- 05 нау. 2024 04:11
- 155
Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән - өлеңдер.
Ғылыми жобаның тақырыбы: Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән-өлеңдер.
Зерттеуші: 7 - сынып оқушысы Жақсылық Раушан
Жоба жетекшісі: қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Медеубаева Ақгүл
Тақырыптың өзектілігі: Шөмішбай шығармаларындағы ғибраттық мәні бар асыл сөздерді ұрпақ санасында мәңгі сақтауға үлес қосу. Ақын өмір сүрген қоғам мен бүгінгі күнді байланыстыра қарастыру арқылы дәуір сабақтастығын ашып көрсету.
Күтілетін нәтиже: Ақынның әдеби мұраларын кеңінен насихаттау;
Мазмұны
Кіріспе
Шөмішбай Сариев өмірінен бір үзік сыр....
І тарау. Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән - өлеңдер
1. 1. Президент бастамасы бойынша “Мәдени мұра” бағдарлама аясында “Қорқыт ата” кітабына ән жинақтың енуі.
1. 2. Жинаққа енген ән - өлеңдер.
ІІ Тарау Ән және Шөмішбай өлеңдері.
2. 1. Шөмішбай өлеңдеріне жазылған үздік әуендер.
2. 2. Ақын өлеңдерінің ерекшеліктері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Жетті Күнім, жетті қанат талдырып,
Ғасырларға даусым жетер жаңғырып.
Тәуелсіздік ескерткішке ант етем,
Мен - қазақпын! Мен Азатпын мәңгілік!
Шөмішбай Сариев.
Шөмішбай Сариев 1946 жылы 15 сәуірде Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш стансасында дүниеге келген. Қамбаш орта мектебін бітірісімен, Қазалы аудандық «Ленин туы» және Арал аудандық «Толқын» газеттерінде қызмет атқарған. 1971 жылы ҚазМУ - дің журналистика факультетін бітірген. 1970 – 1974 жылдары «Қазақстан» баспасында редактор, «Жұлдыз» журналында бөлім меңгерушісі, Қазақстан Республикасы ҰҒА - ның М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер болған. 1996 жылы «Қазіргі қазақ лирикасының ізденістері» атты тақырыпта ғылым кандидаты дәрежесін иеленді. «XX ғасырдың жиырмасыншы жылдардағы поэзиясы» атты монография жазған. Қазір М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер.
Ақынның ән - өлеңдерін тақырыбы мен мазмұнына қарай бірнеше топқа бөліп сөз етуге болады. Олардың қатарында бірінші көзге түсетіні – Отан, ел, жер, ұлт, халық жөніндегі патриоттық әндер. Мұндай әндер тәуелсіз елдің өскелең ұрпағын Отанды, ұлтты сүюге баулитыны анық. Осы мақсатта жоғары пафоспен жазылған әндердің қатарында жинақтың беташары ретінде берілген Қазақстанның халық артісі, Қазақстан мемлекеттік сыйлығының лауреаты Роза Рымбаеваның орындауындағы «Айналдым сенен, атамекен - ай!» ән - өлеңінен мысал келтіруге болады.
Айналдым сені - ай, атамекен - ай!
Кең далам!
Толғанайын,
Толғайын.
Домбырам
Қолға алайын,
Жырлайын.
Қазағымның даласындай,
Көзімнің қарасындай,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Қымбатты даламыздай,
Сымбатты анамыздай,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Арымдай,
Тірегімдей,
Жанымдай,
Жүрегімдей,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән - өлеңдер. жүктеу
Зерттеуші: 7 - сынып оқушысы Жақсылық Раушан
Жоба жетекшісі: қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Медеубаева Ақгүл
Тақырыптың өзектілігі: Шөмішбай шығармаларындағы ғибраттық мәні бар асыл сөздерді ұрпақ санасында мәңгі сақтауға үлес қосу. Ақын өмір сүрген қоғам мен бүгінгі күнді байланыстыра қарастыру арқылы дәуір сабақтастығын ашып көрсету.
Күтілетін нәтиже: Ақынның әдеби мұраларын кеңінен насихаттау;
Мазмұны
Кіріспе
Шөмішбай Сариев өмірінен бір үзік сыр....
І тарау. Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән - өлеңдер
1. 1. Президент бастамасы бойынша “Мәдени мұра” бағдарлама аясында “Қорқыт ата” кітабына ән жинақтың енуі.
1. 2. Жинаққа енген ән - өлеңдер.
ІІ Тарау Ән және Шөмішбай өлеңдері.
2. 1. Шөмішбай өлеңдеріне жазылған үздік әуендер.
2. 2. Ақын өлеңдерінің ерекшеліктері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Жетті Күнім, жетті қанат талдырып,
Ғасырларға даусым жетер жаңғырып.
Тәуелсіздік ескерткішке ант етем,
Мен - қазақпын! Мен Азатпын мәңгілік!
Шөмішбай Сариев.
Шөмішбай Сариев 1946 жылы 15 сәуірде Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш стансасында дүниеге келген. Қамбаш орта мектебін бітірісімен, Қазалы аудандық «Ленин туы» және Арал аудандық «Толқын» газеттерінде қызмет атқарған. 1971 жылы ҚазМУ - дің журналистика факультетін бітірген. 1970 – 1974 жылдары «Қазақстан» баспасында редактор, «Жұлдыз» журналында бөлім меңгерушісі, Қазақстан Республикасы ҰҒА - ның М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер болған. 1996 жылы «Қазіргі қазақ лирикасының ізденістері» атты тақырыпта ғылым кандидаты дәрежесін иеленді. «XX ғасырдың жиырмасыншы жылдардағы поэзиясы» атты монография жазған. Қазір М. О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер.
Ақынның ән - өлеңдерін тақырыбы мен мазмұнына қарай бірнеше топқа бөліп сөз етуге болады. Олардың қатарында бірінші көзге түсетіні – Отан, ел, жер, ұлт, халық жөніндегі патриоттық әндер. Мұндай әндер тәуелсіз елдің өскелең ұрпағын Отанды, ұлтты сүюге баулитыны анық. Осы мақсатта жоғары пафоспен жазылған әндердің қатарында жинақтың беташары ретінде берілген Қазақстанның халық артісі, Қазақстан мемлекеттік сыйлығының лауреаты Роза Рымбаеваның орындауындағы «Айналдым сенен, атамекен - ай!» ән - өлеңінен мысал келтіруге болады.
Айналдым сені - ай, атамекен - ай!
Кең далам!
Толғанайын,
Толғайын.
Домбырам
Қолға алайын,
Жырлайын.
Қазағымның даласындай,
Көзімнің қарасындай,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Қымбатты даламыздай,
Сымбатты анамыздай,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Арымдай,
Тірегімдей,
Жанымдай,
Жүрегімдей,
Айналдым сені - ай, АТАМЕКЕН - АЙ!
Шөмішбай Сариевтің өлеңдеріне жазылған халыққа танымал ән - өлеңдер. жүктеу