- 05 ناۋ. 2024 00:18
- 250
ساپارعالي بەگالين «بالا شوقان» اڭگىمەسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساپارعالي بەگالين «بالا شوقان» اڭگىمەسى.
ساباقتىڭ ماقساتى.
بىلىمدىلىك – جازۋشى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ، شىعارمانىڭ مازمۇنىن يگەرتۋ، يدەياسىن اشۋ.
دامىتۋشىلىق – توپتاسىپ جۇمىس ىستەۋگە، وزىنشە وي قورىتۋعا، قوسىمشا اقپاراتتاردى قولدانۋعا داعدىلانادى، تانىم قابىلەتتەرى داميدى.
تاربيەلىك – وقۋشىلاردىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىگى، ونەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى ارتا تۇسەدى، ونەردى باعالاۋعا ۇيرەندى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، وي قوزعاۋ.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، تاقتا، شوقاننىڭ پورترەتى.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، وقۋ قۇرالدارىن، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ «جاڭا دوستار» اڭگىمەسىن تولىق وقىپ، تالداۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
ءوزىنىڭ ورىس جولداستارىنان باسىپ وزىپ، شوقان تەز جەتىلدى... وعان تالايلار - اق نازار اۋداردى. ول سونداي قابىلەتتى ەدى جانە وقۋعا تۇسپەي تۇرىپ - اق سۋرەت سالا بىلەتىن.
ن. پوتانين
1) اۆتور جايلى قىسقاشا مالىمەت بەرىلەدى.
ساپارعالي بەگالين 1895ج. قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ دەگەلەڭ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. اۋىل مولداسىنان حات تانىعان سوڭ سەمەيدەگى «پريحودسكايا شكولانى» 1915ج. بىتىرەدى. بالا كەزىنەن باستاپ حالىق اۋىز ادەبيەتىن سۇيسىنە وقىعان.
ساپارعالي بەگاليننىڭ ادەبيەتكە دەگەن قۇشتارلىعى ەرتە ويانادى. ول بالالارعا ارناپ ءبىراز شىعارمالار جازعان، سونىڭ ەلەۋلىسى – «بالا شوقان» شىعارماسى.
2) وي قوزعاۋ. اسسوسياسيا قۇرۋ.
شوقان كىم؟ ول تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءىV. وقۋلىقپەن جۇمىس.
شوقاننىڭ بالالىق شاعى تۋرالى نە جازىلدى ەكەن؟ ونى ءقازىر ءبىز وقۋلىقتا بەرىلگەن جازۋشىنىڭ سوزىنەن بىلەمىز (وقۋشىلار كەزەكپە - كەزەك ءماتىندى داۋىستاپ وقيدى).
V. سوزدىكپەن جۇمىس (داپتەرگە).
كۇزەك – مالدىڭ كۇزگى جايىلىمىنداعى قونىس.
ابدىرە – كيىم - كەشەك سالىناتىن ساندىق.
ىقتيار – ءوز ەركى.
Vءى. توپتىق جۇمىس.
1 توپقا سۇراقتار:
• مىسىق نەدەن جانە قانداي مۇسىندەر جاسادى؟
• شوقان ولاردى قالاي باعالادى؟
• مىسىق نەگە سونشا جاسقانشاق بولدى؟
• ماتىنگە سۇيىنە وتىرىپ، مىسىققا مىنەزدەمە بەرىڭىز.
2 توپقا سۇراقتار:
• شوقان قانداي بالا؟ مىنەزدەمە بەرىڭىز.
• شىعارمادان شوقان بويىنان قانداي قاسيەتتەردى بايقادىڭ؟
• شوقاننىڭ بالا كەزىندەگى كورگەندەرى مەن بىلگەندەرىنىڭ بولاشاق ومىردە پايداسى بولدى ما؟
• - ءا، جارايدى، بارا عوي، ەكى ايتپاعان جاقسى،- دەگەن كىمنىڭ سوزدەرى. بۇل سوزدەردىڭ ماڭىزى نەدە؟
Vءىى. ساباقتى بەكىتۋ.
«ەكى جاقتى تۇسىندىرمە كۇندەلىگى» ستراتەگياسى.
ماتىندە ماعان اسەر ەتكەن جاي ءوز وي - پىكىرىم
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما.
ساپارعالي بەگاليننىڭ «بالا شوقان» اڭگىمەسىن تولىق وقىپ كەلۋ.
ءىح. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى.
بىلىمدىلىك – جازۋشى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ، شىعارمانىڭ مازمۇنىن يگەرتۋ، يدەياسىن اشۋ.
دامىتۋشىلىق – توپتاسىپ جۇمىس ىستەۋگە، وزىنشە وي قورىتۋعا، قوسىمشا اقپاراتتاردى قولدانۋعا داعدىلانادى، تانىم قابىلەتتەرى داميدى.
تاربيەلىك – وقۋشىلاردىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتتەر تۋرالى تۇسىنىگى، ونەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى ارتا تۇسەدى، ونەردى باعالاۋعا ۇيرەندى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، وي قوزعاۋ.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، تاقتا، شوقاننىڭ پورترەتى.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، وقۋ قۇرالدارىن، ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ «جاڭا دوستار» اڭگىمەسىن تولىق وقىپ، تالداۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
ءوزىنىڭ ورىس جولداستارىنان باسىپ وزىپ، شوقان تەز جەتىلدى... وعان تالايلار - اق نازار اۋداردى. ول سونداي قابىلەتتى ەدى جانە وقۋعا تۇسپەي تۇرىپ - اق سۋرەت سالا بىلەتىن.
ن. پوتانين
1) اۆتور جايلى قىسقاشا مالىمەت بەرىلەدى.
ساپارعالي بەگالين 1895ج. قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ دەگەلەڭ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. اۋىل مولداسىنان حات تانىعان سوڭ سەمەيدەگى «پريحودسكايا شكولانى» 1915ج. بىتىرەدى. بالا كەزىنەن باستاپ حالىق اۋىز ادەبيەتىن سۇيسىنە وقىعان.
ساپارعالي بەگاليننىڭ ادەبيەتكە دەگەن قۇشتارلىعى ەرتە ويانادى. ول بالالارعا ارناپ ءبىراز شىعارمالار جازعان، سونىڭ ەلەۋلىسى – «بالا شوقان» شىعارماسى.
2) وي قوزعاۋ. اسسوسياسيا قۇرۋ.
شوقان كىم؟ ول تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ءىV. وقۋلىقپەن جۇمىس.
شوقاننىڭ بالالىق شاعى تۋرالى نە جازىلدى ەكەن؟ ونى ءقازىر ءبىز وقۋلىقتا بەرىلگەن جازۋشىنىڭ سوزىنەن بىلەمىز (وقۋشىلار كەزەكپە - كەزەك ءماتىندى داۋىستاپ وقيدى).
V. سوزدىكپەن جۇمىس (داپتەرگە).
كۇزەك – مالدىڭ كۇزگى جايىلىمىنداعى قونىس.
ابدىرە – كيىم - كەشەك سالىناتىن ساندىق.
ىقتيار – ءوز ەركى.
Vءى. توپتىق جۇمىس.
1 توپقا سۇراقتار:
• مىسىق نەدەن جانە قانداي مۇسىندەر جاسادى؟
• شوقان ولاردى قالاي باعالادى؟
• مىسىق نەگە سونشا جاسقانشاق بولدى؟
• ماتىنگە سۇيىنە وتىرىپ، مىسىققا مىنەزدەمە بەرىڭىز.
2 توپقا سۇراقتار:
• شوقان قانداي بالا؟ مىنەزدەمە بەرىڭىز.
• شىعارمادان شوقان بويىنان قانداي قاسيەتتەردى بايقادىڭ؟
• شوقاننىڭ بالا كەزىندەگى كورگەندەرى مەن بىلگەندەرىنىڭ بولاشاق ومىردە پايداسى بولدى ما؟
• - ءا، جارايدى، بارا عوي، ەكى ايتپاعان جاقسى،- دەگەن كىمنىڭ سوزدەرى. بۇل سوزدەردىڭ ماڭىزى نەدە؟
Vءىى. ساباقتى بەكىتۋ.
«ەكى جاقتى تۇسىندىرمە كۇندەلىگى» ستراتەگياسى.
ماتىندە ماعان اسەر ەتكەن جاي ءوز وي - پىكىرىم
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما.
ساپارعالي بەگاليننىڭ «بالا شوقان» اڭگىمەسىن تولىق وقىپ كەلۋ.
ءىح. باعالاۋ.