InfoHub Logo

Biz bir-birimizdi nege únemi qaǵyp-soǵyp, julqyp, teýip, shalyp júremiz?

Tóńiregińizge kóz salyńyzshy. Áne, eki jaqtan eki kisi kele jatyr. Sirá, joldas-joralar bolsa kerek, aralarynda áli de júz metrdeı jer jatsa da, ekeýi de: «O-o-o!» — dep daýryǵyp, bir-birine qushaq jaıyp shúıilip keledi. Erkin kúreste kezdesken palýandarsha ekeýi qazir alqyn-julqyn ustasa ketetin sıaqty.

Bizdiń bir-birimizge qandaı sypaıygershilik kórsetetinimizdi baıqaǵanyńyz bar ma? Biz bir-birimizdi áýeli betten shapattap, sonsoń qushaqtasa ketemiz de, birimizdi birimiz kóterip alýǵa tyrysamyz... Quddy álgi... kilemde alǵash kezdesken palýandar tárizdimiz.

Al bizdiń qalaı qaljyńdasatynymyzdy ózińiz de biletin shyǵarsyz! Bir-birimizdi bassalyp ustaı alamyz da, ary-beri julqyp-silkip, aıaqtan shalyp, shat-shálekeı bolamyz.

Men birde baıaǵyda mektepte birge oqyǵan klastas eki joldastyń otyz tórt jyldan keıin qalaı jolyqqandaryn kórdim. Ekeýi de egde tartqan, baısaldy, salmaqty kisiler. Jastary alpystan asqan. Qalaı jolyqty deısiz be? Olar da bir-birin tarpa bassaldy. Boılarynyń jetkenine qaraı birin-biri burap, ishke túıgishteı bastady. Shaldaryńnyń shaldýarlyǵynda shek joq: birin biri judyryqtap, tepkilep, shalyp, tipti murttaı ushyrýǵa aınaldy... Keń zalda dál bir qyryq par palýan ustasa ketkendeı astań-kesteń etti. Egde tartqany esine túsip keıde bireýi sál kidire qalady da, sonsoń qaıtadan jaǵalasa ketedi, aıaq-qoldar taǵy da aıqasady...

Al endi bizdiń qalaı amandasatyndyǵymyzdy eske alaıyq.

Dostyq nıetpen sálemdeskennen keıin saýsaqtaryńyz aman-esen qalsa, — qudaıyńyzǵa qoı aıtyńyz! Qolyńyzdy der mezgilinde tartyp ala qoımasańyz, — aman-esen qalýy, árıne, ekitalaı! Óshi bardaı qysyp-myjyp, silkip-julqyp jónelgende qolyńdy ıyǵyńmen qosa julyp ala jazdaıdy.

Nemese kasanyń aldynda bılet alýǵa kezekte turǵandarǵa qarańyzshy: kádimgi qyp-qyzyl tóbeles! Birin-biri ıterip, búıirlep, túıgishtep, urǵylap, tepkilep turǵan halyq. Sporttyq aıqas-shaıqastan kem be? Syrnaı-kerneıi men dáý barabany ǵana jetispeı turǵan joq pa?!

Endi bizdiń qalaı sóılesetinimizge qarańyz. Birimiz úıdektep-túıdektep sóılep-sóılep alamyz da, ekinshimizdi yńq degizip túıip qalamyz. Kilem ústinde bir-biriniń talmaý jerin ańdysqan balýandar sıaqtymyz!.. «Oý, jarandar, jarandar, bizdiń myna batyrlarǵa qarańdar!» — degen daýys shyǵa qalsa shart-shurt ustasa ketýge daıyn turamyz!..

Ómir boıy osylaımyz!.. Osylaı sóılesemiz, osylaı qaljyńdasamyz, amandasamyz, qoshtasamyz...

Siz bizdiń nege búıtetinimizdi oılap kórdińiz be?.. Men kórdim, kórdim de mynadaı tujyrym jasadym:

Bizde bárine de tıym salynǵan. Aıtqyń kelgendi aıta almaısyń, jazǵyń kelgendi jaza almaısyń, salǵyń kelgen sýretti sala almaısyń, — onyń bárin aıtyp taýysý qıyn!.. Ǵashyq bolǵyń kelgen kisińe ǵashyq ta bolǵyzbaıdy, barǵyń kelgen jaqqa jibermeıdi... Eshqandaı erkiń joq, erkin kúreste ǵana erkin júrýińe bolady. Biz, túrikter, erkin kúreske kelgende búkil álemde tiri janǵa des bermeımiz. Nege? Óıtkeni, biz shyr etip jerge túsken kúnnen bastap sonymen shuǵyldanamyz.

Bizge erkin kúresti bergen qudaıdan aınalaıyn! Erkin kúresimiz bolmaǵanda erkindikten múlde quralaqan qalyp, totıyp ótedi ekenbiz.

Orysshadan aýdarǵan ǴABBAS QABYSHEV

---