InfoHub Logo

Eger balańyzdyń bolashaǵyna balta shaýyp, erteńin qarańǵy túnekke aınaldyrǵyńyz kelse, myna úsh nárseni sezindirińiz:

1. Ózin qadirsiz seziný

2. Kináli seziný

3. Jetkiliksiz (kem) seziný

Mine, osy úsh nárseni sezingen bala ózin baqytsyz sezinedi jáne ómirde óz ketigin taýyp, kirpish bolyp qalanýda qınalady. Bul úsh sezim onyń jaǵasyna jabysyp, tórdegi basyn tabaldyryqqa súıreıdi.

Ashyp aıtar bolsaq:

1. Qadirsiz seziný degenimiz – balanyń «óz ata-anasynyń, ustazynyń, dostarynyń aldynda esh qadirim joq» dep oılaýy.Iaǵnı, ózin kereksiz seziný desek te bolady. Al qadirsizdik sezimi – óte aýyr júk.

2. Kináli seziný. Eger ata-ana balanyń istegenderine, qylyqtaryna nemese aıtqanyna kóńili tolmaı, balany kinálaı berse, bala ózin kináli sezinetin bolady. Kináli seziný de balanyń bolashaǵyna balta shabatyn óte aýyr sezim. Ol sezim balanyń balalyq shaǵyn qıyndatqany sekildi ómir boıy onyń jaǵasynan túspeıdi.

3. Jetkiliksiz (kem) seziný. Bala ata-anasynyń, ustazynyń nemese basqa da jaqynynyń kóńilinen shyǵa almaı, olardyń qoıǵan talaptaryn durys oryndaı almaı qınalǵan kezdeózin jetkiliksiz sezinedi. «Men oryndaı almadym, demek, mende problema bar, (bir nárse jetpeı tur)» degen oılar ony jeı bastaıdy.

«Men seniń jasyńda...» dep bastalatyn áńgimeleri arqyly balasyna qysym jasaıtyn «maqtanshaq» ata-ananyń balasy ózin jetkiliksiz sezinedi.

Osy 3 sezimdi sezinýge jeteleıtin áreketter; Eskertý; Salystyrý; Aıqaılaý; Ursý; Urý; Jazalaý; Kinálaý.

Bala — jazý túspegen taqta sekildi. Oǵan ne jazasyz, keıin sony ózińiz oqısyz. Balany barynsha mádenıetti, bilimdi, ımandy, aqyldy qylyp jetildirý óz qolyńyzda.

Eljas Ertaıuly, «Balany jazasyz tárbıele» kitabynan

---