- 14 qań. 2021 00:00
- 331
Men saǵan esirtki jaıly aıtyp beremin
«Qyzylorda OİİD EQQİQB tarapynan
jarıalanǵan saıysyna»
«Men saǵan esirtki jaıly aıtyp beremin»
Esirtki – bizdiń zamanymyzdyń ǵalamdyq máseleleriniń biri. Qazirgi tańda esirtkiniń zıanyn bile tura, oǵan qarsy shyǵýǵa dármeni jetpeıtin jastar kóbeıdi. Tek jastar ǵana emes, eresek kisiler de balalaryna úlgi bolýdyń ornyna, óz urpaǵyn ýlap jatyr. Esirtki eshqashan jaqsylyq ákelmeıdi. Onyń adam densaýlyǵyna tıgizer zıany kóp ekenin tarqatyp aıtpasa da, belgili. Jalpy, esirtki dep jansyzdandyrý ereksheligine ıe bolatyn zattardy aıtamyz. Óıtkeni, onyń quramynda adamdy mastandyratyn, ashýlandyratyn, tynyshtandyratyn, sergitetin qosyndylar bar. Ǵalymdardyń zertteýinshe nashaqorlyqtyń quryǵyna kóbine jasóspirimder túsedi eken. Sodan soń olar esirtki satyp alýǵa qajet úlken kólemdi qarajatty ońaı jolmen, ıaǵnı, urlyqpen tabýdy kózdeıdi. Al, «Urlyq túbi – qorlyq». Qaı qoǵamda da zańsyz aqsha tabýǵa umtylǵandar túbinde jazasyz qalmaıdy. Sóıtip, jasóspirimder nashaqorǵa aınalyp, esirtkiniń qulaqkesti quly bolyp shyǵady. Esirtkini qoldanǵannan keıin buzaqylyq jasaý, qorlyq kórsetý taǵy basqa jamandyqtarǵa barady. Meniń oıymsha jasóspirimderdiń bulaı ózgerýine eń birinshi qoǵam, ekinshi olardyń jaqyndary kináli. Ýaqyt shirkin toqtaýsyz ótip jatyr. Ár adam sol ýaqyt kóshinen qalmaý úshin kúıbeń tirshiliktiń sońynda júr. Al, balasyn baǵyp, onyń keleshegin kemel etkisi kelgen ata-ana tań atqannan, keshke deıin jumysta júredi de, úıdegi balasyn tárbıeleýge ýaqyt taba almaıdy. Bul jerde bala tek, ata-ana tárbıesinen ǵana shet qalmaıdy, sol ata-ananyń meıiriminen de kende qalady. Al, ata-ana meıirimine zárý bolyp ósken balada tasbaýyr minez qalyptasady, ondaı minez túbinde jaqsylyqqa aparmaıdy. Mine, keıbir oqýshynyń jaman jolǵa túsýiniń birden-bir sebebi osy bolsa kerek. Esirtkige berilmes úshin salaýatty ómir saltyn ustaný kerek. Salaýatty ómir súrý degenimiz - tazalyq saqtap, dene tárbıesi jáne sportpen shuǵyldaný. Qazaq halqy «tárbıe basy - tal besik»,- dep beker aıtpasa kerek. Jat qylyqtarǵa qarsy tárbıeni otbasy oshaq qasynan bastaǵan jón. Sondyqtan, ár otbasy syılastyq pen birlikte, ózara túsinistikte kún keship, ár ata-ana jumysynan, qyzmetinen bala tárbıesin joǵary qoısa, bolashaǵymyzdyń da jarqyn bolary sózsiz. Sóz sońynda dostaryma egemen elimizdiń bolashaǵy bizder ekenin aıtqym keledi. Esirtkiden boıymyzdy aýlaq ustap, salaýatty ómir saltyn ustanaıyq!
Qyzylorda oblysy
Jalaǵash aýdany
Ál-Farabı atyndaǵy
№201 mektep-lıseıdiń
9-synyp oqýshysy
Serik Maǵjan