Borhes jáne men
(novela)
Onyń — Borhestiń taǵdyryna oqıǵa jazylǵan. Býenos-Aıres kóshesinde qańǵyryp júrmin. Podezderdiń aspasy men esik torlaryna bir qaraý úshin de erkimnen tys toqtaı salam. Borhes týraly poshtalardan derek alyp, onyń aty-jónin oqytýshylar tiziminen nemese ómirbaıandyq sózdikterden kórem. Men qum saǵattardy, jaǵrapıalyq kartalardy, XVIII ǵasyr basylymdaryn, etımologıalyq shtýdıalardy, kofeniń dámin jáne Stıvenson prozasyn jaqsy kórem. Stıvenson meniń talǵamymdy tap basady. Tipti erkinsigeni sonshalyqty - basymdyqqa da ıe bolyp bara jatqandaı. Áste, boıaýdy tym qoıýlatýdyń qajeti joq; biz - bir-birimizge jaý emespiz. Ázirge tirimin, Borhestiń óz ádebıetin jasaýy úshin tiri bolamyn da. Ári sol arqyly óz tirshiligimdi de dáleldeımin. Qulyqpen moıyndaımyn, keıbir dúnıelerim, sátimen jazyldy. Biraq meni olar da qorǵap qala almaıdy. Óıtkeni sátimen jazylǵan sol týyndylar úshin Borhes basqaǵa da, ózine de qaryzdar emes. Til men dástúrge ǵana qaryzdar. Aqyr-sońynda meniń de joǵalýym kádik. Menen de bolmashy birdeńeler ǵana qalýy múmkin. Onyń tentektikke, asyra sóıleýge beıimdiligin bilsem de boıymdaǵy barymdy birtindep soǵan berýge tyrysam. Spınoza "bárinen buryn árkim ózi bolyp qalýǵa tyryssyn" dep nyǵarlaıdy. Tas-tas kúıinde, jolbarys-jolbarys qalpynda qalsyn! Meniń talaıyma ózim emes - Borhes bolyp qalý jazylǵan. (Jalpy, men osy bar ma ekem?) Men Ózimdi Borhes kitaptarynan góri basqa qubylystardan, nemese ózin-ózi umytqan gıtara áýenderinen jıirek kezdestirem. Birde odan da azattyq alýǵa tyrysyp, oqshaýlaný mıfologıasyn ýaqytpen, keńistikpen oıynǵa almastyrdym. Al dál qazir sol oıyn Borheske tıesili. Al meniń basqa bir jańa dúnıe taýyp alýym kerek. Soǵan qaraǵanda meniń ómirim qashýdan turady, men úshin bári de -shyǵyn. Sóıtip, bári umytylady, bári de soǵan, basqa bireýge tıesili.
Bul betterdi de ekeýimizdiń qaısymyz jazyp otyrǵanymyzdy bilmeımin men...
You Might Also Like
