InfoHub Logo

Marqum han Jáńgir bala kúninde Orynborǵa oqyp jatqanda Esenberdi Baıǵana degen Jáńgirge jolyǵyp: «Basqa beretin datym joq, shyraǵym, mynaý boz aıǵyrdy satyp, qarjy etersiń», — dep, bir jaqsy aıǵyryn berip ketken eken. Sosyn Jáńgir han bolǵan soń: «Baıǵana starshın bolsyn!» — dep jarlyq beripti, sonan Isataıdyń da áýesi bolǵan-dy, Isataıǵa ermeı handyq bolypty. Isataı Baıǵanany kóp jábirlepti. Jeti qudyqqa salyp, ústine kerege jaýyp, ústinen qoı shubyrtypty. Sonda da ermepti. Aqyrynda Isataı ar jaqta ólgen soń han elge aǵlamname taratypty: «Isataıǵa ergenderge jaza beremin, maǵan ergenderge tilegin beremin, kelsin!» — depti. Sonda baıaǵy Baıǵana ham Jaıyq berish Tólegen degen bı ekeýi hanǵa barypty. Qonaq etip bolǵan soń, qyzmetterin surapty. Sonda bıler: «Han jaqty kisiler kelsin, tilegin berem degen sózińiz bolǵan soń, tilek ala keldik», — depti.

Han:

— Sura! — degende, Baıǵana aıtypty:

— Sizdiń úshin Isataıdan kórgen qorlyǵym esten ketetin emes, Isataıdyń alǵan anaý ishte jeti araly bar, sony alyp ber? — depti. Han:

— Jaqsy, al! — depti. Tólegen bı aıtypty:

— Meniń tilegim bar, biraq bireý emes, úsheý, — depti. Oǵan da han:

— Sura! — degende, Tólegen aıtypty:

— Áýeli ózime ham ózime ergen kisige jetkendeı keń qonys ber? — depti. Ekinshi, Isataıdyń áýesi taqyrypty bólinip qalǵan elmiz ǵoı, sol alǵan jerime kelgen halyqtan úsh jylǵa sheıin rasqot shyǵyn alma, úshinshi, bir tentegim bar, sonyń kúnásin ǵapý et? — depti. Han:

— Jaqsy, tilegińdi berdim, — depti. Olar tilegin alyp qaıtqan soń, han qasyndaǵy on eki bıleri, otyz eki sultandaryn synaǵan Baıǵana bı emes eken, torsyq aıaq Toqtanyń jýan tuǵyry eken. Ol óz basyna ózi báleni tilep aldy, óziniń urpaǵy men Isataıdyń urpaǵy arasyndaǵy jer daǵýalary ózderinen tómengi uldyń ulyna, qyzdyń qyzyna keter depti.

Tólegen bı eken, áýeli ózine ham ózine ergen kisige keń qonys aldy. Ekinshi, ol qonysqa kóship kelgen elden rasqot shyǵyn aldyrmaı, ózine dos-jaranyn kóbeıtti. Úshinshi, tilegine kelgende o da jańyldy. Onyń tentegi úı tentek bolar, jaqsy, qaıratty tentek bolsa, ol Isataıǵa erip, Isataımen birge óler edi. Bolmasa, Isataı ólgen soń salyp hanǵa keler edi, «ózińe keldim, kesseń, basym mynaý, ǵapý etseń, óziń bilesiń? — dep jolar edi, onyń biri de joq. Ol bir úı tentegi ǵoı, úı tenteginiń tentektigi úzilmeı jeti ataǵa ketedi» — depti. Ol tentek Jaıyq basy Qara degen kisi eken. Onyń balalary Sultan, Jiti, Dúısenbiler endi Isataıdyń «Jeti araly» haqynda Baıǵana balalary menen Isataı balalary sol kúnnen osy kúnge sheıin aıtys-tartysta. Baıǵana balasy Qurmanbaı, onyń balasy Qaıyrly, Isataı balasy Dinbaıan onan Otyǵalı. Hannyń balalary menen sultandardyń synaýy durys bolyp shyǵypty deıdi.

Oqýǵa keńes beremiz:

Jylqynyń torysy kóp pe, tóbeli kóp pe? (İ nusqa)

Syrymnyń Nuraly handy shabýy (İİ nusqa)

Baımaǵambet sultan men Syrym batyr

---