- 21 mam. 2020 00:00
- 234
Jırenshe sheshen (V nusqa)
Ertede Jırenshe degen sheshen ótken eken. Ol úılenbeı turǵanda bir adammen kezdesip, ekeýi birge jolǵa shyǵypty. Janyndaǵy joldasy qart kisi eken. Biraz jol júrgen soń:
— Ata, jol qysqartaıyq, — depti Jırenshe. Shal muny jaqtyrmaı jaýap qatpapty. Taǵy biraz júrgen soń:
— At aýystyraıyq, — deıdi. Biraq shal jaýap qatpaıdy.
Tús kezi bolyp qalǵanda olar bir aýyldyń janynan kelse bir top kisi bir adamnyń óligin alyp bara jatyr eken. Shal ólgen adamdy tanıdy eken. Jırenshe shaldan:
— Jańaǵy ólgen kisi óli me, tiri me? — dep suraıdy. Shal Jırenshege:
— Eger ólmese kómer me edi? — dep jekiredi. Endi Jırenshe shalmen erip kete beredi. ol jolda taǵy da suraq qoıady.
— Ata, baýyńyz bar ma, máýesin jedińiz be? — deıdi. Shal Jırensheni tentek dep oılapty. Jırenshe de shal qaıda barsa sonda barýǵa bel baılaıdy. Kesh bola olar bir aýylǵa kelip túsedi. Úı shaldyń úıi eken. Olardyń aldynan jas qyz júgirip shyǵyp, shaldy attan túsiredi. Jırensheni úıge kirgizip, shaldyń janyna otyrǵyzady. Ol ol jaq, bul jaqqa qarap, kúbirlep otyrady. «ıá, ózi kóp jasaǵan adam eken. Dáýleti de, sáýleti de ózine durys eken, biraq terezesi sál qısyq eken», — depti. Muny estigen shal Jırensheni úıinen qýyp shyǵady. Qyz shaldan: «Nege qýyp jiberdiń?» — dep surapty. Shal qyzǵa qarap:
— Ózi bir tentek eken. Jolda kele jatqanda «ata, jol qysqartaıyq» deıdi. Taǵy biraz júrgen soń «at aýystyraıyq» deıdi. Onan ótken soń bir aýyl shaly ólgen eken. «ol óli me, tiri me» dep suraıdy. Ol aýyldan ótken soń «ata, baýyńyz bar ma? Máýesin jedińiz be» deıdi. Mine, úıge kirgen soń da «dáýleti de, sáýleti de kelisken adam eken. Tek terezesi sál qısyq eken» dedi. Men ony úıden qýyp shyqtym deıdi.
Qyz muny estip bolǵan soń ákesine bárin túsindirip beredi.
— Jol qysqartaıyq degeni — áńgime qyl jol qysqarsyn degeni. At aýystyraıyq degeni — atymyzdy qaıta erttep mineıik degeni. Al shaldy óli me, tiri me degeni — artynda perzentteri bar ma, joq pa degeni. Baýyńyz bar ma degeni — kelin túsirip, qyz uzattyńyz ba degeni. Al terezeń qısyq degeni — óziń shal bolsań da esh nárse bilmeıdi ekensiń degeni edi, — depti qyzy ákesine. Muny bilgen shal Jırensheden keshirim surap, qyzyn áıeldikke beripti deıdi.