەسىڭ! —

دەپ ءبيدىڭ پاراعا اۋىتقىپ، قۋلىق جاساپ تۇرعانىن باتىل اشىپ سالادى. تولە ءبيدىڭ ساسقانى سونشا — ماڭدايىنان اششى تەر ءبىلىنىپ، ەردى ارعىن جىگىتكە قايتارتىپتى.

---