- 13 жел. 2021 00:00
- 220
Тасжарған
Тасжарған (бедренец камнеломковый, Pimpinеlla saxifraga L.) — көп жылдық, шөп тектес өсімдік. Биіктігі 75 см-ге дейін жетеді. Негізгі тамыры бұтақты, бірнеше мойын тамырлы, түсі қоңыр. Сабағы — тік, іші қуыс, сыртында қысқа түгі, сабағының ұзына бойына созылған жыралары бар. Жапырақтары екі түрлі: төменгілері жұмыртқа тәрізді, шет шетінде доғалдау келген тістері болады, жоғарғы жапырақтары үш салалы. Гүлдері ақ, шатыр сияқты бір жерге жиналып тұрады. Тасжарған пимпинелла майсым айынан қазан айына дейін гүлдейді. Дәрілік мақсат үшін оның тамырын күзде немесе ерте көктемде қазып алады.
Тасжарған халық медицинасында қақырық түсіретін, зәр жүргізетін, асқазан жұмысын реттейтін, нерв жүйесін тыныштандыратын дәрі ретінде қолданылады. Мұны ішу әсіресе, дауыс қарлыққанда өте жақсы нәтиже береді. Ол үшін тұнбаның 15 тамшысын жөке гүлінен жасалған терлететін дәріге қосын ішу керек. Бұл өсімдіктің тамыры суда өте нашар еритіндіктен дәріні оның тамырын көбінесе араққа немесе спиртке еріту арқылы жасайды. Ол үшін 20 грамм ұнтақталған тамырды 50 ғрамм араққа салып, 7-10 күн ұстайды, даяр болған тұнбадан 30 тамшыдан күніне 4-5 рет ішеді.
Қуыққа тас байланғанда тасжарған мен итмұрынды теңдей етін алып, оны шай ретінде ішеді. Бұл шайдың 1 стаканына 1 қасық таза бал қосса, өте жақсы нәтиже береді.