InfoHub Logo

Syrym jas kezinde Esentemir Bóken bıge batasyn alaıyn jáne aqyl suraıyn dep at, shapan alyp barady. Baryp qonaq bolǵannan keıin Bóken bı Syrymnan kelgen jumysyn suraıdy. Sonda Syrym:

— Meniń sizge kelgen jumystarym — birinshiden, sizdiń batańyzdy alaıyn dep keldim, ekinshiden, ártúrli aqyl suraıyn dep keldim, — deıdi.

Sonda Bóken «saǵan batamdy bereıin, sen jas bolǵanmen elge bas bolǵandaı bala ekensiń» — dep, bata beredi:

Arqań kóp mingennen jaýyr bolsyn,
Mineziń qara jerden aýyr bolsyn,
Ókpeń joq baýyr bolsyn.
Qulaǵyńnan sybyr ketpesin,
Jasyń alpysqa jetpesin, —

deıdi. Batasyn bergennen keıin:

— Men ne desem báriniń de maǵynasy bar, qalaı túsindiń, ózime aıyryp ber, — deıdi Bóken qart. Sonda Syrym:

— «Arqań kóp mingennen jaýyr bolsyn» degeniń — «halyq úshin jumys jasa, halyqty ózińe tarta bil!» degeniń. «Mineziń qara jerden aýyr bolsyn» degeniń — «beriden oılama, áriden oıla, salmaqty bol, jeńil bolma!» degeniń. «Ókpeń joq baýyr bolsyn» degeniń — «ne bolsa soǵan ókpelep, ıneni jipke tizip ókpeshil bolma!» degeniń. «Qulaǵyńnan sybyr ketpesin» degeniń — el arasynda daý-janjal kóp kezdesedi, sol máseleni óziń sheship, aq-qarasyn aıyryp, durys tóresin bere bil!» degeniń. «Jasyń alpysqa jetpesin» degen batańyzǵa túsine almadym, — depti.

Sonda Bóken qart Syrymǵa:

— Men senen Qudaıdyń bergen jasyn qyzǵanam ba, júz alpysqa kel! Meniń jasym seksen tórtke keldi. Jasym alpysqa kelgeli alty bálege tap boldym. Men seni sol alty báleden aýlaq bolsyn dep edim. Olar mynalar: úlken úıge kire almadym, kishi úıge syıa almadym. Qara saqaldy ákem boldy, qara shashty sheshem boldy. Aýrý keldi, kárilik jeńdi, mine, alty bále degen — osy, — deıdi.

Sonda Syrym batyr:

— «Úlken úıge kire almadym» degenińiz — «adamnyń qatary ketedi, baratyn úıi taýsylady, «kishi úıge syıa almadym» degenińiz — ózinen jasy kishi adamdardyń úıine jasy úlken adam shaqyrýsyz bara almaıdy. «Qara saqaldy ákem» degenińiz — ózińnen týǵan aqylsyz bala, eseıgen soń ákeniń tilin almaıdy, ákesin durys baǵa bilmeıdi.

Oqýǵa keńes beremiz:

Jylqynyń torysy kóp pe, tóbeli kóp pe? (İ nusqa)

Syrymnyń Nuraly handy shabýy (İİ nusqa)

Baımaǵambet sultan men Syrym batyr

---