- 25 qaz. 2015 00:00
- 234
Esirik
Óte erte kezde esirik degen el bolypty. Ol eldiń Áýlekı degen bıi bolypty. Áýlekı bı eldegi ıgi jaqsylardy jıyp, ıslam dini shyqqanyna jar shashyp, halqyna oraza ustaýdy, namaz oqytýdyń amalyn izdestiredi. Jıylǵan adamnyń eshbiri aqyl aıtpaǵan soń, bes myqty jigitti saılap alyp, elinen jeti júz dildá jıyp beredi de:
— Osyǵan oraza, namaz taýyp satyp ákelińder. Eger taýyp ákelmeseńder, bastaryńdy alamyn,– dep buıyrady. Oraza- namaz izdegen Áýlekı bıdiń bes jigiti aı júrip aryp, jyl júrip júdep, batystaǵy bir elge keledi. El ishine kelip, ózderin túgendese bireýi joq. Qalaı sanasa da tórteý bolyp shyǵady. Jigitter osylaı joǵyn izdep turǵanda sol eldiń túıeshi shaly Mural qastaryna kelip, nege ábiger bolyp jatqandaryn suraıdy. Jigitterdiń bireýi eliniń bıi Áýlekı jeti júz dildá berip, oraza namaz taýyp ákel – dep jumsaǵanyn, eger tappaı barsa bastaryn alatyndyǵyn aıtyp, elden shyqqanda beseý edik, jol-jónekeı birimiz, joǵaldy, soǵan ábiger bolyp jatyrmyz – deıdi. Qý shal bulardyń sasyp turǵanyn bilip:
— Joq adamdaryńdy taýyp bereıin, aqysyna ne beresińder?– deıdi. Jigitter:
— Oıbaı, aǵataı, elý dildá alyńyz – deıdi. Mural jigitterdi attarynan túsirip, bólek baılatady. Sosyn birine sanatsa, attary beseý bolyp shyǵady. Endi attaryńa minińder – deıdi. Jigitter sonda, ózderiniń túgel ekendigin biledi.
Bul bir bilgish adam eken, osyǵan oraza, namaz tapqyzyp alaıyq, – dep oılaıdy jigitter.
— Siz áýlıe adam ekensiz, bizdiń qalǵan dildámizdi alyp, oraza, namaz taýyp berińiz – deıdi. Sonda Mural:
— Meniń túıemdi úsh kún baǵa turyńdar, senderge oraza, namaz taýyp kelemin – dep kúnshilik jerdegi ara baqqan kisige kelip, eki shelek arany balymen satyp alady. İshi gý-gý etken eki shelek arany Mural jigitterge alyp kelip, birin oraza, birin namaz,– dep beredi de dildálarynyń bárin alady. Jigitter:
— Muny qalaı paıdalanamyz, – deıdi. Sonda Mural:
— Elderińe aparyp, alty qanat aq ordany tigip, elińniń oraza, namazǵa sıynatyndaryn ordaǵa jınap, esigi men túndigin ashylmaıtyndaı etip bekitińder. Sosyn oraza, namazdy uǵatyn bolasyńdar, – deıdi. Oraza, namaz tapqan bes jigit Áýlekı bıge kelip eki shelekti tapsyrady. Áýlekı bı tyńdap kórse, shynynda da oraza, namaz kúbirlegen sıaqty bolady. Sosyn eliniń ıgi-jaqsylaryn jınap, úlken aq ordanyń ishine bárin jalańash kirgizip, esigi men túndigin japtyryp alady da, eki shelektiń aýzyn qatar ashady. Neshe kúnnen beri ashyqqan aralar ıgi jaqsy, ýázir, baılar men bılerdiń jalańash etterine qadalyp shaǵa bastaıdy. Otyrǵandar tóze almaı, ordanyń byt-shytyn shyǵaryp qashyp shyǵady. İsip-keýip dalaǵa qashyp shyqqan baılar men ýázirler ózderin túgendese, Áýlekı bı joq bolyp shyǵady. Áýlekı bıdi izdep surastyrsa, bir qoıshy:
— Eki namaz sońynda, ergenshegi moınynda, saıda qýalap ketip bara jatqan – deıdi. Sóıtse esikten eń aldymen shyǵamyn dep umtylǵan Áýlekı bıdiń moınyna ergenshek ilinip, ashyqqan ara artynan qalmaı, bir saıǵa kelgende talyp jyǵylǵan jerinen ýázirler taýyp alady. Jyǵylǵan bıdi turǵyzǵan ýázirleri:
— Esirik degen elimniń, Áýlekı bıi degen baıqusym-aı,– dep eline alyp qaıtypty.