بۋىن تۇرلەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بۋىن تۇرلەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى.
بىلىمدىلىك – بۋىن تۇرلەرى تۋرالى تەوريالىق ءبىلىم بەرۋ، بۋىن جىگىنىڭ وزگەرۋىن مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق – بۋىن تۇرلەرىن اجىراتا بىلۋگە، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، ىسكەرلىك پەن داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك – العان بىلىمدەرىن ومىردە پايدالانۋعا، بىلىمدىلىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە باۋلي وتىرىپ، ءبىلىم الۋعا قۇشتارلىقتارىن وياتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن، تالداۋ، جاتتىعۋلارمەن جۇمىس.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، ساباققا دايارلىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
301 – جاتتىعۋ.
ماتىندەگى 2 بۋىننان تۇراتىن سوزدەردى كوشىرىپ جازۋ:
ءمى – نە، ي – نە، شان – شار، و – رىن، قا – لىڭ، جۇرت – تىڭ، كى – ءرىپ، كە – ءلىپ، مۇ – حاڭ، ءتۇر – ءلى، تول – عان، عا – نا، كۇ – ءلىپ، ءۇن – ءسىز، تۇر – دى، ا – لىپ، كە – ءيىن، كەت – ءتى، ءشىر – كىن، دەر – ءسىڭ، دە – گەن، ءا – ۋەن، عا – جاپ، جاق – تان، تە – ءڭىز، مۇ – حيت، شەت – ءسىز، شەك – ءسىز، جات – قان، ءدۇ – نيە، كۇن – دە، ەس – ءتىپ، ءسوي – لەپ، ءجۇر – گەن، قا – زاق، ءبو – تەن، ءۇس – ءتى، شە – شەن، ءبىل – گەن.
ادامنىڭ شەبەر، شەشەن سويلەۋى ءۇشىن ونىڭ بويىنا قانداي قاسيەتتەر دەپ ويلايسىڭدار؟
ءوزىڭ كورىپ جۇرگەن ادامداردىڭ ىشىندە كىمنىڭ ءسوز سويلەۋى ۇنايدى؟ نەسىمەن ۇنايدى؟
ءىىى. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ.
وتكەن ساباقتى «كۋبيزم» ادىسىمەن بەكىتەمىن:
بۋىن دەگەنىمىز نە؟
داۋىستى دىبىستىڭ ءبىر ءوزى بۋىن بولا الا ما؟
داۋىسسىز دىبىستار جەكە تۇرىپ وزدىگىنەن بۋىن قۇراي الا ما؟
ءسوز ىشىندەگى بۋىن سانى نەگە بايلانىستى بولادى؟
«عالامشار» ءسوزىن بۋىنعا ءبول.
3 بۋىننان قۇرالعان 3 ءسوز اتا.
IV. جاڭا ساباق.
بۋىن تۇرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
بۋىن جەكە داۋىستىدان جانە داۋىستى مەن داۋىسسىز دىبىستاردىڭ تىركەسىنەن جاسالاتىن بولعاندىقتان، ونىڭ قۇرامى ۇنەمى ءبىر قالىپتى بولمايدى. قازاق تىلىندە بۋىننىڭ 3 ءتۇرى بار.
ەسكەرتۋ (تۇيىق بۋىنعا قاتىستى):
تۇيىق بۋىنعا جالاڭ بۋىن قوساتىن بولساڭ، وندا بۋىن جىگى وزگەرەدى:
وق + ى = وعى؛ ەپ + ءى = ەبى؛ ەك + ءىن = ەگىن، ت. ب.
V. جاڭا ساباقتى يگەرتۋ تاپسىرمالارى.
302 – جاتتىعۋ.
ولەڭدى وقۋ، نەشە جەتىم ءتۇرى ايتىلعانىن ايتۋ؛
ءاربىر ءسوز نەشە بۋىننان تۇراتىنىن انىقتاپ، ولاردى بۋىن تۇرىنە اجىراتۋ؛
اشىق بۋىن: تۇيىق بۋىن: بىتەۋ بۋىن: ارالاس بۋىن:
دانا، اتا، بالا. ەل، ەر. جەر، قۇس، كول، جوق، مال، كوز، ءسوز، دوسسىز. قونباسا، جەتىم، كەمپىرى، سوقىر، بولسا، تىڭداماعان، قالسا، جاپىراقسىز، بۇتاق، وقىلماسا، كىتاپ، تىڭداۋشىسىز، اناسىز، قاعازسىز، قالام، اقىلسىز.
جۇپتىق جۇمىس.
2 نەمەسە 3 وقۋشىعا ءبىر كەسپە – قاعاز بەرىلەدى.
ىشىندە ءسوز تۇرادى. سول ءسوزدى ولار:
بۋىنعا ءبولۋ كەرەك؛
سوعان ءسوز تىركەسىن قۇراۋ كەرەك؛
سويلەم قۇراۋ كەرەك.
قاتە جىبەرگەن وقۋشى سول سوزگە تاقتاعا فونەتيكالىق تالداۋ جاسايدى.
بەرىلەتىن سوزدەر: دوسسىز، بۇلاق، لاشىن، ات.
303 – جاتتىعۋ (اۋىزشا).
ءماتىننىڭ تاقىرىبىن انىقتاۋ؛
ماتىننەن بۋىن جىگى اۋىسقان سوزدەردى تابۋ؛
ءال – فارابي تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ:
306 - جاتتىعۋ.
Vءىى. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى.
بىلىمدىلىك – بۋىن تۇرلەرى تۋرالى تەوريالىق ءبىلىم بەرۋ، بۋىن جىگىنىڭ وزگەرۋىن مەڭگەرتۋ.
دامىتۋشىلىق – بۋىن تۇرلەرىن اجىراتا بىلۋگە، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، ىسكەرلىك پەن داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك – العان بىلىمدەرىن ومىردە پايدالانۋعا، بىلىمدىلىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە باۋلي وتىرىپ، ءبىلىم الۋعا قۇشتارلىقتارىن وياتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن، تالداۋ، جاتتىعۋلارمەن جۇمىس.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، ساباققا دايارلىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
301 – جاتتىعۋ.
ماتىندەگى 2 بۋىننان تۇراتىن سوزدەردى كوشىرىپ جازۋ:
ءمى – نە، ي – نە، شان – شار، و – رىن، قا – لىڭ، جۇرت – تىڭ، كى – ءرىپ، كە – ءلىپ، مۇ – حاڭ، ءتۇر – ءلى، تول – عان، عا – نا، كۇ – ءلىپ، ءۇن – ءسىز، تۇر – دى، ا – لىپ، كە – ءيىن، كەت – ءتى، ءشىر – كىن، دەر – ءسىڭ، دە – گەن، ءا – ۋەن، عا – جاپ، جاق – تان، تە – ءڭىز، مۇ – حيت، شەت – ءسىز، شەك – ءسىز، جات – قان، ءدۇ – نيە، كۇن – دە، ەس – ءتىپ، ءسوي – لەپ، ءجۇر – گەن، قا – زاق، ءبو – تەن، ءۇس – ءتى، شە – شەن، ءبىل – گەن.
ادامنىڭ شەبەر، شەشەن سويلەۋى ءۇشىن ونىڭ بويىنا قانداي قاسيەتتەر دەپ ويلايسىڭدار؟
ءوزىڭ كورىپ جۇرگەن ادامداردىڭ ىشىندە كىمنىڭ ءسوز سويلەۋى ۇنايدى؟ نەسىمەن ۇنايدى؟
ءىىى. وتكەن ساباقتى بەكىتۋ.
وتكەن ساباقتى «كۋبيزم» ادىسىمەن بەكىتەمىن:
بۋىن دەگەنىمىز نە؟
داۋىستى دىبىستىڭ ءبىر ءوزى بۋىن بولا الا ما؟
داۋىسسىز دىبىستار جەكە تۇرىپ وزدىگىنەن بۋىن قۇراي الا ما؟
ءسوز ىشىندەگى بۋىن سانى نەگە بايلانىستى بولادى؟
«عالامشار» ءسوزىن بۋىنعا ءبول.
3 بۋىننان قۇرالعان 3 ءسوز اتا.
IV. جاڭا ساباق.
بۋىن تۇرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
بۋىن جەكە داۋىستىدان جانە داۋىستى مەن داۋىسسىز دىبىستاردىڭ تىركەسىنەن جاسالاتىن بولعاندىقتان، ونىڭ قۇرامى ۇنەمى ءبىر قالىپتى بولمايدى. قازاق تىلىندە بۋىننىڭ 3 ءتۇرى بار.
ەسكەرتۋ (تۇيىق بۋىنعا قاتىستى):
تۇيىق بۋىنعا جالاڭ بۋىن قوساتىن بولساڭ، وندا بۋىن جىگى وزگەرەدى:
وق + ى = وعى؛ ەپ + ءى = ەبى؛ ەك + ءىن = ەگىن، ت. ب.
V. جاڭا ساباقتى يگەرتۋ تاپسىرمالارى.
302 – جاتتىعۋ.
ولەڭدى وقۋ، نەشە جەتىم ءتۇرى ايتىلعانىن ايتۋ؛
ءاربىر ءسوز نەشە بۋىننان تۇراتىنىن انىقتاپ، ولاردى بۋىن تۇرىنە اجىراتۋ؛
اشىق بۋىن: تۇيىق بۋىن: بىتەۋ بۋىن: ارالاس بۋىن:
دانا، اتا، بالا. ەل، ەر. جەر، قۇس، كول، جوق، مال، كوز، ءسوز، دوسسىز. قونباسا، جەتىم، كەمپىرى، سوقىر، بولسا، تىڭداماعان، قالسا، جاپىراقسىز، بۇتاق، وقىلماسا، كىتاپ، تىڭداۋشىسىز، اناسىز، قاعازسىز، قالام، اقىلسىز.
جۇپتىق جۇمىس.
2 نەمەسە 3 وقۋشىعا ءبىر كەسپە – قاعاز بەرىلەدى.
ىشىندە ءسوز تۇرادى. سول ءسوزدى ولار:
بۋىنعا ءبولۋ كەرەك؛
سوعان ءسوز تىركەسىن قۇراۋ كەرەك؛
سويلەم قۇراۋ كەرەك.
قاتە جىبەرگەن وقۋشى سول سوزگە تاقتاعا فونەتيكالىق تالداۋ جاسايدى.
بەرىلەتىن سوزدەر: دوسسىز، بۇلاق، لاشىن، ات.
303 – جاتتىعۋ (اۋىزشا).
ءماتىننىڭ تاقىرىبىن انىقتاۋ؛
ماتىننەن بۋىن جىگى اۋىسقان سوزدەردى تابۋ؛
ءال – فارابي تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ:
306 - جاتتىعۋ.
Vءىى. باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ اراسىندا جاعىمدى قارىم - قاتىناس ورناتۋ، ءبىر - ءبىرىن سىيلاۋعا، ادال دوس بولۋعا جانە قورشاعان ورتامەن دوس بولۋعا ۇيرەتۋ، كوممۋنيكاتيۆتىك ءورىستى دامىتۋ.
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: يسا بايزاقوۆتىڭ «جازعى كەش» ولەڭى.
