InfoHub Logo

Ertede aq tyrna men qarqara jastaıynan birge ósip, bite qaınasyp, qarasý jaǵasyn mekendepti. Ol ekeýiniń tús-turqy, aıyrǵysyz, sıraqtary syp-sıdam uzyn, deneleri appaq, moıyndary soraıǵan, tumsyqtary bizdeı úp-úshkir eken. Ol ekeýi qatar tura qalǵanda qaısysynyń aq tyrna, qaısysynyń qarqara ekenin jyǵa taný qıyn eken.

Shyjyǵan shilińgir ystyq kúnderdiń birinde, bul ekeýi sýǵa túsip jýynypty. Jýyna-jýyna deneleri muntazdaı bolyp, kirshiksizdenip beıne jer betinen jaryp shyqqan jaýqazyndaı jaınap ketipti. Qarqara jýynyp bola jaǵaǵa shyǵyp kúnshýaqtap sý jaqqa kóz tastasa, aq tyrna sýda áli asyr salyp oıyn-tamashamen júr eken. Muny kórgen ol «El-jurt ekeýimizdi bir-birinen qalyspaıtyn kórikti desedi, biraq mynanyń qaýyrsyny menikinen góri salaly ári aq eken, bul birer tal qaýyrsyn taýyp árlese, menen áldeqaıda kórikti bolyp keter» dep oılap, kúnshildik kókeıin órteıdi de: «Muny aldap jaǵaǵa shyǵaryp, bir sheńgel balshyqty atyp, tula boıyna jaǵaıyn, sonan soń onyń appaq bolyp turǵanyn kóreıin» dep oǵan sumdyq saılapty, osy oımen qopaǵa baryp bir sheńgel balshyq alyp, ony quıryǵynyń astyna jasyrypty da, taltańdaı basyp sý boıyna kelip:

— Baýyrym aq tyrna, tez umtyl, shókpe tastyń japsaryna bir aq shabaq kirip alypty! Tez kelmeseń ary kirip kórinbeı ketedi! — dep aıqaılapty.

Aq tyrna bunyń qýlyq ekenin qaıdan bilsin, ol jalma-jan bir silkinip qarqaraǵa qaraı ańqalańdap umtylypty. Taıap kelgende qarqara oǵan quıryǵynyń astyna jasyrǵan balshyǵyn sý laımen jiberip qalypty. Onyń bulaı isterin oılamaǵan aq tyrna bultara almaı, qara balshyq appaq quıryǵyna bylsh etip jabysa ketipti, qarqara oǵan qarqyldaı kúlip:

— Aqtyrna, sen endi qara tyrna boldyń! — depti máz bolyp. Buny estip ashýlanǵan aq tyrna qarqaraǵa tap beripti. Sonda qarqara qatty sasyp jalma-jan jerden tas alyp aq tyrnaǵa jiberip qalǵan eken, ol tas aqtyrnanyń dál tóbesine tıip, tas tıgen jeri lezde qyp-qyzyl bolyp tompaıyp shyǵa kelipti.

Sonan qarqara taıyp turypty. Jaraqatynyń aýyrǵanyna shydap, ornynan turǵan aq tyrna sýǵa túsip quıryǵyna jabysqan balshyqty tazalamaqshy bolypty, biraq balshyqtyń jelge tıisimen búıtip qatyp qalaryn kim bilgen, qansha jýsa da, balshyq burynǵydan ary battasyp, ketpeı qoıypty. Tóbesiniń jaraqatyn jýsa, ol da jýǵan saıyn qyzara túsipti. Dese de bul oǵan kórik qosypty. Aspanda bir sát ushyp aq tyrnany «tabalap, mazaqtaıyn!» dep qaıta oralǵan qarqara qanatymen sý sabalaǵan aq tyrnanyń appaq tulǵasyna jarasym jasap, sán kirgizgen qyp-qyzyl tóbetaıy men qundyz qara quıryǵyn kórgende qyzǵanyshtan jarylyp kete jazdaǵan bolsa da:

— Baýyrym-tyrý, kórkiń sulý, tym sulý! — dep qoshamet etipti.

Onyń bóten nıet, bógde oıyn ańǵarǵan aq tyrna qanatyn taranýmen oǵan pysqyryp ta qoımapty. Buǵan ishqusta bolǵan qarqara sol kúnnen bastap, kúni búginge deıin kúni boıy: «baýyrym-tyrý, kórkiń sulý, tym sulý» dep qıqýlap júredi eken, al aq tyrna oǵan tis jaryp ún qatpaı tomsarǵan boıy qanatyn taranýmen bolady eken.

---