InfoHub Logo

جاڭا جىل مەرەكەسىنە وراي بەزەندىرىلگەن زالعا مۋزىكا ىرعاعىمەن ءساندى كيىنگەن بالالار زالعا كىرەدى.
تاربيەشى:
جاڭا جىلدىڭ تاڭى نەتكەن ارايلى،
اق مامىققا بولەپ الدى ماڭايدى.
باقىت، شاتتىق، مولشىلىق پەن تىنىشتىق،
بارىمىزگە اكەلسىن مىنا اراي جىل.
ءان: «كەل، كەل جاڭا جىل!»
بالالاردىڭ ورىنداۋىندا «ماقتاقىز» كورىنىسىن تاماشالايىق!
كەلگەن قوناقتارمەن ويىن: «جاڭىلتپاشتى قايتالا»
راۋشان:
قۇس قايتتى، قىس كەلدى
قىس قايتتى، قۇس كەلدى
ايىم:
شىرشا سىنسا وسپەيدى
سىنسا شىرشا وسپەيدى
دانا:
قىستا بوران بولادى
قىزدار ءشالى ورامال ورانار
تاربيەشى:
كەلىڭدەر جاس ۇلاندار،
ەرتەگىمدى تىڭداڭدار.
ەرتەگىمدى سان قيلى
قىزىق – قىزىق سىرلار بار.
جاڭا جىلدىڭ كەشىندە
اڭدار كەلىپ ءبىر شەشىمگە
دوستاسپاقشى نيەتپەن
جينالىپتى كەلىسىمگە.
سونىمەنەن، بالالار
جاڭا جىلعا ارنالعان
ەرتەگىنى كورىڭدەر
(مەرەكەلىك مۋزىكا وينالادى)
شىرشانىڭ ارتىنىن لۋنتيك - سىمبات، ارا - قىمبات شاعادى دا:
اۋ، جاراندار، ال قاراندار
جاۋىپ تۇر قار سەبەلەپ.
كوككە تولدى، جەرگە قوندى
سانسىز اپپاق كوبەلەك.
تىم الىستان، ايدان كەلدىم
دوسىمدى دا ەرتە كەلدىم
سەندەرمەن ويناپ – كۇلىپ
كوپ قىزىققا باتار ەدىم
سەكىرىپ بيلەپ جۇرگەن لۋنتيك پەن ارانىڭ الدىنان ايۋ - گۇلجان مەن ماشا - گۇلجۇزىم شىعادى.
لۋنتيك: امانسىز با، ايۋ پاڭ!
ايۋ: جاڭا جىلدىڭ الدىندا
تويدى ەسكە الدىم دا
ۇيقىمدى اشىپ، سەرگىدىم
ۇيىقتامايمىن مەن بۇگىن
قاسىما ەرتىپ قىزىمدى
جىلدى قارسى الايىق
بي بيلەپ، ءان سالايىق.
جاڭا جىلدىڭ تويىندا
«جان سالايىق» ويىنعا!
بارلىعى قول ۇستاسىپ، بيلەيدى. سول كەزدە قۋانا سمەشاريكتەر كەلەدى. سمەشاريكتەر – بالسەكەر، گۇلجامال، ايگۇل.
سالەم، دوستار، امان با؟
نۇر بەردى شىرشا الاڭعا
كانە، شاشۋ شاشايىق،
تويلاپ، كونىل اشايىق.
ءبارى بيلەپ جاتقاندا،
بوسقا قاراپ تۇرمايىق
ونەرىن جۇرت كورەدى
تاۋىپ ءوز سىڭارىمدى
تايسالماي، بيگە ءتۇسىپ،
تارقاتام قۇمارىمدى.
ايۋ، قويان: راحمەت، تۇلكىجان
جۇرگەن جەرىڭ كۇلكىلى ءان!
بارلىعى بىرگە بيلەي، جونەلەدى. وسى كەزدە ورتالارىنا سپانچ بوب كەلەدى
ترا - ليا - لياي! ترا - ليا - لياي!
ونەرشىل اڭدار - اي
وڭكەي پاڭدار تىڭداڭدار،
جاڭا جىلعا ءانىم بار
قول ۇستاسىپ، بيگە باسىپ،
جىل انىنە سالىڭدار
بارىڭىزگە ءبىر سالەم.
ءبارى قوسىلىپ، بيلەيدى.
ءبارى جاڭا جىلدارىڭىزبەن!
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار! بالالار مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن.
سونى شەشەسىڭدەر مە؟
بالالار: ءيا.
جۇمباق:
اقساقالدى شال جىلىنا
ءبىر - اق رەت كەلىپ كەتەدى
قىزى مەن ۇلىنا
سىيلىق الىپ كەلەدى. (اياز اتا)
تاربيەشى: بالالار، ەندى جاڭا جىلدىق مەرەكەمىزگە اياز اتانى شاقىرايىق. ول ورماندا ءجۇرىپ اداسىپ كەتكەن بولار.
بالالار: اياز اتا! اياز اتا! – دەپ ايعايلاپ شاقىرادى.
اياز اتانىڭ ورنىنا مىستان كەمپىر ۇشىپ كىرەدى دە شىرشانى ءبىر اينالىپ بارىپ، قوناقتاردىڭ الدىنا كەلىپ تۇرا قالادى.
مىستان: پاي - پاي! مەن قايدا كەلدىم ءوزى. مىنا شىرشانىڭ كەرەمەتىن - اي! ۇيگە الىپ كەتپەسەم بە ەكەن؟ (وسى كەزدە مىستان تومەنگە ەڭكەيىپ، شىرشانىڭ تۇبىمەن جۇلىپ العىسى كەلەدى.)
تاربيەشى: مىستان كەمپىر! مىستان وعان ءمان بەرمەيدى دە شىرشانى جۇلۋىن توقتاتپايدى
ءبىز «جاڭا جىل» مەيرامىن تويلاپ جاتىرمىز، تيمەڭىز ءبىزدىڭ شىرشامىزعا! (مىستان سوزگە ءمان بەرمەي، بىلاي دەيدى: «تۋ - ۋ - ۋ!» ). ماڭدايداعى تەرىن ءسۇرتىپ، تۇرىپ. مىنا شىرشانىڭ تامىرىنىڭ تەرەڭ وتىرعىزىلعانىن - اي، جۇلىنبايدى عوي. سول كەزدە شىرشاداعى جىلتىراعان كىلتتى كورىپ قالادى دا: مىناۋ قانداي قىزىق كىلت ءوزى، وسى كىلت باعاناعى مەنىڭ ۇشىپ كەلە جاتىپ كورگەن، ساندىقتىڭ كىلتى بولار. سول ساندىقتان ءبىر كەرەمەت ءدامنىڭ ءيىسى شىعىپ ەدى مۇمكىن اقشا دا بار شىعار. مەن شىرشاعا تيمەي - اك، وسى كىلتتى الىپ بارىپ ساندىقتى اشايىن، مۇمكىن تاماعىنا تويىپ، اقشاسىنا ءبىر بايىپ قالارمىن!
مىستان كەمپىر كەتىپ قالادى. سول كەزدە قالتاسىنان ءبىر تاياق تۇسەدى.
تاربيەشى: بالالار، كانە تويدى جالعاستىرايىق، اياز اتا كەشىكتى عوي. مۇمكىن اداسىپ كەتكەن بولار. انىمىزدە شىرقاپ، اتامىزدى شاقىرايىق!
ەسىكتىڭ سىرتىنان داۋىستار ەستىلىپ، ىلە - شالا زالعا اياز - اتا مەن اقشاقار كىرەدى. اياز - اتا اقشاقاردى قولىنان تارتىپ، جەتەلەيدى، ول كىرگىسى كەلمەيدى.
اقشاقار: اتا جىبەرىڭىزشى مەنى! كىرمەيمىن مىندا، ۇيگە كەتەمىن.
اياز - اتا: اينالايىنىم - اۋ، نە بولىپ قالعان ساعان، اۋىرىپ قالعان جوقسىڭ با؟
اقشاقار: جوق، جوق. اۋىرىپ تۇرعان جوقپىن. ەشقايدا بارعىم كەلمەيدى، ۇيگە قايتامىن.
اياز - اتا: قىزىم - اۋ، نە ايتىپ تۇرسىڭ!
قاراشى ءبىز تويعا كەلدىك!
قانە بالالارمەن امانداسايىق.
اياۋلى انالارعا، ارداقتى ۇل - قىزدارعا
ءبۇلدىرشىن بالالارعا ءبىر سالەم!
قانداي جارقىن جۇزدەرىڭ
قانداي اسەم جىرلارىڭ
اساۋلارمەن الىسقان،
اساۋ جەلمەن جارىسقان
اتالارىڭ سەندەرگە
شارشاپ كەلدى الىستان
(بالالار امانداسادى.)
اياز - اتا: راحمەت، بالالارىم! قانەكەي قىزىم! قوناقتاردان ۇيات بولادى، باسىڭدى كوتەر. (اقشاقار باسىن كوتەرمەيدى)
اياز - اتا: قاراشى بالالاردىڭ كيىمى قانداي ادەمى. شىرشادا اسەم بەزەندىرىلگەن ەكەن. ءبارى دە تىم سۇلۋلانىپ كەتىپتى.
شىرشا شامىن جاعايىق،
جاڭا جىل تويىن اشايىق!
سول كەزدە اقشاقار جىلاپ تۇرىپ: مەن شىرشا شامىن جاعاتىن سيقىرلى تاياعىمدى جوعالتىپ الدىم. وسى كەزدە اياز – اتا ونى جۇباتىپ تۇرىپ: ءقازىر مەن - اق ءوزىمنىڭ تاياعىممەن جاعامىن – دەيدى.
اقشاقار: قويىڭىز اياز - اتا! ءسىز بۇل تاياعىڭىزبەن بۇكىل شىرشانى قاتىرىپ تاستايسىز.
تاربيەشى: اقشاقار، سيقىرلى تاياعىڭ قانداي ەدى؟
اقشاقار: مەنىڭ تاياعىم جىلتىراۋىق، ءپىشىنى جۇرەككە ۇقسايدى. سىزدەر ونى كورمەدىڭىزدەر مە؟
تاربيەشى: جاڭا مىندا مىستان بولعان، ول ۇشىپ بارا جاتىپ، قالتاسىنان جىلتىراعان ءبىر زاتىن ءتۇسىرىپ الدى، سول ەمەس پە ەكەن؟
قانە، بارلىعىمىز ىزدەپ كورەيىكشى؟
(ءسويتىپ جاتقاندا سمەشاريك سيقىرلى تاياقتى تاۋىپ الادى)
اياز - اتا: جارايسىڭ، بالاپانىم!
تاربيەشى: قانە، شىرشا جاعۋعا كومەكتەسەيىك، بالالار! ۇشكە دەيىن سانايىق: 1 - 2 - 3
«اياز اتا» ءانىن شىرشانى اينالىپ ورىنداۋ.
ورتاعا تاقپاقتارمەن:
ت. ءامينا:
جاسىل جەلەك جامىلعان
اسىل مونشاق تاعىنعان.
مىنە سۇلۋ شىرشانىڭ
كوپتەن كۇتىپ ساعىنعان.
مادينا:
كەلدى، كەلدى جاڭا جىل،
قۋانىپ قارسى الا ءبىل.
اياز اتا سىيلىعىن،
الايىق ايتىپ جاڭا جىر.
اياجان:
توبەمىزدە قارعالار،
ءارلى - بەرلى ءجۇردى ۇشىپ.
شىرشامىز تۇر جاسىنىپ
ويىنشىقتار ءتىزىلىپ.
كوز الماي ءبىز تامسانىپ
قاراپ تۇرمىز قىزىعىپ.
داريا:
اق ساقالدى تاياقتى
قالىڭ قىراۋ قاباقتى
اياز اتا اياماي
بىزگە سىيلىق تاراتتى
ويىنشىعى، شەكەرى
وراسان كوپ سياقتى.
پەتر:
دالا نۇر، قالا نۇر،
قۇتتى بولسىن جاڭا جىل!
كەل جاڭا جىل بىزدەرگە،
كەل جاڭا جىل، جاڭا جىل.
تاربيەشى:
دوستارىمىز بار قۋانىپ،
تاماشالار كەشتەر دە
تالشىبىقتاي بۇرالىپ
ءبيشى بولام وسكەندە
قۇرمەتتى قوناقتار، قىزدارىمىزدىڭ «اقشاقار» ءبيىن تاماشالايىق!
ايىم:
شەبەرىن – اي ايازدىڭ
اينەكتەردى قاعاز عىپ
اشەكەيلەپ قويىپتى
بىرنەشە ويۋ ويىپتى
سۋرەتتەردى ءار ۇيگە
اينەكتەرگە ارينە
تۇندە سالىپ بەرەدى
كوزى قالاي كورەدى؟
نۇرايىم:
كوڭىلدە كوپ قۋانىش
ءار كوڭىلدە جاقسى ءۇمىت
كەتەر جىلعا مىڭ العىس
اكەلگەن كوپ جاقسىلىق
جاڭا جىلدا الداعى
كوڭىل ءوسىپ كەڭەيسىن.
باۋىرجان:
جاڭا جىل، جاڭا جىل
جاڭالىق ىزدە سەن.
جاڭا ءان، جاڭا جىر،
جازىپ بەر بىزگە سەن.
جاڭادان كوپ ءتۇرلى
ماشينا بەرگەيسىڭ.
راۋشان:
جاسىل شىرشا جانىندا
اينالا ويناپ ءان سالامىز
ءوزىمىزدىڭ باقشادا
جاڭا جىلدى قارسى الامىز.
ايرات:
جىلدىڭ اسەم بۇل شاعى
شىر اينالدىق شىرشانى.
شوق جۇلدىزداي كوكتەگى
شىنىنى قاعىپ تۇر شامى.
ءان: «شىرشا جىرى»
ىڭكار:
جۇزىمىزگە كۇلكى ويناپ
قاناتتاندى جانىمىز
جاڭا جىلدى ءبىز تويلاپ
شاتتانامىز ءبارىمىز!
اسەم:
ادەمىلەپ تىزىلگەن
ويىنشىقتار تىزىلگەن
قانداي جاقسى شىرشامىز
ءان شىرقايىق بارشامىز
ەنجارلىقتى تاستايىق،
شىرشا تويىن باستايىق!
دينارا:
اياز قىسىپ، ورنەك سىزىپ،
تەرەزەنى تورلايدى.
قارعا ومبىعىپ،
بەت دومبىعىپ،
بالدىرعاندار وينايدى.
بىلسەڭىزدەر ايتىڭدارشى
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
دانا:
اسپان جەرگە توگەدى
اق كۇمىسىن ۋىستاپ
جاڭا جىلدا كەلەدى
بىزگە قاراي جىلىستاپ.
كورسىن بىزدەي بالعىندى
شىرقاتايىق ءان - جىردى.
گۇلزيرا:
اقشاقارعا مالىنىپ
اپپاق تونىن جامىلىپ
ساقالى مەن مۇرتىنا
كۇمىس مونشاق تاعىنىپ
اياز اتا كەلەدى
بالالاردى ساعىنىپ.
تاربيەشى: بالالار اياز اتامەن كوڭىل كوتەرىپ «ورىندىق» ويىنىن ويناپ الايىق!
ارۋجان:
اپپاق قىستىڭ بوياۋى
اپپاق قىستىڭ بورانى
اق كورپەگە ورايدى
اق قار بايتاق دالانى
اياز شىمشىپ قويادى
اق قۇشاعىن جايادى
قايسار:
جاينا شىرشا جارقىلداپ
بەينەسىندەي ءسابيدىڭ
تۇرلەنە ءتۇس جاسىل ب ا ق
قىس پەن جازعا بىردەيسىڭ.
ۋرسۋلا:
ساقالىنىڭ ۇزىن – اي
ساۋدىراعان مۇزىن – اي
جارقىراعان وتتارى
جاڭا جىلدىڭ قىزىعى – اي.
بەكزات:
شىرشامىزدى اسەمدەپ،
ءان شىرقايمىز بيلەيمىز.
وزىمىزدە كۇلىمدەپ
جابىرقاۋدى بىلمەيمىز.
گۇلجاۋحار:
جاڭا جىلدا جاڭاشا
تاقپاق ايتامىز.
بولسىن ريزا بالاشا
اپپاق اتامىز.
ن. امينا:
بيلەيمىز دە وينايمىز
بالعىن ۇل - قىزدار.
جاڭا جىلداي جاينايمىز
جارقىن جۇلدىزدار.
ەر بالالاردىڭ ورىنداۋىندا «گنومدار» ءبيى
نۇرگۇل:
شانامەن، شاڭعىمەن،
مۇزداردى سىزالىق.
ەلەمەي ىزعاردى
جاڭا جىل بايگەسىن
كەلەيىك ءبىز الىپ.
الينۇر:
اق قىراۋعا مالىنىپ
ساقالى دا، مۇرتى دا
اياز اتا ساعىنعان
سالەم بەردى جۇرتىنا.
ينابات:
جاڭا جىلدى ءبىز تويلاپ
شاتتانامىز ءبارىمىز.
ولەڭ دە ءازىر، ءان ءازىر،
ويىن دا ءازىر، ءبارى ءازىر.
كەل جاڭا جىل بىزدەرگە،
كەل جاڭا جىل، جاڭا جىل.
باقىتبەك:
ساقالى اپپاق كۇمىستەي
تىستەرى اپپاق كۇرىشتەي
قىزىل الا شاپانى
ساعىندىم اياز اتانى.
سابينا:
الدە قارلى بوراندا
تاۋ باسىنان ءتۇستى مە؟
اياز اتا ورالدى،
اق تون كيىپ ۇستىنە.
نيكيتا:
بەز دەدۋشكي موروزا
سنەجينكي نە لەتيات
بەز دەدۋشكي موروزا
ۋزورى نە بلەستيات.
پەتر:
يگرۋشكي رازنوسۆەتنىە
ونا دليا ناس راسۆەسيلا
ي ۆسە گلياديات نا ەلوچكۋ
ي ۆسەم سەگودنيا ۆەسەلو
ءان: «قىس قىزىعى»
تاربيەشى: اياز اتا ءسىز ءبىزدىڭ بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالادىڭىز، سىزگە ۇنادى ما؟ سىيلىق اكەلدىڭىز بە؟
اياز اتا: ارينە، بارلىق سىيلىق مىنا ساندىقتىڭ ىشىندە! اقشاقار مىنا ساندىقتىڭ كىلتى قايدا؟ (اقشاقار يىعىمەن بىلمەيمىن دەگەندەي شارا جاسايدى.)
اياز اتا: ءيا، سول كىلت شىعار.
تاربيەشى: اياز اتا، ول كىلتتى مىستان الىپ كەتتى. ول ءتىپتى شىرشامىزدى الىپ كەتكىسى كەلگەن.
اياز اتا: قاپ، اتتەگەن - اي! قانە ءبىز اقشاقار ەكەۋمىز ونى ىزدەپ كەلەيىك.
(وسى كەزدە زالعا مىستان كىرىپ كەلەدى.)
مىستان: ا - ا بالەم! تاپتىم، ساندىق مىندا تۇر ەكەن عوي!
اياز اتا: مىنا ۇرلىقشى مىندا ءجۇر عوي! قانە كىلتتى ماعان بەر، بالالار سىيلىقتارىن كۇتىپ قالدى.
مىستان: ويباي - تاعى، نە دەيدى؟ سىيلىق وزىمە دە كەرەك.
اياز اتا: اھ، بالەم! ولاي بولسا وزىڭنەن كور. مەن سەنى قاتىرىپ تاستايىن. اياز اتا: «كانە تاياعىم مىنا مىستاندى قاتىرىپ تاستا»
(مىستان كەمپىر تۇرعان بويىندا قاتىپ قالادى.)
مىستان: ءاي، اياز شال! كەرەگى جوق، قالپىما كەتىر! وي، نە ىستەسەم ەكەن؟
اياز اتا: بەرەسىڭ با ساندىقتىڭ كىلتتىن؟
مىستان: جوق، بەرمەيمىن!
اياز اتا: ا - ا، وندا وسىلاي تۇرا بەر! مەن كەتتىم!
مىستان: جوق، اياز - اتا! كەتپەشى، بەرەمىن كىلتىڭدى، تەك بالالار مەنىڭ قويار تىلەگىمدى ورىنداسىن، جۇمباقتارىمدى شەشسىن!
(وسى كەزدە مىستان كەمپىر قالپىنا كەلەدى، بالالارعا جۇمباق جاسىرادى.)
جۇمباقتار:
1. قولى مەنەن قالامى جوق
ءبىراق سۋرەت سالادى كوپ اياز
2. سۋدا قالقيدى
جىلىدا بالقيدى. مۇز
3. قىستا شىنى بولىپ قاتادى
جىلىدا سۋ بولىپ جاتادى مۇز ايدىنى
4. اسپاننان اق ۇلپا بورادى
قىرقانى سەيسەپكە وردى قار
5. تابانىما بايلادىم
قوس اياقپەن ايدادىم
6. قاناتى جوق ۇشادى
اياعى جوق جەلەدى
اۋزى جوق ۇليدى بوران
7. زۋلاپ ءتۇستى تومەنگە
مەنسىز شىقپاس توبەگە شانا
مىستان: جارايسىڭدار، بالالار، جۇمباقتى جاقسى شەشەدى ەكەنسىڭدەر.
اياز اتا: جارايسىڭدار بالالارىم! مەنى بۇگىن ءبىر قۋانتىپ، الىس جەردەن شارشاپ كەلگەندە كوڭىلىمدى كوتەردىڭدەر. بارلىقتاردىڭ دا اقىلدى، بىلىمدە دە ونەرلى ەكەنسىڭدەر.
 كيگەن كيىمدەرىن قانداي ادەمى! سولاي ەمەس پە قىزىم؟ ءبىزدىڭ سىيىمىزعا ريزا بولىڭدار. ال ەندى ءبىز جولعا شىعايىق. باسقا دا بالالاردىڭ ونەرىن تاماشالايىق. ال، بالالارىم، سەندەر وسە بەرىڭدەر،. اسپاندارىن اشىق بولسىن! قوش بولىڭدار! (قولدارىن بۇلعاپ شىعىپ كەتەدى..........)