Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Bulbul torǵaı (İİ nusqa)

Tamyljyǵan kóktemniń maı aıy edi. Qulyn jarǵaqpen qaptalǵan dombyrasyn moınyna asyp alǵan Múkeı, Bilezik ózenin quldap, Keńtóreniń aýylyn betke alyp bara jatty. Jylandaı josylyp aqqan Bilezik ózeniniń boıy búrlegen orman. Kúıshi kóńilin tabıǵat dúnıesiniń osy bir kórikti shaǵy baýraıdy. Onyń qulaǵyna qaıyńnyń butaǵyna qonyp saıraǵan bulbuldyń ásem sazy shalynady. Múkeı atynan túsip, baıyzdap álgi saıraǵan bulbul qustyń ánin qyzyǵa tyńdaıdy. Sekemshil, sezimshil ánshi bulbul butaqtan-butaqqa qonyp quıqyljıdy, tamyljyǵan syr shertedi....

Kúıshi dombyra tilimen bulbul torǵaıdyń artynan erip júrip áýenine áýen qosyp, jol boıynda et asym erýlep «Bulbul torǵaı» kúıin jasap shyǵady da, qonalqyda Keńtóreniń úıine keledi. Kúı yrǵaǵyn umytyp qalmaý úshin shaı sońynan keıin qaıtalaı shertip otyrady.

Qazaq turmysy men ónerine qanyq Keńtóre:

— Mynaý kúıińizdi buryn-sońdy estimegen ekem, aty ne? —  dep suraıdy. Múkeı kúıdiń búgin jol boıynda shyǵarylǵandyǵyn aıta kelip, kúıdiń aty «Bulbul torǵaı» dep edi, Ketóre:

— Onda seniń ustap alǵanyń meniń túbegimniń bulbul torǵaıy boldy ǵoı, — dep qaǵytpaly qaljyń aıtady. Múkeı:

— Onyńyz ras tórem, Qabanyń eli de, jeri de seniki ǵoı, «tóresiz el, tóbesiz jer joq». Tóremiz jarlyq berse, nemizdi aıaıyq... ózińizge bir aryzym bolyp shyqqan betim edi, kóktemniń jarshysy til qatty. Jolym bolar dep oıladym, — deıdi.

Ketóre maqtanyńqyrap, qarqyldap kúledi de:

— Aryzyńdy aıt, — deıdi.

— Taqsyr, birneshe jyldyń aldynda nemere qaryndasym Nurǵaıshany Saýyr taýynyń arǵy betindegi Jaıyr deıtin ónerli azamatqa qalyńsyz úılendirgen edim. Jaıyr ótken qysta «qalyńsyz qyz bolsa da, kádesiz qyz bolmaıdy» degen aýyl kárileriniń pikiri boıynsha eki at, eki bıe ákep berip ketken. Jýyqta osy maldyń artynan torǵaýyttan eki joqshy kelip eki atynyń kózin tanyp qaıtaryp aldy. Qalǵan eki bıesine eki qunajyn baıtal qaıtarsam, olar: «sender bıelerimdi qulyndatyp, tyǵyp otyrsyńdar, malymnyń kózin alamyn», —  dep janjal týdyryp otyr. Onyń bıesin qysta soǵymǵa jyǵyp alǵan edik, osyny bitim qyp berseńiz, — deıdi. Ketóre:

— Jegeniń ras bolsa, aıyp toǵyzsyz-aq eki baıtaldy ornyna salyp bitirýge bolar. Erteń daýgerdi maǵan alyp kel, — dep kesimdi jaýap aıtady. Rıza bolǵan Múkeı taǵy da kúıin shertip otyrady da:

— Jolym boldy, kúı sizdiki bolsyn, — dep attanyp ketedi. Sóıtip, «Bulbul torǵaı» kúıi «Ketóreniń bulbul torǵaıy» dep te jurt arasyna taraǵan eken.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama