Bilim kilti - kitaphana.Kitaphanaǵa saıahat jasaý
Bilim kilti - kitaphana. Kitaphanaǵa saıahat jasaý
Maqsaty:
1. Kitaphana ómirimen tanystyrý.
2. Bilimiń kitap arqyly beriletindigin uǵyndyrý.
3. Kitapqa degen qyzyǵýshylyqta arttyrý, ony kútip ustaýǵa úıretý.
Kórnekilikter: bilim, kitap týraly jazylǵan plakattar, kitap kórmesi «Kitap degen bir álem», jazýshylar sýretteri.
«Kitapty súıińder, ol senderdiń ómirlerińdi jeńildetedi, ol ózińdi ózgeni de syılaýǵa úıretedi, ol aqyl – oıyńmen júrgizedi, búkil álemge adamǵa súıispenshilik sezimimen qanaǵattandyrady» (Maksım Gorkıı, uly orys jazýshysy)
«Kitap degenimiz – aldyńǵy urpaqtyń artqy urpaqqa qaldyrǵan rýhanı ósıeti. Kitap oqýdan tıylsań oı oılaýdan da tıylar edik» (Ǵabıt Músirepov, jazýshy, kósemsózshi, dramatýrg)
«Bilimniń bas quraly - kitap» (Ahmet Baıtursynov, aqyn, ǵalym, túrkitanýshy, pedagog, aýdarmashy, qoǵam qaıratkeri)
«Oqýdy qoıǵan adam – oılaýdy da qoıady» (Denı Dıdro, fransýz oıshysy, jazýshysy)
Sabaqtyń barysy:
Kitaphanashy: Armysyzdar oqýshylar! Balalar, bizde búgin erekshe sabaq. Bul kitaphana sabaǵy. Bizdiń kitaphana men 7 - synyp oqýshylary birlesip daıyndaǵan «Bilim kilti – kitaphana» atty kitaphana sabaǵyna qosh keldińizder! Kitaphana saǵatyn A. Baıtursynovtyń myna óleńimen bastaǵandy jón kórip otyrmyn:
Balalar, bul jol basy jańalyqqa.
Kelińder, oqyp, baıqap qaralyq ta.
Solardy kóre tura qalalyq pa?
Danalyq – óshpes jaryq, ketpes baılyq,
Júrińizder, izdep, taýyp alalyq ta?
Osy kezde úlken kitap ustaǵan oqýshy kiredi:
Kitap: - Balalar men sál keshigip qaldym - aý, deımin, keshirińder! Sendermen dos bolyp, qaıtatynyma senimdimin.
Kitaphanashy: Qosh keldińiz, qymbatty dostarymyz, joǵary shyǵyńyzdar.
Balalar! «Kitap»degen sóz arapsha «jazba», al túrikshe «dápter»degen maǵynany bildiredi. Qazaq kitap baspasynda 1800 jyly «Seıfúl – Málik» qıssasy dep atalatyn tuńǵysh qazaqsha kitaptar shyǵa bastady. Kitap – atadan qalǵan asyl mura, kóneniń kózi, eskiniń sózi. Kitap álemi – kitaphana. Al, endi kitaptar mekeni – kitaphanamen tanysaıyq.
Kitaphana sózi grek tilinen alynǵan, kitaptar turaǵy degen maǵynada
Balalar, kitaphanada«Oqý zaly», «Abonement zaly», «Oqyrman formýláry» degen uǵymdar bar.
«oqý zalynda» oqyrman ózin qyzyqtyrǵan kitabyn alyp oqı alady, al endi bizge kerek kitapty kitaphanada kimniń kómegimen tabamyz?(Jaýap)
- Durys. Kitaphanada kitapty kitaphanashy apaıdyń kómegimen taba alamyz.
Sondaı - aq, balalar kitaphanada «Abonement» zaly da bar, ol jerdegi kitaptardy balalar úıge alyp oqýlaryna bolady.
Al, oqyrman formýláry – ol ár oqyrmannyń kýáligi, oqýshy alǵan kitapty kitaphanashy oqyrman formýláryna jazady.
I Kitap: Men – Kitap Hanshaıymymyn,
Iesi rýhanı álemniń.
Ákeldim kitap patshalyǵynyń
Bárińe jalyndy sálemin!
Endeshe balalar, búgingi merekemizdi jumbaq aıtýdan bastaıyq.
Oımen, káne óseıik,
Al jumbaq shesheıik. (Oqýshylar jumbaqty sheshedi).
I. 1. Birinshi árip - kózde bar, murynda joq,
Ekinshi árip - tiste bar, burymda joq,
Úshinshi árip - bette bar, bilekte joq,
Tórtinshi árip – qulaqta bar júrekte joq.
Besinshisi –«P»árpi aqyrǵysy
Jumbaq sheshken balanyń aqyldysy. (Kitap)
2. Bir nárse bilmegendi bilgizedi,
Ózińdi tursań qarap kúlgizedi.
Jalǵanda áńgimesi sondaı qyzyq,
Janyńdy oqı berseń kirgizedi. (Kitap)
3. Tili bar, úni joq,
Ózin adam túsingen.
Júregi bar, qany joq,
Sóılep turǵan ishinen. (Kitap)
4. Qabat – qabat qattama,
Qaptamadan attama.
Aqylyn onyń alaber,
Aıytqan sózin jatta da. (Kitap)
II Kitap: Bilimniń atasy kitap. Sondyqtan kitap, balalarǵa aqyl, keńes beredi.
– Kitap – el men jerdi súıý, talapty kishipeıil bolýǵa, tózimdilikke baýlıdy.
Kitaphanashy: Balalar, kitap qalaı jasalatynyn sender bilesińder. Kitap jasaǵan kezde adam kóp eńbektenedi: redaktor, avtor, jazýshy, sýretshi, sodan keıin kitap baspahanadan basylyp shyǵady,
Al, balalar sender oqyrman bolǵandyqtan, «Kitapty qoldaný erejesin»este saqtap júrińder
Balalar, kitapty jyrtpaı, kirletpeı, búldirmeı taza ustaý - bárimizdiń mindetimiz.
Kitaptyń betterine sýret salmaımyz jáne sýretterin qıýǵa bolmaıdy!
Tamaq ishken kezde kitapty oqýǵa bolmaıdy!
qoldanamyz
«Kitap Hanshaıymdardyń» «Eski kitap» dep atalatyn kórinisi
Jalpy demalys aıaqtalyp, jańa oqý jyly bastalǵan kez bolatyn. Oqýshylar mektep kitaphanasynan oqýlyq ala bastady. Láılá birinshi synyp bitirip ekinshi synypqa kóshken. Ol mektepten oqýlyqtaryn alyp úıine oraldy. Anasy onyń qabaǵyndaǵy kirbińdi baıqap:
- Qyzym ne boldy? Bireý renjitti me?
- Joq
- Endi ne boldy?
- Maǵan muqabasyn myj - myj eski kitaptar berdi. Osyndaı kitapty oqyǵym kelmeıdi,- dep kózine jas aldy.
Anasy Láılániń qylyǵyna kúlip bylaı dedi:
- Qyzym, oǵan nege renjısiń, aqyly bar bala, jyrtylǵan jerin jelimdep, tysyn qaptap, jańartyp aldy. Kitaptyń syrtyna emes, ishine úńilý kerek. Ol - ár adamnyń syrlas dosy. Sondyqtan ony kútip ustap, keıingi ini - sińlilerińe bergen jón.
Anasynyń sózin muqıat tyńdaǵan Láılá kitaptaryn jelimdep retke keltire bastady.
Kitaphanashy: – Ia dostar, kitap qadirin biletin, jaqsy balalar kóbeıe bersin!
II. «Shejire» kezeńi.
Kitaphanashy: Úlgi - sózi atanyń, úırenemiz maqalyń - degendeı «Maqal - mátel» saıysyna kóshemiz. Men maqaldyń syńaryn aıtamyn, sender jalǵastyrasyńdar:
• Kitap – bilim bulaǵy,...(bilim ómir shyraǵy)
• Kitapsyz bilim joq, bilimsiz...(kúniń joq)
• Kitapsyz úı -...(jansyz dene).
• Kúsh – bilimde, al bilim –...( kitapta)
• Artyq ǵylym kitapta,
Erinbeı...( oqyp kórýge).
• Nadanmen dos bolǵansha,
….(Kitappen) dos bol.
• Oqysań ozarsyń...(oqymasań tozarsyń)
Kitaphanashy:
Kitapty bizdiń qoǵamymyzdyń árbir adamy kúndelikti turmysynda paıdalanady. Odan aqyl - keńes, tálim - tárbıe, úlgi - ónege alady.
Kitapty oqymaıdy syılamaǵan,
Bilimge janyn janyp qınamaǵan.
Ósirgen kimniń bolsyn oı - órisin,
Sol kitap bek aqylshy kúnde maǵan.
Túlekti tárbıeler kitap - mektep,
Ósedi sol kitaptan butaq kóktep.
Molaıtyp aqylyńdy san eselep,
Beredi bilim nárin kitap kóptep.
Islam Shuǵaev
Zamanymyzdyń zańǵar jazýshysy Muhtar Áýezovtiń sózimen aıtqanda, «Kitap – ár adamnyń ómirlik dosy». Sondyqtan, balalar sender kitaptardy oqyp kitaptar men dos bolasyńdar dep oılaımyn. Osy men balalar endi kitaphana qaı jerde ornalasqan jáne osynda kóp kitaptar bar ekeniń endi bilesińder. Biz senderdi kútemiz!
Maqsaty:
1. Kitaphana ómirimen tanystyrý.
2. Bilimiń kitap arqyly beriletindigin uǵyndyrý.
3. Kitapqa degen qyzyǵýshylyqta arttyrý, ony kútip ustaýǵa úıretý.
Kórnekilikter: bilim, kitap týraly jazylǵan plakattar, kitap kórmesi «Kitap degen bir álem», jazýshylar sýretteri.
«Kitapty súıińder, ol senderdiń ómirlerińdi jeńildetedi, ol ózińdi ózgeni de syılaýǵa úıretedi, ol aqyl – oıyńmen júrgizedi, búkil álemge adamǵa súıispenshilik sezimimen qanaǵattandyrady» (Maksım Gorkıı, uly orys jazýshysy)
«Kitap degenimiz – aldyńǵy urpaqtyń artqy urpaqqa qaldyrǵan rýhanı ósıeti. Kitap oqýdan tıylsań oı oılaýdan da tıylar edik» (Ǵabıt Músirepov, jazýshy, kósemsózshi, dramatýrg)
«Bilimniń bas quraly - kitap» (Ahmet Baıtursynov, aqyn, ǵalym, túrkitanýshy, pedagog, aýdarmashy, qoǵam qaıratkeri)
«Oqýdy qoıǵan adam – oılaýdy da qoıady» (Denı Dıdro, fransýz oıshysy, jazýshysy)
Sabaqtyń barysy:
Kitaphanashy: Armysyzdar oqýshylar! Balalar, bizde búgin erekshe sabaq. Bul kitaphana sabaǵy. Bizdiń kitaphana men 7 - synyp oqýshylary birlesip daıyndaǵan «Bilim kilti – kitaphana» atty kitaphana sabaǵyna qosh keldińizder! Kitaphana saǵatyn A. Baıtursynovtyń myna óleńimen bastaǵandy jón kórip otyrmyn:
Balalar, bul jol basy jańalyqqa.
Kelińder, oqyp, baıqap qaralyq ta.
Solardy kóre tura qalalyq pa?
Danalyq – óshpes jaryq, ketpes baılyq,
Júrińizder, izdep, taýyp alalyq ta?
Osy kezde úlken kitap ustaǵan oqýshy kiredi:
Kitap: - Balalar men sál keshigip qaldym - aý, deımin, keshirińder! Sendermen dos bolyp, qaıtatynyma senimdimin.
Kitaphanashy: Qosh keldińiz, qymbatty dostarymyz, joǵary shyǵyńyzdar.
Balalar! «Kitap»degen sóz arapsha «jazba», al túrikshe «dápter»degen maǵynany bildiredi. Qazaq kitap baspasynda 1800 jyly «Seıfúl – Málik» qıssasy dep atalatyn tuńǵysh qazaqsha kitaptar shyǵa bastady. Kitap – atadan qalǵan asyl mura, kóneniń kózi, eskiniń sózi. Kitap álemi – kitaphana. Al, endi kitaptar mekeni – kitaphanamen tanysaıyq.
Kitaphana sózi grek tilinen alynǵan, kitaptar turaǵy degen maǵynada
Balalar, kitaphanada«Oqý zaly», «Abonement zaly», «Oqyrman formýláry» degen uǵymdar bar.
«oqý zalynda» oqyrman ózin qyzyqtyrǵan kitabyn alyp oqı alady, al endi bizge kerek kitapty kitaphanada kimniń kómegimen tabamyz?(Jaýap)
- Durys. Kitaphanada kitapty kitaphanashy apaıdyń kómegimen taba alamyz.
Sondaı - aq, balalar kitaphanada «Abonement» zaly da bar, ol jerdegi kitaptardy balalar úıge alyp oqýlaryna bolady.
Al, oqyrman formýláry – ol ár oqyrmannyń kýáligi, oqýshy alǵan kitapty kitaphanashy oqyrman formýláryna jazady.
I Kitap: Men – Kitap Hanshaıymymyn,
Iesi rýhanı álemniń.
Ákeldim kitap patshalyǵynyń
Bárińe jalyndy sálemin!
Endeshe balalar, búgingi merekemizdi jumbaq aıtýdan bastaıyq.
Oımen, káne óseıik,
Al jumbaq shesheıik. (Oqýshylar jumbaqty sheshedi).
I. 1. Birinshi árip - kózde bar, murynda joq,
Ekinshi árip - tiste bar, burymda joq,
Úshinshi árip - bette bar, bilekte joq,
Tórtinshi árip – qulaqta bar júrekte joq.
Besinshisi –«P»árpi aqyrǵysy
Jumbaq sheshken balanyń aqyldysy. (Kitap)
2. Bir nárse bilmegendi bilgizedi,
Ózińdi tursań qarap kúlgizedi.
Jalǵanda áńgimesi sondaı qyzyq,
Janyńdy oqı berseń kirgizedi. (Kitap)
3. Tili bar, úni joq,
Ózin adam túsingen.
Júregi bar, qany joq,
Sóılep turǵan ishinen. (Kitap)
4. Qabat – qabat qattama,
Qaptamadan attama.
Aqylyn onyń alaber,
Aıytqan sózin jatta da. (Kitap)
II Kitap: Bilimniń atasy kitap. Sondyqtan kitap, balalarǵa aqyl, keńes beredi.
– Kitap – el men jerdi súıý, talapty kishipeıil bolýǵa, tózimdilikke baýlıdy.
Kitaphanashy: Balalar, kitap qalaı jasalatynyn sender bilesińder. Kitap jasaǵan kezde adam kóp eńbektenedi: redaktor, avtor, jazýshy, sýretshi, sodan keıin kitap baspahanadan basylyp shyǵady,
Al, balalar sender oqyrman bolǵandyqtan, «Kitapty qoldaný erejesin»este saqtap júrińder
Balalar, kitapty jyrtpaı, kirletpeı, búldirmeı taza ustaý - bárimizdiń mindetimiz.
Kitaptyń betterine sýret salmaımyz jáne sýretterin qıýǵa bolmaıdy!
Tamaq ishken kezde kitapty oqýǵa bolmaıdy!
qoldanamyz
«Kitap Hanshaıymdardyń» «Eski kitap» dep atalatyn kórinisi
Jalpy demalys aıaqtalyp, jańa oqý jyly bastalǵan kez bolatyn. Oqýshylar mektep kitaphanasynan oqýlyq ala bastady. Láılá birinshi synyp bitirip ekinshi synypqa kóshken. Ol mektepten oqýlyqtaryn alyp úıine oraldy. Anasy onyń qabaǵyndaǵy kirbińdi baıqap:
- Qyzym ne boldy? Bireý renjitti me?
- Joq
- Endi ne boldy?
- Maǵan muqabasyn myj - myj eski kitaptar berdi. Osyndaı kitapty oqyǵym kelmeıdi,- dep kózine jas aldy.
Anasy Láılániń qylyǵyna kúlip bylaı dedi:
- Qyzym, oǵan nege renjısiń, aqyly bar bala, jyrtylǵan jerin jelimdep, tysyn qaptap, jańartyp aldy. Kitaptyń syrtyna emes, ishine úńilý kerek. Ol - ár adamnyń syrlas dosy. Sondyqtan ony kútip ustap, keıingi ini - sińlilerińe bergen jón.
Anasynyń sózin muqıat tyńdaǵan Láılá kitaptaryn jelimdep retke keltire bastady.
Kitaphanashy: – Ia dostar, kitap qadirin biletin, jaqsy balalar kóbeıe bersin!
II. «Shejire» kezeńi.
Kitaphanashy: Úlgi - sózi atanyń, úırenemiz maqalyń - degendeı «Maqal - mátel» saıysyna kóshemiz. Men maqaldyń syńaryn aıtamyn, sender jalǵastyrasyńdar:
• Kitap – bilim bulaǵy,...(bilim ómir shyraǵy)
• Kitapsyz bilim joq, bilimsiz...(kúniń joq)
• Kitapsyz úı -...(jansyz dene).
• Kúsh – bilimde, al bilim –...( kitapta)
• Artyq ǵylym kitapta,
Erinbeı...( oqyp kórýge).
• Nadanmen dos bolǵansha,
….(Kitappen) dos bol.
• Oqysań ozarsyń...(oqymasań tozarsyń)
Kitaphanashy:
Kitapty bizdiń qoǵamymyzdyń árbir adamy kúndelikti turmysynda paıdalanady. Odan aqyl - keńes, tálim - tárbıe, úlgi - ónege alady.
Kitapty oqymaıdy syılamaǵan,
Bilimge janyn janyp qınamaǵan.
Ósirgen kimniń bolsyn oı - órisin,
Sol kitap bek aqylshy kúnde maǵan.
Túlekti tárbıeler kitap - mektep,
Ósedi sol kitaptan butaq kóktep.
Molaıtyp aqylyńdy san eselep,
Beredi bilim nárin kitap kóptep.
Islam Shuǵaev
Zamanymyzdyń zańǵar jazýshysy Muhtar Áýezovtiń sózimen aıtqanda, «Kitap – ár adamnyń ómirlik dosy». Sondyqtan, balalar sender kitaptardy oqyp kitaptar men dos bolasyńdar dep oılaımyn. Osy men balalar endi kitaphana qaı jerde ornalasqan jáne osynda kóp kitaptar bar ekeniń endi bilesińder. Biz senderdi kútemiz!