InfoHub Logo

Mektepke deıingi kezeńdegi tárbıe - adam qalyptasýynyń alǵashqy baspaldaǵy. Bul balanyń áserlengish, eliktegish, oılaýdy, sóıleýdi meńgerýimen alǵash ret bóten ortaǵa beıimdelýimen sıpattalatyn kezeńi Mektepke deıingi balalarǵa tárbıe men bilim berý jumystaryn uıymdastyrýda olardyń sóıleý, tilin damytý, baılanystyryp sóıleý mádenıetin jetildirýge, qurastyra sóıleýge, sózdik qorynyń molaıýyna basa kóńil bólgen jón.

Balanyń aqyl - oıyn júıeleý, oılaý qabiletin jetildirý, dáldikke úıretý shyndyqqa tárbıeleý maqsatynda, saýattylyqqa baýlý - búgingi kún talaby. Balanyń aqyl - oıyn damytý, oılaý qabiletin jetildirý, ózindik iskerlik qasıetterin qalyptastyrý, zaman talabyna saı oıyn júırik etip tárbıeleý. Sondyqtan da balanyń tanymyn alǵashqy kúnnen bastap damytýdyń, boıynda oqytý men tárbıeleýdiń negizin qalyptastyrýdyń quraly - oıyn áreketi, ıaǵnı, oıyn - balanyń jetekshi áreketi.

Biraq, oıyn tek qana balalardy qyzyqtyryp, ýaqyt ótkizýdiń quraly bolmaı, balaǵa beriletin bilim men tárbıeniń qundy negizi bolýy kerek. Iaǵnı, oqytý - tárbıeleý jumysyn baǵdarlama talaptaryna sáıkes oıyn túrinde uıymdastyra otyryp, balanyń logıkalyq oılaý qabiletin arttyrýǵa jaǵdaı jasaý negizgi mindet. Bala oıyn barysynda aınala qubylys syryn tanyp sezinedi, sebep - saldarlyq baılanysty jáne táýeldilikti anyqtaýǵa tyrysady. Oıyn negizinde oılaı otyryp, tapsyrmalary ózinshe zerttep, oryndaý, ózinshe sheshim jasaý óz oıyndaǵysyn aıtý jaǵdaılaryna múmkindik týǵyzylsa ǵana bala erkin oıly, ózine senimdi, erik - jigerli, dúnıe tanymy keńeıgen, sóıleý tili jaqsy qalyptasqan, bolashaqqa qyzyǵýshylyǵy oıanǵan dara tulǵa retinde jan - jaqty damı alady.

Mektepke deıingi balalardyń oılaý qabiletteriniń damýyna zertteý ádisteriniń tıgizetin áseri óte úlken. Qazirgi mektepke deıingi balalardyń barlyq oılaý qabiletterin damytý joldaryn eskere otyryp jasalǵan, oqýlyqtar mazmuny oılaýdy damytýǵa úlken úlesin qosady. Degenmen osy problemany sheshý úshin ár bolashaq tárbıeshi oılaý qabiletiniń erekshelikterin, ony damytý joldaryn, zertteý ádisterin tolyq túsinýi qajet. Mektepke deıingi bilim berýdiń aldynda turǵan negizgi maqsat – balalarǵa bilim bere otyryp oılaý qabiletin damytý, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oqýǵa yntasyn oıatý.

Mektepke deıingi kezeńinde alǵan bilimderdi bala óz is - áreketinde qoldanýǵa mashyqtanady jáne oı qorytyndy jasaı alý, sebep - saldardy anyqtaý, túsinik berý, oılaý qabiletiniń damýy anyq kórine bastaıdy jáne osy kezeńde balanyń oılaýy naqty - beıneliden abstraktyly oılaýǵa qaraı damıdy, zattardy tıisti uǵymdarǵa jatqyzyp, óziniń oıyn dáleldeýge úırene bastaıdy. Al oılaý qabiletteri belgili zertteý ádisterine súıenedi. Mektepke deıingi balalardyń oılaý qabiletin zertteý ádisteri arqyly birinshiden – aınala qorshaǵan ortany tanyp bilý, ekinshiden – balanyń tapsyrmalardy sheshý. Balanyń nazaryn tekserip, zerttegende, irikteý men nátıjelerdi qaıta testileý úshin klasıkalyq Býrdon testisiniń balalarǵa arnalǵan túri qoldanylady. Bul úlgi erkin túrde balalarǵa jaqsy tanys jáne qarapaıym pishinder, mysaly juldyzsha, kvadrat, sheńber, úshburysh, jarty sheńber, jalaýsha ornalasqan paraqtan turady. Zertteýshilerge belgili bir fıgýranyń astyn syzý usynylady.