InfoHub Logo

Киіз үй - ежелгі көшпелі өмір сүретін адамдардың жылжымалы баспанасы. Ол тез жиылып-тігілуге ыңғайлы көшіп-қонуға ыңғайлы етіп жасалған. Киіз үйдің пайда болған уақыты қола дәуірімен тұспа-тұс келеді. Киіз үй  біздің заманымыздан бұрын 7 ғасырда пайда болған. Содан бері киіз басу белгілі бір кәсіп түріне айналды. Киіз үй негізгі үш бөліктен тұрады: кереге, уық, шаңырақ. Жылжымалы тор көз-кереге, кереге басы мен шаңырақты жалғастыратын ағаш уық. Киіз үйдің төбесі шаңырақ. Керегенің әр бөлігі қанат деп аталатын қабырғалардан тұрады.  Академик Әлкей Марғұлан "Казахская юрта и урбанство" деген еңбегінде 30 қанатты хан ордалары болған - деп дерек келтірген. Ғасырлар бойғы тарихы бар киіз үйдің жылжымалы киіз үй, үй қызметіндегі киіз үй, бұларддан басқа: қойма және сарай орнына қолданылған асхана киіз үй болған. Қазақтарда көп кездесетін ақ үй, бозүй, ақ орда деп аталатын  қонақ күтуге арналған киіз үйлері әсемдігімен ерекшеленеді.

---