Bótelke qudireti
Shopannyń áńgimesi
Osy bir aıaǵy túskir túnimenqaqsap, kóz ildirmedi. Bul aıaqty jigitshilik kúres saıysynda nemese kókpar tartysyp júrip mertiktirgem joq. Bul kemistik — keshegi Germanıa soǵysynan jabysqan pále Mal baǵyp, at ústinde júrgendikten, bizge protez degenińiz tym qajet nárse. Sol jasandy aıaǵym tozyp qalyp, bul kúnde ıt qorlyqty kórip júrgem. Áı, óz aıaǵyńa qaıdan jetsin!..
Osydan úsh aı buryn qaladaǵy protez zavodyna zakaz bergen edim, aıaq ornyna qol salyp jiberipti. Ózim barmasam is biter emes. Bir otar qoıdy báıbishem men balama tapsyrdym da, ala qorjynymdy arqalap jolǵa shyqtym.
Úlken joldyń ústinde qaraqshydaı qaqshıyp turmyn. Bu jaqta avtobýs júrmeıdi. Oqta-tekte zý-zý etip júk mashınalary ǵana óte shyǵady. Qol bylaı tursyn, aıaq kóterseń de toqtaıtyn emes.
Kóksoqyr shoferlardyń kóńili keıde kól, keıde shól ǵoı. Ásirese, olar búgin ashýly sıaqty.bári de qataıyp alǵan, tipti, burylyp ta qaramaıdy. Qanshama ýaqytym bosqa óldi-aý! Ala ketse mashınasynyń maıy taýsylatyndaı, qap myna shirikterdiń bálsinýin-aı!
Bir mashına kele jatyr. İshinde nasybaı salynǵan bótelkeni qorjynymnan sýyryp aldym da, «toqtamasań osymen soǵamyn» degendeı aıbar kórsetip, bótelkeni tóbemnen asyra sermep-sermep jiberdim. Mashına toqtaı qaldy. Tyrmysyp jatyp áıteýir kýzovyna shyqtym-aý. Qurǵaq shóptiń ústine myqshıyp otyryp aldym. Tús aýa biz qalaǵa kirdik. Mashınany oqtatyp, jerge tústim. Shoferǵa bir som aqsha berdim. Ol qyńyraıyp alatyn emes. Ústin-ústin «raqmetti» jaýdyrmalatsam da bolmaıdy. Bedireıip tur ánsheıin. Men ań-tańmyn. Birazdan keıin ol:
— Manaǵyńdy ber!—dep surady.
— O ne zat?— dedim túsine almaı.
— Manaǵy bótelkeńdi aıtamyn.
— Janym-aý, ol nasybaı ǵoı, mine!
Shofer meni myqtap bir sybady da qolyn bir siltep júrip ketti.
Mana jolda bótelke megzegenim munshama jaqsy bolar ma. Qý shofer araq dep oılasa kerek. Onyń toqtaǵan sebebi de sol eken. Áı, qý qulqyn-aı deseńshi!..
Tórtinshi tramvaıǵa otyryp, protez zavodyna bardym. Masteri tońmoıyndaý kisi eken, «Áni kel, mini kelmen» bir aptadaı ýaqytymdy aldy. Taǵy da birer aptaǵa sozylar ma edi, álde qaıter edi, mynadaı bir qyzyq jáıt bolmaǵanda. Bir kúni kelsem, álgi masteri túskirdiń ajary múlde jarqyn. Sózimdi yqylasymen tyńdap, lyp-lyp etedi. Onyń myna syńaıyna qaraǵanda bir gáp bar syqyldy. Áıeli ul týdy ma, kim bilsin. İsimniń beti túzelgenine qýanyp, jalpyldap sóılep raqmetimdi jaýdyryp jatyrmyn oǵan.
— Aınalaıyn, bereke tapqyr-aı, sóıtshi... Bir otar qoıymdy áıelime tastap ketip em, áldene bop qaldy? Boıyma as batpaı kóńilim alań bop júr... Sóıtip, erteń kel deısiz ǵoı?..
— Iá, aqsaqal, erteńgisin saǵat onda kelseńiz, protezińizdi qolma-qol alasyz. Daıyn bolýyna ózim kepilmin. O jaǵynan qam jemeńiz!..— dedi ol.
— Oı, kóp jasaǵyr-aı! Sóıtshi, sóıtshi...
Ol meniń qoltyǵymnan demep, bir qarańǵylaý bólmege kirgizdi. Stol ústinde tistelgen kók qıar men konserviniń qańyltyr qoraby jatyr. Úıdiń aýasy buzylǵan. Temekiniń ashshy tútini kishkentaı jeldetkishten túgel shyǵyp áli úlgirmepti. Master maǵan burylyp:
— Al, jańaǵyńnyń aýzyn ash!— dedi.
— Neniń aýzyn?— dedim men máseleniń jón-josyǵyna túsinbeı.
— Qaltandaǵy bótelkeni aıtam,— dep ol stakandy ońtaılaı bastady,— basym aýyryp tur edi, jaqsy boldy ǵoı, jyldamyraq quıyp jibershi...
— Baýyrym-aý, ol nasybaı saýyt qoı, atsań má, bereın,— dep, men qaltamnan bótelkeni sýyryp aldym.
«Balyqshy balyqshyny alystan kóredi» demekshi, qaltamdaǵy basy qyltıyp shyǵyp turǵan bótelkeni kórip, bu sorly da esek dáme bolǵan eken. Alda qudaı-aı, endi qaıttim?! Nede bolsa bir «jartybaıdy» qurbandyqqa shalý kerek. Onsyz protezimniń bitpeı qalýy da yqtımal. Ne kerek paqyrdyń basyn jazdym.
Ýáde boıynsha kelesi kúni kelsem, aıtqandaı-aq, protezim daıyn. Munshama qýanbaspyn! Shirkin, bótelkeniń qudireti-aı!..
Osy bir ýaqıǵalardan keıin, men nasybaı salǵan bótelkemdi qaltamnan tastamaıtyn boldym.