Заңды білу - заман талабы
Тақырыбы: Заңды білу - заман талабы
Мақсаты:
1) Оқушыларға адам құқықтары мен бостандықтары жайлы баптардан түсінік қалыптастыру, құқықтық білімдерін толықтыру.
2) Адамгершілік, ізгі қасиеттер мен ар - ождан бостандығына, адалдық пен мейірімділікке баулу арқылы құқықтық тәрбие беру.
3) Оқушылардың саяси саналылығы мен таным белсенділігін арттыру, заңдарды талдай отырып, өз беттерімен салыстыра білуге, өмірде қолдана білуге баулу.
Әдісі: мектепішілік, топтық сайыс.
Көрнекілігі: ҚР – ның рәміздерінің суреттері, ҚР - ның Конституциясы. т. б заң жинақтары, көрме, заң туралы қанатты сөздер, слайдтар.
а) Оқушыларды 2 топқа бөлу.
1 - топ «Құқық - әділет пен парасат жолы» тобы 2 - топ «Бала құқығы асыл қазына» тобы ә) Сайыстың мақсаты мен мазмұнын таныстыру.
Мұғалім сөзі: Құрметті мұғалімдер, оқушылар бүгінгі адам құқығы күніне орай ұйымдастырылған мектепішілік сыныптар арасындағы сайысымызға қош келдіңіздер!
• Жеке адам құқығы мәселесіне аса зор үлес қосқан, тарихта өшпес аттарын қалдырған шет ел ойшылдары. Т. Гообс, Ж. Ж. Руссо, И. Кант, Т. Джефферсон, т. б. олар адам құқықтарының негізгі қағидаларын ең алғаш анықтап белгілеп берген. Өз халқымыздың ұлттық құқықтық жүйесінің қалыптасуы xv ғасырдың орта шенінде Қазақ мемлекетінің іргетасын қалаушылардың бірі болған Жәнібектің баласы Қасым хан есімімен байланысты. Бұл жүйе осы өлкеде ғасырлар бойы келе жатқан құқықтық әдеп - ғұрыптармен, жүйелерді ала отырып, дербес өмір сүріп отырған Қазақ мемлекетінің жағдайына бейімделіп жасалды. Халық оны « Қасым ханның қасқа жолы» деп атады. Қасым ханнан кейін қазақ қоғамының құқықтық жүйесін дамытуға айтарлықтай үлес қосқан Есім ханға халық « Есім ханның ескі жолы» деген ат берді. Сонымен қатар Тәуке хан «Жеті жарғы» деп аталған, өзіндік бір кодекс пішініндегі құқықтық нормалардың тұжырымдарын жасады.
• 1991 жылы 10 желтоқсан күні республика атауын өзгерту туралы заң қабылданды. Бұдан былай Қазақ Кеңестік Социалистік республикасы Қазақстан Республикасы деп аталатын болды.
• 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алды.
• 1991 жылы 1 - желтоқсан Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
• 1992 жылы 4 маусымда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері бекітілді.
• 1993 жылы 15 қараша күні Президент Н. Ә. Назарбаев ҚР Конституциясы мен Жоғарғы Кеңес берген өкілеттілігіне сәйкес елімізде ұлттық валюта - теңгені айналысқа енгізу туралы жарлыққа қол қойғаны хабарланды.
• 1995 жылдың 30 тамызында бүкілхалықтық референдумда Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясын қабылдады.
Қ. Р - ның Конституциясы 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады. Конституциямыздың 1 - бабында адам құқықтарын сақтау нормасы бекітіліп, 30 - бап түгел - дей азаматтардың құқықтарына, бостандықтарына, мүдделеріне арналды. Бұл демократиялық ашық қоғамда өмірдегі барлық құндылықтардың ішінде адам құқықтары мен бостандықтары ғана ең маңызды болып саналатындығын білдіреді. Н. Ә. Назарбаевтың «Егер біздің құқық идеялары салтанат құратын өркениетті қоғам орнықтырғымыз келетіні рас болса, онда әрбір азамат мектеп қабырғасында жүргенде – ақ құқықтың қарапайым есеп – қисапты білгеніміздей игеріп алуға тиісті». деген асыл сөзімен сайысымызды бастайық.
Сайыс жоспары:
1) «Тікелей сұрақ» әр топқа 10 сұрақтан.
2) Бейнесюжет арқылы тапсырма.
3) Заң алдында жұрттың бәрі тең.
4) Заң терминдерін білеміз бе?
Қанатты сөздер:
«Тәртіпке бас иген құл болмайды, тәртіпсіз ел болмайды» Б. Момышұлы.
«Балам бол, басқа бол – бәріңе заң біреу – ақ»
«Тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ» (Ж. Баласағұн)
Куәсіз істі күмән табар,
Куәлі істі куә табар» (Халық мақалы)
«Бір қазаға екі жаза жоқ» (Халық мақалы)
Қарағанды облысы, Жаңаарқа ауданы,
Түгіскен ауылы тарих және құқық мұғалімі
Әлкенова Гүлім Бақтыбайқызы
Толық нұсқасын жүктеу
Мақсаты:
1) Оқушыларға адам құқықтары мен бостандықтары жайлы баптардан түсінік қалыптастыру, құқықтық білімдерін толықтыру.
2) Адамгершілік, ізгі қасиеттер мен ар - ождан бостандығына, адалдық пен мейірімділікке баулу арқылы құқықтық тәрбие беру.
3) Оқушылардың саяси саналылығы мен таным белсенділігін арттыру, заңдарды талдай отырып, өз беттерімен салыстыра білуге, өмірде қолдана білуге баулу.
Әдісі: мектепішілік, топтық сайыс.
Көрнекілігі: ҚР – ның рәміздерінің суреттері, ҚР - ның Конституциясы. т. б заң жинақтары, көрме, заң туралы қанатты сөздер, слайдтар.
а) Оқушыларды 2 топқа бөлу.
1 - топ «Құқық - әділет пен парасат жолы» тобы 2 - топ «Бала құқығы асыл қазына» тобы ә) Сайыстың мақсаты мен мазмұнын таныстыру.
Мұғалім сөзі: Құрметті мұғалімдер, оқушылар бүгінгі адам құқығы күніне орай ұйымдастырылған мектепішілік сыныптар арасындағы сайысымызға қош келдіңіздер!
• Жеке адам құқығы мәселесіне аса зор үлес қосқан, тарихта өшпес аттарын қалдырған шет ел ойшылдары. Т. Гообс, Ж. Ж. Руссо, И. Кант, Т. Джефферсон, т. б. олар адам құқықтарының негізгі қағидаларын ең алғаш анықтап белгілеп берген. Өз халқымыздың ұлттық құқықтық жүйесінің қалыптасуы xv ғасырдың орта шенінде Қазақ мемлекетінің іргетасын қалаушылардың бірі болған Жәнібектің баласы Қасым хан есімімен байланысты. Бұл жүйе осы өлкеде ғасырлар бойы келе жатқан құқықтық әдеп - ғұрыптармен, жүйелерді ала отырып, дербес өмір сүріп отырған Қазақ мемлекетінің жағдайына бейімделіп жасалды. Халық оны « Қасым ханның қасқа жолы» деп атады. Қасым ханнан кейін қазақ қоғамының құқықтық жүйесін дамытуға айтарлықтай үлес қосқан Есім ханға халық « Есім ханның ескі жолы» деген ат берді. Сонымен қатар Тәуке хан «Жеті жарғы» деп аталған, өзіндік бір кодекс пішініндегі құқықтық нормалардың тұжырымдарын жасады.
• 1991 жылы 10 желтоқсан күні республика атауын өзгерту туралы заң қабылданды. Бұдан былай Қазақ Кеңестік Социалистік республикасы Қазақстан Республикасы деп аталатын болды.
• 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін алды.
• 1991 жылы 1 - желтоқсан Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
• 1992 жылы 4 маусымда Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері бекітілді.
• 1993 жылы 15 қараша күні Президент Н. Ә. Назарбаев ҚР Конституциясы мен Жоғарғы Кеңес берген өкілеттілігіне сәйкес елімізде ұлттық валюта - теңгені айналысқа енгізу туралы жарлыққа қол қойғаны хабарланды.
• 1995 жылдың 30 тамызында бүкілхалықтық референдумда Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясын қабылдады.
Қ. Р - ның Конституциясы 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады. Конституциямыздың 1 - бабында адам құқықтарын сақтау нормасы бекітіліп, 30 - бап түгел - дей азаматтардың құқықтарына, бостандықтарына, мүдделеріне арналды. Бұл демократиялық ашық қоғамда өмірдегі барлық құндылықтардың ішінде адам құқықтары мен бостандықтары ғана ең маңызды болып саналатындығын білдіреді. Н. Ә. Назарбаевтың «Егер біздің құқық идеялары салтанат құратын өркениетті қоғам орнықтырғымыз келетіні рас болса, онда әрбір азамат мектеп қабырғасында жүргенде – ақ құқықтың қарапайым есеп – қисапты білгеніміздей игеріп алуға тиісті». деген асыл сөзімен сайысымызды бастайық.
Сайыс жоспары:
1) «Тікелей сұрақ» әр топқа 10 сұрақтан.
2) Бейнесюжет арқылы тапсырма.
3) Заң алдында жұрттың бәрі тең.
4) Заң терминдерін білеміз бе?
Қанатты сөздер:
«Тәртіпке бас иген құл болмайды, тәртіпсіз ел болмайды» Б. Момышұлы.
«Балам бол, басқа бол – бәріңе заң біреу – ақ»
«Тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ» (Ж. Баласағұн)
Куәсіз істі күмән табар,
Куәлі істі куә табар» (Халық мақалы)
«Бір қазаға екі жаза жоқ» (Халық мақалы)
Қарағанды облысы, Жаңаарқа ауданы,
Түгіскен ауылы тарих және құқық мұғалімі
Әлкенова Гүлім Бақтыбайқызы
Толық нұсқасын жүктеу
You Might Also Like
