InfoHub Logo

Ertede bir baı bolypty, baıdyń úsh balasy bolypty. Bir zamanda bul baıdyń sharýasy kemip azaıa bastaıdy. Kúnnen-kúnge kún kórisi qıyndap bara jatqan soń, baıdyń úsh balasy aqyldasyp kásip etýge shyǵady.

         Úlken balasy: «Men Astrahanǵa baryp balyq aýlaýdy kásip etemin», – deıdi.

         Ortanshy balasy aıtady: «Tuz keninde kásip kóp, men sonda baramyn», – deıdi.

         Sonda turyp eń kishi balasy: «Qaıda barsam baqytty bolamyn, men baqyt izdeımin», – deıdi. Aıtqandaryndaı: úlken balasy Astrahanǵa, ortanshy Tuz kenine ketedi. Kishi balasy baqyt izdep shyqsa; Bir pilge kezigedi. Pil balanyń baqyt izdep ketip bara jatqanyn biledi de «Meniń basym aýyra beredi, sonyń sebebi ne ekn, bile kelshi» deıdi. Maqul dep bala júrip kele jatsa bir terektiń túbinde jylap otyrǵan shal tap bolady. Jigit:

         — O, ne  qylǵan  jansyń, nege jylaısyń? – deıdi. Sonda shal:

         — Men ne zamannan beri bul terekpen kún kórip kele jatyp edim. Qazirde teregim qýaryp, japyraǵy túsip, jemis berýden qaldy. Men soǵan jylap otyrmyn al óziń qaıda barasyń? – deıdi jigitke. Jigit:

         — Baqyt izdep baramyn – deıdi. Sonda shal jigitke:

         — Egerde sen baqytty tapsań ne sebepten meniń bul teregim jemis  bermeı qaldy eken, sony surashy, – deıdi. «Jaraıdy suraıyn», – dep jigit shaldan shyǵyp, bir patshanyń úıine keledi. Amandasyp bolǵan soń patsha ol jigitten: «Ne qylyp júrgen adamsyń, qaıda barasyń?» – dep  suraıdy. Jigit: «Men bir baqyt izdep júrgen janmyn», – deıdi. Sonda jigitke patsha: «Egerde, sen baqytty tapsań, ne sebepti men osynsha baı bolsam da, qanshama áskerim bolsa da soǵysqan patshalarymnan jeńilip qala beremin, sony surashy», – deıdi. Jigit patshanyń úıinen shyǵyp, kóp júrip sharshap-shaldyǵyp bir taýdyń túbine kelip dem alaıyn dep jatyp uıyqtap qalady. Bir ýaqytta jigit basyn kóterip qarasa: bir aq kıimdi, aq shalmaly kisi oıatyp tur eken. Jigit kisiden: «Ne qylǵan jansyń, saǵan ne kerek?» deıdi. Sonda aq sáldeli kisi jigitke:

         — Men sen izdep júrgen baqytpyn. Úıińe qaıt, barǵan soń tilegińdi beremin, – deıdi. Jigit:

         — Qaıtaıyn, biraq bireýlerdiń maǵan tapsyrǵan amanattary bar edi ony qaıtemin? – deıdi. «Ol qandaı amanat edi?» – deıdi kisi.

 — Men sizdi izdep kele jatqanda, bir pil kezikti. Onyń basy aýyrady eken, sebebin suraı kelshi dep edi. Jáne shal kezikti. Ol shal bir terektiń jemisimen kún kóredi eken, qazirde sol shaldyń aǵashy jemis berýden qalypty. Sol ne sebepten eken, sony surap bil dep edi. Olardan basqa bir patsha: men ári kúshti, ári baımyn, kóp áskerim de bar. Biraq soǵysqan patshalardan jeńile beremin, sonyń sebebin sura dep edi», – deıdi jigit. Sonda turyp aq kıimdi, aq sáldeli kisi jigitke:

         — Shaldyń aǵashynyń emi: ol aǵashtyń túbinde bir ógiz tulyp altyn bar, sol altyndy alyp ornyna topyraq toltyrsyn, sonda aǵashy jemis beredi. Endi patshanyń emi: ol patsha ózi asyl patsha eken, biraq sondaı baı, ári kúshti bolsa da ol erkek patshalarmen soǵyskanda áıel bolǵandyqtan jeńilip qalady eken. Ol baıǵa tıse, jer ústinde onan kúshti patsha bolmaıdy eken. Al pilge árneni kóp oılaı bermesin dedi. Bul amanattarynyń bárin bilip jigit úıine qaıtady. Jolda ol jigit patshaǵa keledi. Patsha jigitti tipti umytyp ketken eken:

         — Sen kimsiń? – deıdi úıine kirip kelgende. Sonda jigit aıtady:

         — Men baqyt izdep bara jatqanymda sizdiń úıde bolyp edim; sonda sizdiń maǵan tapsyrǵan bir amanatyńyz bar edi. Sony aıtýǵa kelip edim, – deıdi. Tek sonda ǵana patshanyń oıyna túsip jigitten suraıdy.

         — Já, maǵan ne habar aıtasyz? – deıdi. Jigit patshaǵa aıtady:

         — Sizge baqyt baıǵa tısin, taǵyn kúıeýine bersin, – dedi. Egerde siz sol aıtqandardy isteseńiz bul dúnıede sizden kúshti patsha bolmaıdy dedi, – deıdi. Sonda patsha jigitke men saǵan tıeıin, taǵymdy da bereıin, sen maǵan er bol, – deıdi.

         — Joq, men aýylyma qaıtam, maǵan baqyt úıge qaıtýǵa qosty, – deıdi jigit. Sóıtip, jigit patshalyqty almaı kele jatsa, jolda baıaǵy shalǵa tap bolady. Shal jigitti kórgennen-aq tanyp:

         — Já, baqytty taptyń ba? Meniń aǵashyma ne sebepti jemis shyqpaıdy eken? – deıdi. Sonda jigit aıtady:

         — Baqytty taptym, ol saǵan aıtty: aǵashtyń túbinde bir ógiz tulyp altyn bar eken. Sony alyp, ornyna topyraq salsa aǵashyń jemis beredi dedi, – deıdi. Buny estigende shal qýanyp jigitke: «Shyraq kel, endeshe maǵan sol altyndy alýǵa kómektes», – deıdi. Jigit shalǵa bolysyp, ekeýi ógiz tulyp altyndy qazyp alyp, ornyna topyraq salǵanda aǵash gúldep, dereý jemis sala bastaıdy. Jigit ketkeli jatqanda shal oǵan aıtady:

         — Qaıda barasyń, osynda qal. Bul ógiz tulyp altyn ekeýimizge de jetedi, ekeýimiz osy aǵashtyń túbinde turalyq, – deıdi. Jigit shalǵa:

         — Baqyt úıime barýǵa qosty, – deıdi. Sóıtip, jigit patshalyqty almaı, ógiz tulyptaǵy altyndy almaı, úıine qaıtyp kele jatsa, oǵan baıaǵy pil tap bolady. Pil jigitti tanyp:

          — Já, baqytty kórdiń be? Ol meniń basymnyń aýrýyna ne em jasaýǵa qosty?– deıdi. Jigit pilge aıtady:

          — Seniń basyńnyń aýrýy ony-muny kóp oılana bermeı jaqsy eńbek etse jazylady dedi, – deıdi. Sonda pil biraz oılap turyp jigitten:

         — Já, seniń ózińe ne dedi? – deıdi. Jigit pilge:

         — Maǵan baqyt úıińe qaıt, barǵasyn ne tileseń de berermin dedi, – deıdi; sol sebepti jolda patsha bolmaı, ógiz tulyp altyndy almaı kele jatyrmyn, – deıdi. Sonda turyp pil jigitke:

         — Á, túsindim, seni baqyt synaý úshin jibergen eken. Sen synnan súrinbeı ótken ekensiń. Sirá, endi baqytyńdy tabarsyń, – deıdi.

         Aıtsa aıtqandaı álgi jigit adaldyǵynyń arqasynda muratyna jetipti.

---