Dostyq - tatýlyqtan bastalady
Dostyq - tatýlyqtan bastalady
Tatýlyq - tabylmas baqyt.
Naqyl sóz
Mektepaldy daıyndyq synyby
Maqsaty: «Tatýlyq» adamgershilik qundylyǵy týraly túsindirý.
Mindetteri: - «tatýlyq» uǵymy týraly túsinik berý:
- jaqsy qasıetterin damytýǵa yqpal etý;
- tatýlyqqa tárbıeleý;
Kórneki quraldary: túrli - tústi júreksheler, shyraq, saýsaq teatryna arnalǵan qaǵaz qýyrshaqtar men úı maketi, taqyrypqa baılanysty mazmundy sýretter, lentalar.
Shattyq sheńberi Sálemdesý
«Men qandaımyn?» trenıń
Biz baldyrǵan teń basqan!
Dos qushaǵyn keńge ashqan!
Tilegimiz ádildik!
Ashyq bolsyn keń aspan!
«Biz ómirdiń gúlimiz» ánin oryndaý
Áńgimelesý
- Balalar, búgingi «Ózin - ózi taný» sabaǵynda biz «Dostyq» aıaldamasyna toqtap , bul aıaldamada «Dostyq - tatýlyqtan bastalady» degen taqyrypta áńgimelesip, qalaı tatý dos bolý kerektigin úırenip, «tatýlyq» uǵymy
týraly túsinik alamyz.
Sýretpen jumys
• Balalar, senderge jalǵyz oınaǵan unaıdy ma?
• Al sender, «tatýlyq» degen sózdi qalaı túsinesińder?
Balalardyń jaýaptary tyńdalady.
Tatýlyq degen birin - biri renjitpeý, oıynshyqtaryn, qoldaryndaǵy táttilerimen bólisý, birge oınaý t.b.
Túıindeý.
Tatýlyq dostar arasyndaǵy eń tamasha qasıet.Tatý balalar bir - birin
renjitpeıdi, tatý - tátti oınaıdy, oıynshyqtarymen, táttilerimen bólisedi.
Sondyqtan da dostyq tatýlyqtan bastalady delinedi.
Oıyn: «Renjistik, dostastyq» / áýenmen/
Pikirlesý. - Senderge oıyn unady ma?
- Tatýlasý she?
- Tatýlasqanda qandaı kóńil - kúıde boldyńdar?
/qýanyshty, baqytty, kóńildi/
- Al, senderge renjisken unady ma?
- Renjigende qandaı kóńil - kúıdi sezindińder?
/ýaıymdy, qaıǵyny, kóńilsizdikti/
Ómirimizdi qýanyshty da baqytty shaqtar kóp bolý úshin bir - birimizben dostyqta tatýlyqta bolǵanǵa ne jetsin.
Endi jınaqtalyp otyryp «Tatý balalar» atty saýsaqtar týraly ertigini tyńdaıyq.
Áńgimeleý «Tatý balalar» ertegisin áńgimelep berý.
Erte zamanda shaǵyn bir úıde aǵaıyndy bes saýsaq ómir súripti.Úlkenin - Basbarmaq, ekinshi aǵasyn - Balań úırek, suq saýsaq, úshinshisin - Ortan terek,
tórtinshi inilerin - Shyldyr shúmek, eń kenje qaryndastaryn - Kishkene bóbek dep atapty.Olar birigip jumys jasady, baqsha ekti, tamaq ázirledi.
Ortanshy aǵalary Ortan terek úıde otyryp, úı sharýasyna, kishkentaılaryna qarady.Shyldyr shúmek óte sabyrly, aqyldy bolypty.Ol kishi qaryndasyna ertegi oqyp berýdi jaqsy kórgen eken.Al, kishkentaı bóbek bolsa úlken aǵalaryna uqsap erjetkisi keledi eken.Osylaısha, bes aǵaıyndy balalar tatý - tátti, ózara jarastyqta, syılastyqta ómir súrip jatty.
Bir kúnderi ormannan úlken bir aıý shyǵyp, aǵaıyndylardyń tynyshtyǵyn buzyp, baqshanyń bárin taptap, úılerin qulatyp buzýǵa aınalǵanda, bes aǵaıyndy birigip bir judyryqqa tastúıin bolyp jumylyp aıýǵa qarsy turady.Sóıtip olar qıyn shaqta birigýleriniń arqasynda úlken kúshke
aınaldy.Aıý bolsa mundaı kóp kúshten qoryqqanynan ormanǵa qaraı, keri qasha jónelipti.Al, aǵaıyndy balalar bolsa, tatýlyǵy men birliginiń arqasynda jaýdy jeńip shyqqan eken.Óıtkeni olar qysyltaıań shaqta bári birigip kúsh qosyp, myqtylyq , birlik, dostyqtaryn kórsete bildi.
- Senderge ertegi unady ma?
- Ertegi qalaı atalady?
- Nelikten tatý balalar dep atalady?
- Aǵaıyndy balalardy aıýdan ne qutqardy dep oılaısyńdar?
/Olardyń dostyǵy, tatýlyǵy, birligi/
Mine, bul aıtylǵan sózderdiń astarynan «Tatýlyq - tabylmas baqyt» degen búgingi sabaǵymyzdyń dáıeksózi shyǵady.
Dáıeksóz Tatýlyq bar jerde birlik te, qýanysh ta bolady. «Tatýlyq - tabylmas baqyt» degen naqyl sózdi osy negizge súıenip aıtsa kerek.
Sergitý sáti
Ornymyzdan turamyz,
Qoldy belge qoıamyz.
Burylamyz ońǵa bir,
Burylamyz solǵa bir.
Bizder tatý balamyz,
Gúl - gúl jaınap janamyz.
Jattyǵýlar jasasaq,
Jaqsy sergip qalamyz.
Dostar tatý - táttimiz,
Bolsa qolda táttimiz,
Biz bólisip jatamyz,
Bárimiz dám tatamyz.
Tańǵajaıyp sát. / Esik jaqtan bireýdiń jylaǵan daýsy estiledi /
Tárbıeshi: - Balalar, tyńdańdarshy bireý jylaı ma, estip otyrsyńdar ma?
- Bul júrek eken jylap turǵan.
- Kele ǵoı kishkene júrek, saǵan ne boldy?
Júrek: - Meni qatigez dosym tastap ketti.Men jalǵyzbyn, ne isterimdi bilmeımin.
Tárbıeshi: - Balalar qandaı aıanyshty, jubataıyqshy júrekti.
/ Balalar jaqyndap kelip, jubanysh sózderin aıtady /
Balalar: - Júrek, sen jylamashy.
- Júrek, sen jalǵyz emessiń.
- Júrek, biz senimen dos bolamyz.
- Júrek, biz seni jaqsy kóremiz.
Tárbıeshi:Mine kórdiń be, kishkene júrek, sen meıirimdi de tatý dostarǵa tap boldyń, endi muńaıma.Seni tastap ketken dosyń da jalǵyzsyrap jatqan shyǵar, sen endi dosyńa bar , qýant. /júrek qýanady, janady/
Júrek: - Balalar, senderge kóp rahmet!Men óte qýanyshtymyn.Saý bolyńdar! /Júrek qýanyshpen shyǵyp ketedi/
Tárbıeshi: - Balalar, sender óte meıirimdi is jasadyńdar.Jylaǵan júrekti jubata bildińder.Men de qýanyp, senderdiń tatý - tátti dostar bola alatyndaryńa senip, rıza bolyp otyrmyn.
Shyǵarmashylyq jumys./ áýen oınalady /
- Endi , balalar bizder jalǵyz emes ekenimizdi, júrekterimizdiń bir ekenin bildire otyryp, myna turǵan ádemi de úlken júrektiń qasyna ózimizdiń daıyndaǵan kishkene júrekshelerimizdi óz esimderimizdi jazyp, tatý - tátti dos bolaıyq, dostarymyz kóbeıe bersin degen izgi nıetpen qosyp qoıaıyq.
/ Balalardyń shyǵarmashylyq jumysy oryndalady /
Enerdjaızer jattyǵýy. / áýenmen /
Ǵajaıyp sózder
Qane, endi balalar búgingi sabaqta aıtyp, úırengen ónegeli ǵajaıyp sózderimizdi qaıtalap aıtyp kóreıik.
- Dúnıedegi eń qymbat – tatýlyq.
- Biz tatý dospyz.
Qorytyndylaý
- Balalar, biz búgin tatýlyq bar jerde dostyq týyndaıtynyn uǵyndyq.
Tatýlyq bar jerde dostyqtyń , birliktiń, syılastyqtyń bolatynyn bildik.
Júrekten júrekke
«Júrek jylýy» trenıń
Tárbıeshi: - Balalar, qarańdarshy, myna sıqyrly túrli - tústi baýlar arqyly men senderge júregimniń jylýyn berip turmyn.Qane, oń alaqanymyzdy júregimizdiń tusyna qoıyp, lúpildep soqqan kishkene júregimizdiń dúrsiline bir sát qulaq túrip kóreıikshi.
- Júrekterińniń soǵysyn sezesińder me?
- Bizdiń júregimiz qandaı, ne dep soǵady eken?
Tárbıeshi: - Meniń júregim senderge degen meıirimdilikke toly.
Rınat: - Meniń júregim qamqorshy
Saǵyndyq: - Meniń júregim jyly.
Aıkúmis: - Meniń júregim qýanyshty.
Jandos: - Meniń júregim adal.
Aızat: - Meniń júregim názik.
Danıar: - Meniń júregim sypaıy.
Aıana: - Meniń júregim batyl.
Dýman: - Meniń júregim ystyq.
Gúlnur: - Meniń júregim jumsaq.
Aıdos: - Meniń júregim jaqsylyqqa toly
Tolǵanaı: - Meniń júregim baqytty.
Bekzada: - Meniń júregim qaıyrymdy.
Danıel: - Meniń júregim sezimtal.
Tárbıeshi: - Olaı bolsa, osy jyly da jumsaq, batyl da aqyldy, qaıyrymdy da meıirimdi, názik te sypaıy, baqytty da qýanyshty júregimizden
shyqqan jylýdy aınalamyzǵa tarataıyq.
/ alaqandaryndaǵy júrekteriniń jylýyn úrleý /
Jyly júrek - jaqsy tilek
/ qoldaryndaǵy janǵan shyraqty bir - birlerine jalǵaı otyryp tilekter aıtý /
Rınat: - Bárimiz dos bolaıyq!
Jandos: - Dostarymyz kóp bolsyn!
Gúlnur: - Dostarymyzǵa qaıyrymdy bolaıyq!
Aıdos: - Dostyq kóńilder móldir bulaqtaı taza bolsyn !
Bekzada: - Aspanymyz ashyq bolsyn!
Danıar: - Dostarmen tatý bolaıyq!
Dýman: - Denimiz saý bolsyn!
Aızat: - Dostyǵymyz berik bolsyn!
Danıel: - Dostar meıirimdi bola bileıik!
Aıkúmis: - Beıbitshilik bolsyn!
Tolǵanaı: - Árqashan kún sónbesin!
Saǵyndyq: - Kúnimiz jaryq bolsyn!
Aıana: - Otbasymyz aman bolsyn!!
Dostyq - bul úlken uǵym.Senderdiń tatý dostyqty qalaǵan kishkentaı júrekterińdegi qýanysh, úmit shoǵy ómir boıy sónbesin , osy shyraqtaı sáýle shashyp jana bersin. Meıirimdi janarlaryńnan taraǵan shapaǵat nury
shyraqtan taraǵan jylýdaı jer dúnıeni jylytsyn dep tileımin.
Osy izgi tilek, ıgi nıetteriń oryndalsyn degen úmitte, tamasha bir ánmen búgingi sabaǵymyzdy qorytyndylaıyq.
«Dos bolaıyq bárimiz» áninin oryndaý.
Sózin jazǵan: H. Talǵarov
Ánin jazǵan: I. Núsipbaev
Árqashan dos, birgemiz,
Ajyramas irgemiz.
İlgeri júrińder,
Dostyq jyryn bilińder.
Tý ǵyp ustap birlikti,
Eńbekti súıińder
Qaıyrmasy:.
Dos bolaıyq, bárimiz,
Jarasyp tur ánimiz.
Tynyshtyqty saqtaımyz,
Atsyn kúlip tańymyz
Tatýlyq - tabylmas baqyt.
Naqyl sóz
Mektepaldy daıyndyq synyby
Maqsaty: «Tatýlyq» adamgershilik qundylyǵy týraly túsindirý.
Mindetteri: - «tatýlyq» uǵymy týraly túsinik berý:
- jaqsy qasıetterin damytýǵa yqpal etý;
- tatýlyqqa tárbıeleý;
Kórneki quraldary: túrli - tústi júreksheler, shyraq, saýsaq teatryna arnalǵan qaǵaz qýyrshaqtar men úı maketi, taqyrypqa baılanysty mazmundy sýretter, lentalar.
Shattyq sheńberi Sálemdesý
«Men qandaımyn?» trenıń
Biz baldyrǵan teń basqan!
Dos qushaǵyn keńge ashqan!
Tilegimiz ádildik!
Ashyq bolsyn keń aspan!
«Biz ómirdiń gúlimiz» ánin oryndaý
Áńgimelesý
- Balalar, búgingi «Ózin - ózi taný» sabaǵynda biz «Dostyq» aıaldamasyna toqtap , bul aıaldamada «Dostyq - tatýlyqtan bastalady» degen taqyrypta áńgimelesip, qalaı tatý dos bolý kerektigin úırenip, «tatýlyq» uǵymy
týraly túsinik alamyz.
Sýretpen jumys
• Balalar, senderge jalǵyz oınaǵan unaıdy ma?
• Al sender, «tatýlyq» degen sózdi qalaı túsinesińder?
Balalardyń jaýaptary tyńdalady.
Tatýlyq degen birin - biri renjitpeý, oıynshyqtaryn, qoldaryndaǵy táttilerimen bólisý, birge oınaý t.b.
Túıindeý.
Tatýlyq dostar arasyndaǵy eń tamasha qasıet.Tatý balalar bir - birin
renjitpeıdi, tatý - tátti oınaıdy, oıynshyqtarymen, táttilerimen bólisedi.
Sondyqtan da dostyq tatýlyqtan bastalady delinedi.
Oıyn: «Renjistik, dostastyq» / áýenmen/
Pikirlesý. - Senderge oıyn unady ma?
- Tatýlasý she?
- Tatýlasqanda qandaı kóńil - kúıde boldyńdar?
/qýanyshty, baqytty, kóńildi/
- Al, senderge renjisken unady ma?
- Renjigende qandaı kóńil - kúıdi sezindińder?
/ýaıymdy, qaıǵyny, kóńilsizdikti/
Ómirimizdi qýanyshty da baqytty shaqtar kóp bolý úshin bir - birimizben dostyqta tatýlyqta bolǵanǵa ne jetsin.
Endi jınaqtalyp otyryp «Tatý balalar» atty saýsaqtar týraly ertigini tyńdaıyq.
Áńgimeleý «Tatý balalar» ertegisin áńgimelep berý.
Erte zamanda shaǵyn bir úıde aǵaıyndy bes saýsaq ómir súripti.Úlkenin - Basbarmaq, ekinshi aǵasyn - Balań úırek, suq saýsaq, úshinshisin - Ortan terek,
tórtinshi inilerin - Shyldyr shúmek, eń kenje qaryndastaryn - Kishkene bóbek dep atapty.Olar birigip jumys jasady, baqsha ekti, tamaq ázirledi.
Ortanshy aǵalary Ortan terek úıde otyryp, úı sharýasyna, kishkentaılaryna qarady.Shyldyr shúmek óte sabyrly, aqyldy bolypty.Ol kishi qaryndasyna ertegi oqyp berýdi jaqsy kórgen eken.Al, kishkentaı bóbek bolsa úlken aǵalaryna uqsap erjetkisi keledi eken.Osylaısha, bes aǵaıyndy balalar tatý - tátti, ózara jarastyqta, syılastyqta ómir súrip jatty.
Bir kúnderi ormannan úlken bir aıý shyǵyp, aǵaıyndylardyń tynyshtyǵyn buzyp, baqshanyń bárin taptap, úılerin qulatyp buzýǵa aınalǵanda, bes aǵaıyndy birigip bir judyryqqa tastúıin bolyp jumylyp aıýǵa qarsy turady.Sóıtip olar qıyn shaqta birigýleriniń arqasynda úlken kúshke
aınaldy.Aıý bolsa mundaı kóp kúshten qoryqqanynan ormanǵa qaraı, keri qasha jónelipti.Al, aǵaıyndy balalar bolsa, tatýlyǵy men birliginiń arqasynda jaýdy jeńip shyqqan eken.Óıtkeni olar qysyltaıań shaqta bári birigip kúsh qosyp, myqtylyq , birlik, dostyqtaryn kórsete bildi.
- Senderge ertegi unady ma?
- Ertegi qalaı atalady?
- Nelikten tatý balalar dep atalady?
- Aǵaıyndy balalardy aıýdan ne qutqardy dep oılaısyńdar?
/Olardyń dostyǵy, tatýlyǵy, birligi/
Mine, bul aıtylǵan sózderdiń astarynan «Tatýlyq - tabylmas baqyt» degen búgingi sabaǵymyzdyń dáıeksózi shyǵady.
Dáıeksóz Tatýlyq bar jerde birlik te, qýanysh ta bolady. «Tatýlyq - tabylmas baqyt» degen naqyl sózdi osy negizge súıenip aıtsa kerek.
Sergitý sáti
Ornymyzdan turamyz,
Qoldy belge qoıamyz.
Burylamyz ońǵa bir,
Burylamyz solǵa bir.
Bizder tatý balamyz,
Gúl - gúl jaınap janamyz.
Jattyǵýlar jasasaq,
Jaqsy sergip qalamyz.
Dostar tatý - táttimiz,
Bolsa qolda táttimiz,
Biz bólisip jatamyz,
Bárimiz dám tatamyz.
Tańǵajaıyp sát. / Esik jaqtan bireýdiń jylaǵan daýsy estiledi /
Tárbıeshi: - Balalar, tyńdańdarshy bireý jylaı ma, estip otyrsyńdar ma?
- Bul júrek eken jylap turǵan.
- Kele ǵoı kishkene júrek, saǵan ne boldy?
Júrek: - Meni qatigez dosym tastap ketti.Men jalǵyzbyn, ne isterimdi bilmeımin.
Tárbıeshi: - Balalar qandaı aıanyshty, jubataıyqshy júrekti.
/ Balalar jaqyndap kelip, jubanysh sózderin aıtady /
Balalar: - Júrek, sen jylamashy.
- Júrek, sen jalǵyz emessiń.
- Júrek, biz senimen dos bolamyz.
- Júrek, biz seni jaqsy kóremiz.
Tárbıeshi:Mine kórdiń be, kishkene júrek, sen meıirimdi de tatý dostarǵa tap boldyń, endi muńaıma.Seni tastap ketken dosyń da jalǵyzsyrap jatqan shyǵar, sen endi dosyńa bar , qýant. /júrek qýanady, janady/
Júrek: - Balalar, senderge kóp rahmet!Men óte qýanyshtymyn.Saý bolyńdar! /Júrek qýanyshpen shyǵyp ketedi/
Tárbıeshi: - Balalar, sender óte meıirimdi is jasadyńdar.Jylaǵan júrekti jubata bildińder.Men de qýanyp, senderdiń tatý - tátti dostar bola alatyndaryńa senip, rıza bolyp otyrmyn.
Shyǵarmashylyq jumys./ áýen oınalady /
- Endi , balalar bizder jalǵyz emes ekenimizdi, júrekterimizdiń bir ekenin bildire otyryp, myna turǵan ádemi de úlken júrektiń qasyna ózimizdiń daıyndaǵan kishkene júrekshelerimizdi óz esimderimizdi jazyp, tatý - tátti dos bolaıyq, dostarymyz kóbeıe bersin degen izgi nıetpen qosyp qoıaıyq.
/ Balalardyń shyǵarmashylyq jumysy oryndalady /
Enerdjaızer jattyǵýy. / áýenmen /
Ǵajaıyp sózder
Qane, endi balalar búgingi sabaqta aıtyp, úırengen ónegeli ǵajaıyp sózderimizdi qaıtalap aıtyp kóreıik.
- Dúnıedegi eń qymbat – tatýlyq.
- Biz tatý dospyz.
Qorytyndylaý
- Balalar, biz búgin tatýlyq bar jerde dostyq týyndaıtynyn uǵyndyq.
Tatýlyq bar jerde dostyqtyń , birliktiń, syılastyqtyń bolatynyn bildik.
Júrekten júrekke
«Júrek jylýy» trenıń
Tárbıeshi: - Balalar, qarańdarshy, myna sıqyrly túrli - tústi baýlar arqyly men senderge júregimniń jylýyn berip turmyn.Qane, oń alaqanymyzdy júregimizdiń tusyna qoıyp, lúpildep soqqan kishkene júregimizdiń dúrsiline bir sát qulaq túrip kóreıikshi.
- Júrekterińniń soǵysyn sezesińder me?
- Bizdiń júregimiz qandaı, ne dep soǵady eken?
Tárbıeshi: - Meniń júregim senderge degen meıirimdilikke toly.
Rınat: - Meniń júregim qamqorshy
Saǵyndyq: - Meniń júregim jyly.
Aıkúmis: - Meniń júregim qýanyshty.
Jandos: - Meniń júregim adal.
Aızat: - Meniń júregim názik.
Danıar: - Meniń júregim sypaıy.
Aıana: - Meniń júregim batyl.
Dýman: - Meniń júregim ystyq.
Gúlnur: - Meniń júregim jumsaq.
Aıdos: - Meniń júregim jaqsylyqqa toly
Tolǵanaı: - Meniń júregim baqytty.
Bekzada: - Meniń júregim qaıyrymdy.
Danıel: - Meniń júregim sezimtal.
Tárbıeshi: - Olaı bolsa, osy jyly da jumsaq, batyl da aqyldy, qaıyrymdy da meıirimdi, názik te sypaıy, baqytty da qýanyshty júregimizden
shyqqan jylýdy aınalamyzǵa tarataıyq.
/ alaqandaryndaǵy júrekteriniń jylýyn úrleý /
Jyly júrek - jaqsy tilek
/ qoldaryndaǵy janǵan shyraqty bir - birlerine jalǵaı otyryp tilekter aıtý /
Rınat: - Bárimiz dos bolaıyq!
Jandos: - Dostarymyz kóp bolsyn!
Gúlnur: - Dostarymyzǵa qaıyrymdy bolaıyq!
Aıdos: - Dostyq kóńilder móldir bulaqtaı taza bolsyn !
Bekzada: - Aspanymyz ashyq bolsyn!
Danıar: - Dostarmen tatý bolaıyq!
Dýman: - Denimiz saý bolsyn!
Aızat: - Dostyǵymyz berik bolsyn!
Danıel: - Dostar meıirimdi bola bileıik!
Aıkúmis: - Beıbitshilik bolsyn!
Tolǵanaı: - Árqashan kún sónbesin!
Saǵyndyq: - Kúnimiz jaryq bolsyn!
Aıana: - Otbasymyz aman bolsyn!!
Dostyq - bul úlken uǵym.Senderdiń tatý dostyqty qalaǵan kishkentaı júrekterińdegi qýanysh, úmit shoǵy ómir boıy sónbesin , osy shyraqtaı sáýle shashyp jana bersin. Meıirimdi janarlaryńnan taraǵan shapaǵat nury
shyraqtan taraǵan jylýdaı jer dúnıeni jylytsyn dep tileımin.
Osy izgi tilek, ıgi nıetteriń oryndalsyn degen úmitte, tamasha bir ánmen búgingi sabaǵymyzdy qorytyndylaıyq.
«Dos bolaıyq bárimiz» áninin oryndaý.
Sózin jazǵan: H. Talǵarov
Ánin jazǵan: I. Núsipbaev
Árqashan dos, birgemiz,
Ajyramas irgemiz.
İlgeri júrińder,
Dostyq jyryn bilińder.
Tý ǵyp ustap birlikti,
Eńbekti súıińder
Qaıyrmasy:.
Dos bolaıyq, bárimiz,
Jarasyp tur ánimiz.
Tynyshtyqty saqtaımyz,
Atsyn kúlip tańymyz
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.