InfoHub Logo

— Bes jyl boldy, — dedi Armanbek kúrsine til qatyp. Sál tynystap aldy da, qulaqqa jeter-jetpes báseń únmen taǵy birdeńeni kúbirledi.

Óz oıyna ózi shomyp, beı-jaı kúıde otyrǵan Erkegúl ádepkide bul sózderdiń maǵynasyn túsingen joq. Kúıeýiniń ózine sýyqtaý kózben únsiz bajyraıa qaraǵanyn sezdi de:

— Ne deısiń, nemenege? — dedi kidire sóılep. Taq etken qysqa ǵana jaýap:

— Ne, umytyp qaldyń ba? Seniń Qabykenovter áýletine kelin bolyp túskeniń.

«Ah, quryǵyr-aı, ne degen ıisalmas edim. Esimnen tars shyǵyp kete qalypty ǵoı. Munyń artynda anaý áńgime tur ǵoı... Sol tur ǵoı, qap, áttegen-aı!».

Erkegúl óz yrqynan tys lyp etip ornynan atyp turdy. Kúıeýiniń qasyna qalaı júgirip barǵanyn da baıqamaı qalǵan. Bes jyldyq mereıtoımen quttyqtap emes, jubata sóılep, kóńilin alańdatyp, birdeme aıtý kerek sıaqty. Biraq aýzyna jibi túzý ońdy sóz túse qoıar degen ne?

As-sý qamymen júrip, anda-sanda kóziniń astymen jasqana qarap qoıady. Kúıeýiniń qabaǵyn alystan toryǵan túri.

Shaı únsiz ishildi deýge bolady. Shaı emes, árkim ózderiniń sýyq oılaryn keri jutyp otyrǵandaı. Oryndarynan tura bergende, Armanbektiń keýdesinen taǵy da «ýh» degen aýyr lep syrtqa tepti. Jas erkek adamǵa, tepse temir úzetin atan jilik symbatty jigitke jaraspaıtyn aýyr kúrsinis. Ydys-aıaǵyn saldyrlata túsip, teris aınalǵan Erkegúldiń janary munartyp ketti. As úıdiń qabyrǵasyndaǵy shaǵyn aınadan baıqaǵany — qysyqtaý kózderin ońaı toltyryp úlgerip, tómen qaraı dereý lyqsı jónelgen jas tamshylary.

Armanbektiń dál qazir janyn jegideı jep, tynysyp tunshyqtyryp, býlyqtyryp turǵan armannyń ne ekenin atap aıtý shart emes. Qolymen qoıǵandaı bári belgili jaıt. Úıde ońasha qalǵan jas kelinshek býlyqqan kúıin odan ári tejeı alǵan joq... Bar ashshy zary, ishtegi kúıigi syrtqa qaraı lap etti de, zapyran bolyp aqtaryldy.

Armanbekke ne ókpe bar? Bes jyl boıy tózimmen kútýde. Biraq kútkeni kóriner emes.

«Qaıtesiń, taǵdyr ǵoı» — dep, tikeleı taǵdyrǵa jaba salýǵa bolar edi. Úlken kisiler, aǵaıyn-týǵandar solaı dep aıtyp ta júr. «Áli jassyńdar, bolashaqtaryń alda» — dep, jubata sóıleıtinder de az emes. Iá, jıi aıtylatyn jattandy sózge ne daýa? Dese deı bersin. Biraq...

Iá, biraq bunyń taǵdyr emes ekenin, bar kinániń ózinde ekenin Erkegúl ǵana biledi. Sońǵy synypta oqyp júrgen jyly. Jastyq jiger, asaý sezim aqyl-sanany tumshalap, bılep alyp, óktem bılik quryp turǵan ýaqyt. Mekteptiń sońǵy jyly jas jigitterdiń arasynan jubyn taba almaı, jeke-dara saıaqsyp júrgen boıjetken joqtyń qasy dese de bolady. Áketip bara jatqan erekshe qasıeti aıǵaılap turmasa da, Erkegúldiń de qol ustasqan jigiti boldy. Kim ekenin, qaıdan shyqqanyn, aty-jónin táptishtep aıtýdyń qazir qajeti ne? Áıteýir birinsiz biri tura almaıtyn sıaqty edi. Aýyldyń boı jete bastaǵan kóp qyzdaryna tán tirshilik. Aǵalaryn alystan aınalyp ótip, sheshesinen shetteı qashyp júrip, muǵalimderine de iz tastaıtyn dálelsiz sebepter aıtyp... keshke qaraı jıi-jıi kezdesýge shyǵýshy edi. Bir-birine tartqan albyrt asaý sezim, kózsiz qushtarlyq artynan nege aparyp soǵatynyn... túsinbedi deýge bolmas, biraq mánine jete kóz salmaǵan sıaqty.

Mektepti bitirisimen-aq sezip edi jaǵdaıynyń qıyndaǵanyn. Júrgen balasy oqýǵa túsemin dep, abıtýrıentterdiń aldyńǵy legimen alystaǵy qalaǵa attanypty. Bar sengeni, bolǵan syrdyń bir túıirin tastamaı aqtaryp aıtqany, aǵaryp aıtqany — ózi jastaıynan jaqyn kóretin nemere ápkesi. Onyń kesimi jalǵyz-aq boldy: «Qutyl, ózim kómektesem, masqara bolatyndaı eshteńe joq, bolashaǵyńdy oıla». Tyǵyryqqa tirelip, odan shyǵardyń amalyn taba almaı alasurǵan jas qyz úshin ápkeniń aıtqany ata zańnan kem bolǵan joq. Kózdi jumyp, táýekel etti. Óziniń sol bir aýyr kúnderdegi bar oıy, yshqynǵan jalǵyz maqsaty da sol bolatyn. Aýdan ortalyǵyndaǵy bir dáriger arqyly eshkimge sezdirmesten... túsik tastatty.

Budan keıingi oıy kidirmesten, óziniń kózin qurtý bolatyn. Sonan dereý mańdaıǵa alǵany — qala jaq. Almaty emes, Astana emes, tanystary az kezdesetin basqa qala. Jastyqtyń ekpindegen jigerli kúnderi ýaqyttyń da, qyzdyń da aıaq-qolyn jerge tıgizbeı alǵa qaraı dedektete jóneldi.

Qyzyǵy, dýmany mol stýdenttik shaq. Birde toq, birde ash qyzyqty kúnder. Sonan sońǵy kýrsta Armanbek ekeýi bir-birine alystan kóz tastasty. Symbatty deneli, qabaǵy qalyńdaý, shyqshyty keń sursha jigit boıy jumbaqqa toly tylsym jan sekildi. Bireýden ilgeri, bireýden keıin kórinetin qarapaıym qalpynda Erkegúl de ajarsyz qyz emes. Boıyndaǵy bar mini kóziniń qysyqtyǵy bolmasa, onyń da amalyn taýyp, búgingi kúnniń talaptaryna saı kelistirip boıap qoıatyn.

Onyń bárin qoıshy, úılengenderine, mine, búgin týra bes jyl tolypty. Biraq úıdiń ishinen byldyr-byldyr bóbek úni nege estilmeıdi? Nege baqyryp-shaqyryp attandap jylap, esik pen tórdiń arasyn ybyrsytyp jatatyn bala jok. «Taǵdyr» desedi taǵy da úlkender. Sol taǵdyrdyń osynaý aýyr úkimine Armanbek te moıyn usynǵan synaıly. Tek aýyr kúrsinisi, kelinsheginiń betine tik qaraı almaı, alyp qasha beretin tunjyr kózqarasy. Sol kúni keshkisin kúıeýiniń kóterilip basylyp turǵan apaı tósin qushaqtap jatyp:

— Armanym, — dedi Erkegúl aqyryn ǵana. Daýysy ádettegiden jińishkire túsip, bir túrli názik shyqty. — Osy biz bala asyrap alsaq qaıtedi?

Aýyr minezdi jigittiń qastary dir ete túskendeı bolǵanymen, birden jaýap bere qoıǵan joq. Tóbedegi kózge kórinbes asylyn túgendegendeı shalqasynan uzaq jatty da:

— Ras, mynaýyń ıdeıa eken, — dedi qattyraq daýystap. Ekeýi osy máseleni qansha sóz etkenin kim bilsin, áıteýir uzaq sóılesken sıaqty. Talyǵyp baryp túnniń bir ýaǵynda ǵana kóz iliktirgen.

Áńgimeni uzaqqa sozǵan joq. Árqaısysy óz ata-analaryna habar salyp, aqyldasqan boldy. Tipti olardyń akyldarynyń bul jerde qajeti de shamaly sıaqty edi. Bóbekhanany asyqpaı aralap júrip, aqyry degenderine qol jetkizdi-aý, eki aılyq qyz bala. Dárigerlerdiń bergen qorytyndysy boıynsha, densaýlyǵy jaqsy.

Sol-aq eken, úıdiń ishindegi neshe jyldan beri qabyrǵalardy kerip, sirep turyp alǵan yzǵarly toń lezde seıilip sala berdi. Qabaǵyn qarys jaýǵan beımálim kóńilsiz kóleńke de áldeqaıda zym-zıa joǵalǵandaı. Ekeýi de máz-máıram. Jas nárestemen birge ilese kirgen qat-qabat qalyń sharýa da úıdiń ishin úıirimen toltyryp jibergen. Jas balasy bar otaýdyń bel jazdyrmas belgili qarbalasy.

Ásirese tóbeden tóngen qara bulttaı bir-birine taqasa túıilip, túıisip jatyp alǵan qalyń qabaqtardyń jazylǵanyn aıtsańshy. Burynǵdaı kúrsine bermeı, kúlip sóıleıtin Armanbek endi múlde basqasha jan sıaqty. Ózi aıtqandaı, Qabykenovter áýletiniń baqytty bir shaǵy edi ol. Biraq, amal ne, ol shaq uzaqqa sozyla alǵan joq. Birer aı ótkennen keıin Armanbektiń Marjanǵa (kishkene qyzdyń atyn jas jubaılar ózderinshe osylaı qoıǵan) degen meıirimi sarqyla bastady. Endi burynǵydaı kóp qolǵa ala bermeıtin bolǵan. Alǵashqydaı esikten arsalańdaı kirgen boıy jaıalyqta jatqan beıkúná náresteniń asty-ústine túsip erkeletpeıdi. Meıirlene kelip, mekirene ıiskegenin de Erkegúl baıqamaıdy. Álde bala unamaı júr me eken degen oımen sýyrtpaqtap syr tartyp kórip edi, estigen jaýaby bireý-aq: «Bári prekrasno, tamasha, tek ánsheıin...». Bar gápti búgip, tunshyqtyryp jatqan sol «ánsheıinde» degen sózi sıaqty.

Kishkene Marjandy aıtasyz. Armanbektiń úıdegilermen qarym-qatynasynda basqa da bir ózgeristiń lebi esedi. Ony Erkegúldiń ańǵarǵany birer kúnnen keıin. Sóıtse Armanbek bunyń ózine de salqyn tartyp qalǵandaı. Alǵashqydaı emirenip áketip bara jatpasa da, anda-sanda «Erkesh... Erıko» dep kelinshegin aldyna otyrǵyzyp, erkeletip turatyn. Kóńili túskende álýetti, myǵym qoldarymen qysa qushaqtap, joǵary serpitip alatyn. Bala kótermeı júrgen jyldary «Ýaıym qylma, áli jaspyz ǵoı...» degen sıpattaǵy jubatý sózderine qanjyǵasynda daıar júrýshi edi...

Al sońǵy aılarda... bir túrli sýysyp, syrtyn berip, syrǵaqsyp júr. Taǵy da ana bir kezderdeı ýaıym basqan sátindegideı tartyna sóılep, joqtan ózgege taryla qalady. «Álde... Álde... namystana ma eken? Ózinen bolmaı, asyrap alǵanyna... Bireýlerdiń aıdap salýy da múmkin-aý».

Erkegúl osy sońǵy boljamyna berik toqtaldy. Iá, bylaı qarap tursań, basqadaı sebebi joq sekildi. Ózi ashylyp eshteńe aıtpaıdy. Bir máseleni eki ret sóz qylýdy jaqtyrmaıtyn kúıeýiniń minezi ózine belgili. Aqyryp jiberip, betten ala túsýge ázir. Myljyńdap sóıleı berseń, túp-túgel ózińdi kináli etip shyǵaryp, aǵash atqa op-ońaı mingize salmaq. Mundaıda Erkegúldiń ustanatyny — ash báleden qash bále qaǵıdaty.

Úıdiń ishi náresteniń qyńqylyna tolǵanymen, surǵylttanyp alǵan súreńsiz kúnder qaıta basty. Áıteýir Erkegúldiń oıyn bóletin — qazirgi aldanyshy. Jumysynan baıaǵyda-aq dekretti demalysqa shyqqan ol endigi ýaqytynyń qalaı ótip jatqanyn ajyratýǵa dármensiz. Marjan da shırap, ápil-tápil júrýge qam jasaǵysy keletin sıaqty.

— Tusaýyn kesý kerek, — dedi bir kúni Erkegúl. — Qaı kúnge belgilesek eken, Arman?

Tunjyrańqy kezde kúıeýinen qolma-qol jaýap alý ońaıshylyqqa soǵa qoımaıdy. Degenimen, kelinshek buǵan moıymastan, sálden keıin álgi suraǵyn taǵy qaıtalady. Aqyry estigen jaýaby tym mardymsyz bolyp shyqty:

— Bilmeımin... Ózderin sheshińder, bul ózi áıelderdiń sharýasy emes pe?

Osyny aıtty da, Armanbek qolyndaǵy púlttiń núktesin basyp, jalp-jalp etkizip telearnalardy aýystyra bastady.

Uzamaı shaǵyn otaýdyń shatqaıaqtap turǵan álsiz shańyraǵyna jaı tústi. Jazdyń ádemi bir kúninde Armanbek ádettegisindeı tómen qarap, tunjyrap otyrdy da, kesimdi sózin bir-aq aıtty:

— Men ketemin, — dedi jýandaý daýysy dirildeńkirep. — Sóıtpese bolmaıtyn bolyp tur. Marjan ekeýiń birdeme qyp kúnderińdi

kórersińder. Ózim de kómektesip turamyn ǵoı.

Balaly bolǵandaryna jarty jylǵa jeter-jetpes qana ýaqyt ótken, nárestelik ómirdiń ystyq-sýyǵy áli basyla qoımaǵan, kerisinshe, qyzyǵy kóbeıe túsken kezde ózin burynǵysynan áldeqaıda baqytty sezinýdiń ne oǵashtyǵy bar? Keýdesi kúmbirlep, kúı shertip turmasa da, Erkegúl alaqaılaýdyń az-aq aldynda emes pe edi? Sondyqtan Armanbektiń myna sóziniń ashyq kúngi naızaǵaıdan nesi kem? Bireý qulaq shekesinen jaqsylap turyp qondyryp jibergendeı táltirektep baryp, dıvanǵa gúrs ete tústi. Qaıta Marjannyń qolynda bolmaı, manejde jatqandyǵyn aıtpaımysyń. İshki jaǵynan shyńǵyryp jetken álde bir ún: «Joq, olaı emes. Múmkin emes», dep atoı salyp attandap turǵandaı. Kóz aldynyń qaraýytyp, aınalasynyń jalqy sátte ǵana shyr aınalyp, shyrqyrap ketkeni nesi?

Qudaı basqa qatynnyń basyna bermesin, erkektiń mıyna ketý týraly oı tússe, bitkeni eken ǵoı. Artynan estise, áńgime bylaı bolypty.

Armanbek qyz-kelinshektiń kózinen qaǵa beris tasada qalatyn jigitterdiń sanatynan emes. Ózi bedeý áıeldiń kúıeýi bolsa, basqa bireýden belin sýytpaı, salańdap qalaı bos júrsin. Marjandy úıge ákelip, máre-sáre bolyp jatqan kezde bul áńgimeni estýte Erkegúldiń murshasy bar ma edi. Sózdiń qysqasy, bulardyń úıine náreste qalaı kirdi — Armanbektiń Erkegúl bilmeıtin naqsúıeriniń de aıaǵy solaı aýyrlapty. Perzenthanaǵa túskeni jýyrda ǵana.

Sóıtip bes jyl boıy saryla kútken balasyna jýyrda ǵana qol jetkizipti. Bala bolǵanda qandaı — balpanaqtaı kádimgi ul. Tek ony syılaǵan — nekeli kelinshegi emes...

Erkegúldiń qolynan ne keledi? Baqyryp-shakyryp qansha jylaǵanmen, bet alǵan jaǵynan kúıeýdi endi qaıtara almaısyń. Bul kúnderi Armanbek — kúıeý ǵana emes, baqytty áke de ǵoı... Bálkim, ol óziniń shyn shańyraǵyn jańa tapqan shyǵar. Júregimen jaqsy kóretin súıikti adamy, ol ómirge ákelgen óziniń bel balasy... Endi ne kerek? «Qaıt úıge» dep jata kalyp, jalbarynýdyń qısynsyz ekenin Erkegúl jaqsy túsindi.

Aldanyshymen ótkizgen ýaqyt qıynshylyqsyz boldy dep aıta almaıdy. Biraq Erkegúl báribir ózin sorly alam retinde sezinip kórgen emes. Kishkene shırap, júrýge jarasymen-aq, Marjandy balalar baqshasyna ótkizdi. Kóp nárseni kóńiline almaýǵa tyrysyp, burynǵy atqaryp júrgen qyzmetine de qulshyna kirisken. Sonan bir kúni...

Iá, oqıǵanyń bári osy bir kúnnen bastalady ǵoı. Bir kúni Marjandy balabaqshadan ádettegideı jetektep alyp shyǵa bergen. Qorshaýdyń syrtynda beri qaraı kún sala qarap, bir jigit tur eken. Qasynan óte bergen Erkegúlge bas-aıaǵy joq:

— Sálemetsiz be? — dedi jaırańdaı amandasyp. «Tanystardyń biri bolar, kara basyp tanymaı qalǵanym ba?» degen oımen kelinshek álgi azamatqa eriksiz buryla qarady. Qur ernin jybyrlatqany bolmasa, durystap amandasqan da joq. Beıtanysqa úńile túsken qysyq kózderde — «Bul kim?» degen jalǵyz saýal ǵana. Qansha qadalǵanymen, shyramyta alar emes.

— Keshirińiz, — dedi áligi jigit janasalaı júrip. — Kóńil-kúıińiz jaqsy ma?

Tanymaǵannan keıin be, Erkegúl endi tikteý ketti:

— Meniń kóńil-kúıimniń sizge keregi qansha? — dedi qatańdaý únmen. Sol kezde basyna bir oı saq ete qalǵan: «Apyrym-aı osyny... Armanbek jiberip júrmese, qyzyn kórip, jaǵdaıyn bilip kaıt dedi me, solaı-aý shamasy». Osy oı basyna kelýi muń eken, Erkegúl júrisin jedeldete tústi. Súrinip-qabyna bastaǵan Marjannyn qyńqylyn qaraǵan joq. Keıindep artta qalǵan jigittiń:

— Qaryndas, nege qashtyńyz? Sóıleseıin dep edim... — degen daýysyna qaıyrylmady.

«Dál solaı eken. Armanbektiń jansyzy ǵoı... Mende nesi bar deseńshi. Ketti me eken, endi jaıymen júrsin. Artymnan bireýdi súmeńdetip salyp qoımaı».

Erteńgisin balabaqshaǵa kelse... mine, ǵajap! Taǵy da sol jigit, jaı júrgen joq, Marjandy jetektep alypty. Qasynda turǵan top tárbıeshisine de nazar aýdarar emes.

— Neńiz bar sábıde? Biz sizdi tanymaımyz ǵoı, — dedi Erkegúl alystan-aq yshqyna aıǵaılap. — Bóten adamdy nege jolatasyz? — dep tárbıeshige de ursyp tastady. Biraq buǵan selt etip, aıylyn jıǵan jigit baıqalmaıdy. Qaıta masaırap, ózinshe qaljyń qaǵystyrǵan bolyp jatyr:

— Qyzyńyz tamasha eken! Tifá-tifá... I sheshesi de jaman emes. Biraq, jutynyp turǵan osyndaı tamasha kelinshekke ashýshańdyq jaraspaıdy eken.

Ózi bir shamdanyp shamyrqanýǵa asyqpaıtyn terisi keńdeý jigit bolar. Dýdyrańqy qońyr shashtary taraqpen araz ba, nemene, berekesin ketirip, údireıip tur. Tipti túpteri shylqyldaı aqqan terimen sybaǵysyp qalypty. Kıim kıisi de olpy-solpylaý. Biraq osynaý kelissiz nusqasyna qaramastan, eki ezýi eki qulaǵyna jetip, máz. Erkegúl qansha shaptyqqanymen jigittiń qolyndaǵy qyzyn julyp alýdy ábestik sanady. Sosyn jaımen ǵana:

— Biz úıge qaıtatyn edik, — dep, Marjandy ekinishi qolynan ustaı bergen.

Jigittiń túr-túsine munan keıin durystap qaraǵan da joq. Kelinshektiń bir qaıran qalǵany álgi bóten kisiniń qasynda Marjannyń ózin-ózi ustaýy boldy. Ádette qalpy anadaıdan kórinisimen-aq, ózine qaraı «Mamalap» tura júgiretin qyzy qazir attandap, álekke túsken joq. Buny bas salyp qushaqtaýdy da umytyp ketken sıaqty.

Sol kúni álgi beıtanys jigit qoıar da qoımaı bularmen ilese júrdi. Aty Jantas eken. Orta boıly, olpy-solpy etjeńdileý jigit. Jaırań qaǵyp kúlgen kezde baladaı máz bolýǵa beıim ekendigi baıqalady. Boıynan esken teri ıisinen Erkegúl sál-pál tiksinip qalǵandaı boldy. Biraq alǵashqy kúndegideı quıyndaı ushyp, bezip joǵalǵan joq.

Kelesi kúni balabaqshaǵa barar jolda basyna kelgen oı «Taǵy da turǵan shyǵar» boldy. Biraq ol kúni Jantas kórine qoımaǵan. Balabaqshaǵa kele jatqan saıyn endi Erkegúldiń ózi sony izdeıtin sıaqty ma qalaı?

Kúnderdiń kúninde Jantas kelinshekke gúl usyndy ǵoı. Ózi Armanbek sıaqty emes, sózsheń jigit eken. Júıesizdeý bolǵanymen, balpyldaı sóılep, aıtatyn áńgimesi bir taýsylmaıdy.

Sonan ne kerek, sol jyldyń kúzine qarsy shamadanyn kótergen Jantas Erkegúldiń úıine kirip aldy. Júreginiń túbinde osynaý qarapaıym da aqkóńil jigitke degen bir názik sezim oıanǵandaı. Jantastyń usynysyna qarsy bolmaǵany da sondyqtan. Beıne bir jańa úılengen jas qalyńdyqtaı qaıtadan qýtyń qaqqan kelinshektiń júzi baıaǵyndaı nurlanyp sala bergen. Buǵan deıingi ómirinde Armanbek esimdi minezdi azamat bolmaǵandaı. Jar tósegine buryn-sońdy jatyp kórmegendeı. Jantastyń alǵash ońashada jaqyndasýynan tula boıy qaltyrap, basyna noqta salynbaǵan baıtaldaı dir-dir etti...

Ekeýi úı bolysymen-aq jaqsy til tabysqan sekildi. Áne-mine degenshe ystyq-sýyǵy basylmaǵan jarty jyl da jelip óte shyǵyp edi. Jantastyń ósirese kishkene Marjanǵa degen yqylasy ala bóten. Balabaqshadan baryp ózi alady, ózi ákeledi. Úıge kelgesin, ózi tamaqtandyryp, ózi oınatady. Tipti aı-shaıǵa qaramaı, sábıin vanaǵa salyp, shomyldyratyn da ózi. Erkegúldiń jumysy birden jeńildep sala berdi. Bir raqatty sezimniń áldıinen aryla alar emes. «Qandaı balajan jigit, — dedi ishinen tań qalyp. — Armanbek óktem, myqty bolǵanymen, mundaı balajan emes edi ǵoı».

Biraq kele-kele baıqaǵany — Jantastyń ózine eptep salqyndaı bastaǵany. Salqyndaǵanda buǵan qatty sóılemeıdi, qolynan ıtermeıdi, min taǵyp, myńqyldamaıdy. Jymıa qarap qoıyp, júgirip júrgeni. Salqyndady deıtini — áńgime túngi minez-qulyǵynda bolyp tur. Alǵashqy aryny basylyp qalǵan ba, nemene, túnde jatysymen, bas salyp qushaqtaýdy azaıtqan. Emirene súıip, emeksitýge aıqara jatqyzyp qoıyp, aımalaýǵa da áýes emes. Kyńqyldaǵandaı báseń ún shyǵaryp, janyna jaqyndaǵan kelinshektiń názik bilekterin aqyryn ǵana ıterip tastaıtynyn qaıtersiz. Sóıtip teris qaraǵan kúıi áńgime aıtqan bolyp jatyp, qolapaısyz túrde qor ete túsedi.

Keter aldynda Armanbek te sóıtti emes pe? «Álde... Álde bunyń da bireýi bolyp júrmesin» degen oı saq ete qaldy Erkegúlge. Burynǵydaı emes, kúıeý máselesinde aýzy kúıip, tisi shyǵyp qalǵan kelinshek bir túni Jantasty saýalmen aýlap, es jıǵyzbastan, buryshqa tyqty.

— Shynyńdy aıt! — dedi aqyry máseleni tótesinen qoıyp. — Seniń bireýiń bar ǵoı, á?

— Bary qalaı? Bireýi nesi? — dedi Jantas sol teris qarap jatsa da, basyn kóterip.

— Seniń súıgen bir adamyń bar-aý? Qyz ba, kelinshek pe, áıteýir bireý. — Kúıeýiniń úndemeı kidirip qalǵanyn kórdi de, Erkegúl odan ári bastyrmalata tústi. Ońǵa-solǵa bultalaqtap burylýǵa mursha berer emes. Bastyrmalaı qoıylǵan suraqqa jaýap berýden basqa amaly qalǵan joq edi Jantastyń. Sóıtse áńgime bylaı bolypty.

Vahtalyq ádispen Atyraýǵa baryp-kelip jumys istep júripti. Tóleıtin aılyǵy mol bolǵandyqtan, bul jumysqa suranýshylar jyrtylyp-aıyrylady. Áıteýir jigitterden qalmaı júrip, Jantas ta brıgadaǵa

ilikken. Bir jamany — vahtamen jumys isteıtinder tórt-bes aıǵa bir-aq ketedi eken. Jolǵa shyǵar aldynda Jantastyń sóz baılasyp júrgen qyzy ekiqabat bolyp qalady. Qaıta aınalyp kelgenshe bosana qoımaıtyn

shyǵar dep oılaǵan Jantas bastapqyda telefon arqyly habarlasyp turǵan. Keıin ol qyzdan múlde derek bolmaı ketedi. Vahtalyq jumys ýaqyty bitip, shaǵyn qalaǵa kaıta oralǵan Jantas dereý súıgen qyzyn izdeýge kirispeı me. Esh jerde iz-tozy joq. Aqyry bir tanystary arqyly qyzdyń deregine qanyǵady. Respýblıkanyń jańa astanasy Astana qalasynda mádenıet oshaqtary keńinen damyp kele jatqan kez. Jantastyń qyzyn sondaǵy myqty

bıznesmenderdiń biri meıramhanada bı bıleýge shaqyrǵan eken. Aıaǵy aýyr boıjetken balasyn bosana salyp, aldy-artyna qaramastan, dereý solaı qaraı attanypty.

Al bala... Balany osy qaladaǵy perzenthanada qaldyryp ketken kórinedi. Astanaǵa barmaı turyp, Jantas janushyra sábıin izdemeı me. Perzenthanada da, tastandy balalardy panalatatyn bóbekhanalarda da burynǵydaı tek tirkeý jýrnalyna ǵana jazýmen shektelmeı, jazbalardy dereý kompúterge de engizip tastaıdy eken. Sondyqtan, Jantastyń óz

sábıin taýyp alýy onsha qıynǵa soǵa qoımaıdy. Sheshesiniń aty-jóni, týatyn mezgili belgili. Aqyry izben qýalaı otyryp, ol sábıdi Erkegúldiń asyrap alǵanyn biledi. Biraq zańdy túrde ákesi bolyp sanalmaıtyndyqtan, balany menshikteýge Jantastyń eshqandaı quqyǵy joq edi. Oılap-oılap tapqan bir amaly — basy bos kelinshekke úılenip alý bolypty.

Osy áńgimeni estinede Erkegúldiń keýdesin áldebir jińishke nárse tilip ótkendeı boldy. Janyna batqany — Jantastyń mahabbatpen emes, eseppen úılengeni. Ekinshi jaǵynan alyp qaraǵanda, baıǵus jigittiń jazyǵy da joq. Kókek anadan týǵan jalǵyz qyzy úshin janushyryp júr.

Sol kúnnen bastap Erkegúl qatty ózgerdi. Baıaǵy Armanbektiń izimen tuıyqtalyp, tunjyraı túskendeı. Kóp oılandy. Sarsylyp jatyp, talaı tańdarda uıqysyz atqyzdy-aý. Sol uıyqysyz túnder onyń bir názik sezimin nyǵaıta túsýge qyzmet etken eken. Ony kúıeýi vahtalyq jumysqa taǵy attanǵan kezde sezdi. Kúnder sanap, kún aralata telefonmen sóılesedi. Sóılesken kezde tek kishkene Marjannyń ǵana emes, meniń de jaǵdaıymdy surasa eken, kóńil-kúıimdi bilgisi kelse eken, jan dúnıemnen habar alýǵa yqylas tanytsa eken dep tileıdi.

Kim biledi, meıirman áke qandaı mahabbatqa da beıim shyǵar. Áıteýir qaıyrymdy jannyń qatigez bolaryna kóńil senbeıdi.

---