XXI عاسىر كوشباسشى
قىزىلوردا وبلىسى،
قازالى اۋدانى، قازالى اۋىلى،
№100 ورتا مەكتەپ بيولوگيا ءپان ءمۇعالىمى
تىلەگەن قاراكوز ەرتاس قىزى
ساباق تاقىرىبى: «XXI عاسىر كوشباسشى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى قازىرگى زامان تالابىنا ساي تەرەڭ ءبىلىم الۋعا ىنتالاندىرۋ.
2. جاس ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق سانا – سەزىمىن، قوعامدىق ساياسي وي - ءورىسىن دامىتۋ.
3. ويلاۋ، سويلەۋ قابىلەتتەرىن شىڭداۋ، تۋعان جەرىنە، ەلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. وقۋشىلار بويىنا ۇلتتىق مادەني قۇندىلىقتاردى ءسىڭدىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تانىمدىق، سايىس.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
بارىسى: ۇيىمداستىرۋ.
ارمىسىزدار قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار! بۇگىنگى جاستار –حالقىمىزدىڭ بولاشاعى، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى. وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن كەڭەيتىپ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن شىڭدايتىن، ءبىلىمدى جاستاردى انىقتايتىن، بىلىمگە قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىراتىن «XXI عاسىر كوشباسشىسى» اتتى بىلگىرلەر مەن تاپقىرلار ءبىلىم سايىسىن باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر. ءبىلىمدى ادام ەش نارسەدەن قورىقپايدى، مازاسىزدانبايدى. ءار ۋاقىتتا باتىل بولادى.
كوڭىلدى تاپقىشتار، العىرلار،
بار ونەرىن الدارىنا سالادى.
كىم ءبىلىمدى كوپ وقىعان بولسا ەگەر،
بۇگىنگى كۇن جەڭىمپازى بولادى.
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق،
سۇرايىق جۇرت الدىنا شىعۋلارىن.
سايىسقا قاتىسۋشىلار ورتاعا كەلەدى.
شىن جۇيرىكتەر سىنالادى جارىستا،
جارىستىڭ با ورتا جولدا قالىسپا.
ءادىل قازى باعالايدى سىزدەردى،
جەڭىس، مارە جاقىن با، الدە الىس پا.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ءادىل قازىلار القاسىن سايلاپ الايىق. سونىمەن وقۋشىلار ىسكە ءسات! جۇلدىزدارىڭ جانسىن. سايىس بارىسىنا توقتالساق. سايىس 7 بولىمنەن تۇرادى.
1. بەلەستەن ءوتۋ.
2. عالىمدار الەمى.
3. پوليگلوت.
4. ساندار سويلەيدى.
5. ورنىن تاپ.
6. ميعا شابۋىل.
7.سوزمەرگەن
1. بەلەستەن ءوتۋ.
1. بەرىلگەن بۇرىشقا قارسى جاتقان كاتەتىنىڭ گيپوتينۋزاعا قاتىناسى؟ (سينۋس)
2. قازاقستاننىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى؟ (حان ءتاڭىرى)
3. زاريادتىڭ نەشە ءتۇرى بار؟ قانداي؟ (2 وڭ جانە تەرىس)
1. ەڭ ۇزاق ءومىر سۇرەتىن قاي قۇس؟ ( قارعا)
2. قانداي تاڭبالار گەومەتريالىق فيگۋرالاردى كىشىرەيتۋدەن شىققان؟ ( )
3. زاتتىڭ بولىنبەيتىن ەڭ ۇساق بولشەگى؟ (مولەكۋلا، اتوم)
1. جەردىڭ ىشكى سىرتقى قۇرىلىسىن زەرتتەيتىن عىلىم؟ (گەوگرافيا)
2. ءپارازيتتى قۇرتتاردى زەرتتەيتىن عىلىم سالاسى؟ (گەلمينتولوگيا)
3. اتوم يادروسى قانداي بولشەكتەردەن قۇرالادى؟ (پروتون، نەيترون)
1. ءتىستىڭ قاپتاماسىن (ءتىستى ۇيكەلۋدەن جانە باكتەريالاردىڭ ەنۋىنەن ساقتايدى) (كىرەۋكە)
2. گەومەتريانىڭ جازىقتىقتاعى دەنەنى زەرتتەيتىن ءبولىم؟ (پلانيمەتريا)
3. گەنەتيكا تەرمينىن ەنگىزگەن عالىم؟ (ۋ. بەتسون)
1. رەسەيدەگى سونبەگەن جانار تاۋ؟ (كليۋچيەۆسك شوقىسى)
2. ەڭ ۇلكەن حوردا؟ (ديامەتر)
3. ۋلترا دىبىستار دەپ قانداي دىبىستاردى ايتامىز؟(جيىلىگى 20 000گس جوعارى)
1. قوسارلانىپ ۇرىقتانۋدى العاش اشقان عالىم؟ (س. گ. ناۆاشين)
2. جەر كۇندى اينالاتىن نەشىنشى پلانەتا؟ (3)
3. ساننىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگى؟ (پايىز)
ءىى. عالىمدار الەمى.
تاقتادا عالىمدار سۋرەتى بەرىلەدى. ءاتى-جونىن تابۋ.
ءىىى. پوليگلوت.
1. بار جوعىن بىلمەيسىڭ، ونسىز ءومىر سۇرمەيسىڭ. (اۋا، ۆوزدۋح، air)
2. جوق وزىندە باس تا، قاس تا، مويىندا، ۇزىندىعى جازۋلى تۇر بويىندا. (سىزعىش، لينەيكا، ruler)
3. سۋعا سالساڭ باتپايدى، وتقا سالساڭ جانبايدى. (مۇز، لەد، ice)
1. جەردە جاتىپ جەلىندەيدى، كۇز تۇسكەنشە جەلىنبەيدى. (قاۋىن، دىنيا، melon)
2. ساباعى ساداق وعىنداي، جەر قابىسقان توبىرداي، جەسەڭ ءبىراق جۇعىمتال، كوزدەن جاستى شۇبىرتار. (جۋا، لۋك، onion)
IY ورنىن تاپ. شاتاسقان ارىپتەردى ورنالاستىر.
پلاتفورما الەكتر جاسۋشا پەرپەنديكۋليار
اۋا رايى امپەر باكتەريا پارالللەل
ارال تولقىن زوولوگيا ديامەتر
Y. ساندار سويلەيدى.
فيزيكا 1643 جىلى-نتون دۇنيەگە كەلگەن.
گەوگرافيا 1492جىلى - امەريكا اشىلدى.
بيولوگيا 1609 جىلى - گ. گاليلەي العاشقى ميكروسكوپتى جاسادى.
YI. ميعا شابۋىل. تاقتادا تاپسىرمالار بەرىلەدى. سونىڭ جاۋابىن شەشۋ.
1. ماتەماتيكا.
2. فيزيكا.
YII. سوزمەرگەن ماقال قۇراستىرۋ، ماقالدىڭ ماعىناسىن تابۋ. ەت - ەتكە، سورپا بەتكە.
قورىتىندى.
وسىمەنەن سايىستىڭ شارتتارى اياقتالدى.
تۇلپاردان تۇعىر وزباس شابىلسا دا،
وعان دا ۇكى، تۇمار تاعىلسا دا –دەگەندەي ءسوز ءادىل قازىلار القاسىنا بەرىلەدى. جەڭىمپازدار ماراپاتتالادى.
جەر بەتىندە ادام ءومىر وتكىزەر،
بار نارسەگە ءبىلىم قولدى جەتكىزەر.
بار ىزگىلىك تەك بىلىمنەن الىنار،
ءبىلىم مەنەن اسپانعا جول سالىنار.
بىلىمدىلىك پەن ىزگىلىكتى بويىمىزعا دارىتا بەرەيىك.
قازالى اۋدانى، قازالى اۋىلى،
№100 ورتا مەكتەپ بيولوگيا ءپان ءمۇعالىمى
تىلەگەن قاراكوز ەرتاس قىزى
ساباق تاقىرىبى: «XXI عاسىر كوشباسشى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى قازىرگى زامان تالابىنا ساي تەرەڭ ءبىلىم الۋعا ىنتالاندىرۋ.
2. جاس ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق سانا – سەزىمىن، قوعامدىق ساياسي وي - ءورىسىن دامىتۋ.
3. ويلاۋ، سويلەۋ قابىلەتتەرىن شىڭداۋ، تۋعان جەرىنە، ەلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. وقۋشىلار بويىنا ۇلتتىق مادەني قۇندىلىقتاردى ءسىڭدىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تانىمدىق، سايىس.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
بارىسى: ۇيىمداستىرۋ.
ارمىسىزدار قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار! بۇگىنگى جاستار –حالقىمىزدىڭ بولاشاعى، ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى. وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن كەڭەيتىپ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن شىڭدايتىن، ءبىلىمدى جاستاردى انىقتايتىن، بىلىمگە قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىراتىن «XXI عاسىر كوشباسشىسى» اتتى بىلگىرلەر مەن تاپقىرلار ءبىلىم سايىسىن باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر. ءبىلىمدى ادام ەش نارسەدەن قورىقپايدى، مازاسىزدانبايدى. ءار ۋاقىتتا باتىل بولادى.
كوڭىلدى تاپقىشتار، العىرلار،
بار ونەرىن الدارىنا سالادى.
كىم ءبىلىمدى كوپ وقىعان بولسا ەگەر،
بۇگىنگى كۇن جەڭىمپازى بولادى.
كوپشىلىك ونەرلەرىن قىزىقتاماق،
سۇرايىق جۇرت الدىنا شىعۋلارىن.
سايىسقا قاتىسۋشىلار ورتاعا كەلەدى.
شىن جۇيرىكتەر سىنالادى جارىستا،
جارىستىڭ با ورتا جولدا قالىسپا.
ءادىل قازى باعالايدى سىزدەردى،
جەڭىس، مارە جاقىن با، الدە الىس پا.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ءادىل قازىلار القاسىن سايلاپ الايىق. سونىمەن وقۋشىلار ىسكە ءسات! جۇلدىزدارىڭ جانسىن. سايىس بارىسىنا توقتالساق. سايىس 7 بولىمنەن تۇرادى.
1. بەلەستەن ءوتۋ.
2. عالىمدار الەمى.
3. پوليگلوت.
4. ساندار سويلەيدى.
5. ورنىن تاپ.
6. ميعا شابۋىل.
7.سوزمەرگەن
1. بەلەستەن ءوتۋ.
1. بەرىلگەن بۇرىشقا قارسى جاتقان كاتەتىنىڭ گيپوتينۋزاعا قاتىناسى؟ (سينۋس)
2. قازاقستاننىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى؟ (حان ءتاڭىرى)
3. زاريادتىڭ نەشە ءتۇرى بار؟ قانداي؟ (2 وڭ جانە تەرىس)
1. ەڭ ۇزاق ءومىر سۇرەتىن قاي قۇس؟ ( قارعا)
2. قانداي تاڭبالار گەومەتريالىق فيگۋرالاردى كىشىرەيتۋدەن شىققان؟ ( )
3. زاتتىڭ بولىنبەيتىن ەڭ ۇساق بولشەگى؟ (مولەكۋلا، اتوم)
1. جەردىڭ ىشكى سىرتقى قۇرىلىسىن زەرتتەيتىن عىلىم؟ (گەوگرافيا)
2. ءپارازيتتى قۇرتتاردى زەرتتەيتىن عىلىم سالاسى؟ (گەلمينتولوگيا)
3. اتوم يادروسى قانداي بولشەكتەردەن قۇرالادى؟ (پروتون، نەيترون)
1. ءتىستىڭ قاپتاماسىن (ءتىستى ۇيكەلۋدەن جانە باكتەريالاردىڭ ەنۋىنەن ساقتايدى) (كىرەۋكە)
2. گەومەتريانىڭ جازىقتىقتاعى دەنەنى زەرتتەيتىن ءبولىم؟ (پلانيمەتريا)
3. گەنەتيكا تەرمينىن ەنگىزگەن عالىم؟ (ۋ. بەتسون)
1. رەسەيدەگى سونبەگەن جانار تاۋ؟ (كليۋچيەۆسك شوقىسى)
2. ەڭ ۇلكەن حوردا؟ (ديامەتر)
3. ۋلترا دىبىستار دەپ قانداي دىبىستاردى ايتامىز؟(جيىلىگى 20 000گس جوعارى)
1. قوسارلانىپ ۇرىقتانۋدى العاش اشقان عالىم؟ (س. گ. ناۆاشين)
2. جەر كۇندى اينالاتىن نەشىنشى پلانەتا؟ (3)
3. ساننىڭ جۇزدەن ءبىر بولىگى؟ (پايىز)
ءىى. عالىمدار الەمى.
تاقتادا عالىمدار سۋرەتى بەرىلەدى. ءاتى-جونىن تابۋ.
ءىىى. پوليگلوت.
1. بار جوعىن بىلمەيسىڭ، ونسىز ءومىر سۇرمەيسىڭ. (اۋا، ۆوزدۋح، air)
2. جوق وزىندە باس تا، قاس تا، مويىندا، ۇزىندىعى جازۋلى تۇر بويىندا. (سىزعىش، لينەيكا، ruler)
3. سۋعا سالساڭ باتپايدى، وتقا سالساڭ جانبايدى. (مۇز، لەد، ice)
1. جەردە جاتىپ جەلىندەيدى، كۇز تۇسكەنشە جەلىنبەيدى. (قاۋىن، دىنيا، melon)
2. ساباعى ساداق وعىنداي، جەر قابىسقان توبىرداي، جەسەڭ ءبىراق جۇعىمتال، كوزدەن جاستى شۇبىرتار. (جۋا، لۋك، onion)
IY ورنىن تاپ. شاتاسقان ارىپتەردى ورنالاستىر.
پلاتفورما الەكتر جاسۋشا پەرپەنديكۋليار
اۋا رايى امپەر باكتەريا پارالللەل
ارال تولقىن زوولوگيا ديامەتر
Y. ساندار سويلەيدى.
فيزيكا 1643 جىلى-نتون دۇنيەگە كەلگەن.
گەوگرافيا 1492جىلى - امەريكا اشىلدى.
بيولوگيا 1609 جىلى - گ. گاليلەي العاشقى ميكروسكوپتى جاسادى.
YI. ميعا شابۋىل. تاقتادا تاپسىرمالار بەرىلەدى. سونىڭ جاۋابىن شەشۋ.
1. ماتەماتيكا.
2. فيزيكا.
YII. سوزمەرگەن ماقال قۇراستىرۋ، ماقالدىڭ ماعىناسىن تابۋ. ەت - ەتكە، سورپا بەتكە.
قورىتىندى.
وسىمەنەن سايىستىڭ شارتتارى اياقتالدى.
تۇلپاردان تۇعىر وزباس شابىلسا دا،
وعان دا ۇكى، تۇمار تاعىلسا دا –دەگەندەي ءسوز ءادىل قازىلار القاسىنا بەرىلەدى. جەڭىمپازدار ماراپاتتالادى.
جەر بەتىندە ادام ءومىر وتكىزەر،
بار نارسەگە ءبىلىم قولدى جەتكىزەر.
بار ىزگىلىك تەك بىلىمنەن الىنار،
ءبىلىم مەنەن اسپانعا جول سالىنار.
بىلىمدىلىك پەن ىزگىلىكتى بويىمىزعا دارىتا بەرەيىك.
You Might Also Like
