InfoHub Logo

         Burynǵy ótken zamanda gúl-báısheshegi jaıqalǵan jalpaq bir ańǵarda tańdaıynan kúı tógilgen ánshi bulbul bolypty. Óz tuqymynyń ishinde odan asqan ánshi bolmapty. Jalpaq ańǵardaǵy ormandy aralap, aǵashtan-aǵashqa qonyp, kúni-túni tynym tappaı, saıraıdy da júredi eken. Múlgigen taýdy, qalǵyǵan ormandy, shyq oranyp, balbyraǵan gúldi ásem ánimen terbetipti. Tań araıyn, kún shuǵylasyn sulý ánimen qarsy alady eken.

         — O, qudiretti kún! Tók shapaǵyńdy jalpaq ańǵarǵa! Jaıqalyp, jandansyn dala, jaınasyn jalpaq óńir! Sen bar jerde, ómir bar! Sen bar jerde, tirlik bar! Baqyt ta, shattyq ta seniń móldir shuǵylańda! Túnekti túrip, qarańǵylyqty serpiltip, búkil álemge jaryq sáýleni sebeleıtin qudiretti kún ózińsiń! – dep, tań aldynda sańqyldaı jyr tógedi eken bulbul.

         Tań atyp kele jatqanda, shalqyǵan áýen jasyl ańǵardyń ústinde qalyqtaıdy. Sol mańdaǵy qustar men ańdar, syqyrlaýyq qanatty kóbelek, qypsha bel ınelik, gúl shyrynyn izdegen bal arasy, yzyldaq shirkeı bulbul ánimen birge oıanyp, kúndelikti áreketine qulshyna kirisedi eken.

         Sóıtse de osy ańǵardaǵy bir jartastyń qýysyn, qarańǵy úńgirdi mekendeıtin bir jarqanat álemdi terbetken bulbul ánin ólerdeı jek kóripti. Tań saz bergende, bulbul áni estilse boldy, óziniń qapas úńgirine kirip alyp:

         — Ýa, úniń óshkir, úniń óshsin! Kómeıińe tas tyǵylsyn! – dep, órshelene qarǵaıdy eken.

         Al bulbul tańnyń nuryn, kúnniń shapaǵyn jyrǵa qosyp, shattyq ánin shyrqaı beripti. Jaryqtan qorqatyn jarqanattyń qolynan ne keledi, qarańǵy úńgirdiń túbinde jatyp:

         — Qarańǵylyqtyń qushaǵy jaqsy ǵoı. Sony da túsinbeıdi. Qyzyq ómir meniń úńgirimde, – dep kúńkildep, kúıinip otyra beripti.

         Bulbul áni tynbaıdy: Jarqyra, kún nury! Jadyra, keń dúnıe! Bulbul áninen osylaı syr uǵypty.

         — Qarańǵylyq qurysyn! Bult baspasyn kók júzin! – deıdi eken bulbul.

         Sańqyldaǵan bulbul ánine jalpaq ańǵardaǵy barlyq ánshi qus ún qosady eken.

         Kúnderdiń kúninde jarqanattyń úńgirine qaraqurt kiredi de ekeýi syrlasady. Jarqanat muńyn shaǵyp, qaraqurtqa jalynady:

         — Aınalaıyn, qaraqurt, – depti jarqanat qıylyp, – ekeýimiz dos edik qoı. Men qarańǵyny unatamyn, sen bireýdiń qanyn sorǵandy jaqsy kóresiń. Dúnıede seniń ýyńnan shoshymaıtyn jan ıesi joq. Sen shaqsań, taýdaı túıeni de qulatasyń...

         Jarqanattyń maqtaýyna eltigen qaraqurt:

         — Maǵan ne qyl deısiń? – dep suraıdy.

         Sonda:

         — Únin estip júrgen shyǵarsyń óziń de. Osy ańǵarda bir zar jaq bulbul bar. Uıqy bermeıdi. Daýsy mezi etti ábden. Estisem, tula boıym titirkenedi. Qurtshy sony, joıshy kózin! Múlgigen qarańǵyda tynysh ómir súreıikshi! – dep bezildepti jarqanat.

         Bulbuldyń ásem áni topas, zalym qaraqurttyń qulaǵyna kirip te shyqpaıdy eken. Jalynyp, jalbarynyp turǵan soń, jarqanattyń tilegin jerge tastamapty.

         — Shaǵaıyn! Kózin joıaıyn! – dep, ýáde beripti.

         Sodan keıin aǵash butaǵynda saırap otyrǵan bulbulǵa kelipti. Muny kórip, bulbul oılanyp qalypty. Qaraqurtqa burylyp, bylaı depti:

         — Ýa, qaraqurt, tyńda meni! Men ómir boıy jer betindeginiń bárine jaqsylyq jasap kelemin. Oılaǵanym – izgilik, jyrlaǵanym – jaqsylyq nyshany. Ajalym senen be, kim bilsin? Olaı bolsa, óler aldynda saǵan da bir jaqsylyq jasaıyn. Taqyr jerde tyrbańdap júrip, bul ómirden ne kórdim deısiń?! Usta meniń quıryǵymnan. Men seni aspanǵa alyp shyǵyp, mynaý jalpaq ańǵardyń tamashasyn kórseteıin. Ómirińde esińnen ketpeıdi.

         Buǵan qaraqurt kelisedi de bulbuldyń quıryǵyna jabysyp otyryp alady. Bulbul qanatyn jaıyp jiberip, bıikke samǵaıdy. Jalpaq ańǵardyń ústinde sharlap júrip, tań nury men kún shapaǵyn ánge qosyp, saıraı beredi.

         Qumyr bulbuldyq ásem áni qaraqurttyń da tas júregin jibitedi. Baldaı tátti, ásem ánge balqyp otyrǵan qaraqurt baıqaýsyzda bulbuldyń arqasynan aýnap ketedi. Quldyraı qulap, tasqa soǵylady da mylja-myljasy shyǵady.

         Sóıtip, aramzalardyń oıy iske aspapty. Jarqanat óz úńgirinde kúńkildep jata beripti. Al qumyr bulbul osy kúnge deıin tań nuryn, kún shapaǵyn jyrǵa qosyp, tynbaı saırap keledi eken.

 

---