Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 18 saǵat buryn)
Molqońyr

Ótken XIX ǵasyrdyń sońǵy jyldary bolsa kerek, arǵyn, naıman, kereı, ýaq elderine saýyn aıtqan tóre Mamyrbek Úkirdaıuly Turysbekke jáne kóziniń tirisinde óziniń asyn qosyp berip, Maılynyń Qońyroba sazy jaılaýynda aıǵa jýyq sán-saltanat qurady. Sol asqa arǵy bet qazaqtary da top-tobymen kelip, ásirese sol jaqtan Sary tóre bastap kelgenderdiń sán-saltanaty, kútimi aıyryqsha bolady. Jorǵa, júırik, balýan, sheshen, shejire, ánshi, kúıshi óner sańlaqtary arqyly óziniń ataq dańqyn shyǵaryp, Sary tóreden asyp túsýdi oılastyrǵan Mamyrbek tóre Jaıyrdaǵy ýaq eline qos atpen kisi jiberip, Bázǵalamdy aldyrady. Kúıshiler kezekpen kúı tartyp otyrǵanda Sary tóreniń dombyrashysy dombyranyń qulaǵyn oń buraýǵa ózgertip, ózgeshe bir kúı shertedi. Kúı aıaqtaı bergende Bázǵalam sol qulaq kúıimen álgi ózgeshe kúıdi óz áıeline qaıta shertip beredi. Sonymen kúı saıysy bastalyp, shet elden kelgen syıly qonaq bolǵandyqtan, aldyńǵy kezek Sary tóre jaqtan bolyp, Bázǵalam sol shertken kúılerdi ústinde qaıta shertip otyrady. Osylaı kúı shertisý bir kúnge jalǵasady da, bir mezette Bázǵalam qısynyn taýyp, kezek alyp kúı bastaıdy. Sary tóreniń dombyrashysy da Bázǵalam shertken kúılerdi qaıta shertip berip otyrady. Bir sarynmen kete berse, ózgeshe óner parqy bolmaıtyndyqtan, tyń bir óner arqyly kózge túspekshi bolǵan Bázǵalam dombyranyń qulaǵyn oń buraýǵa ózgertip alyp, oń aıaǵyndaǵy másini sheship tastap, baqaıymen shertip, qolymen perne basyp, erekshe aıyz qandyrar bir kúı oryndaıdy. Dál osy kezde qos jastyqta shyntaqtap jatqan Mamyrbek basyn julyp alyp: «Aý, Bázǵalam, bul ne kúı? Aǵashtan basqa baqqanyń bar ma seniń?» degende, Bázǵalam: «Tóre taqsyr, Jaıyrdyń jony — Qyzyl jon, Qara jon bolyp ekige bólinedi. Qatý taýynan bastalyp, etegi Shógeı men orqyǵa tireletin óńirdi Molqońyr deıdi. Bizdiń eldiń kókteý, kúzeý, jaılaý, qystaýy sol Molqońyrdyń qoınaýynda ekenin ózińiz bilesiz. Bul kúıdiń aty sol kıeli mekenimiz — «Molqońyr». Arqasyn jaýyr, quıryǵyn sholaq qylmaı aǵash baqtym desem de bolady», — dep jaýap qaıtarypty. Sonymen Sary tóreniń dombyrashysyn jeńip, Mamyrbek úkirdaı oǵan tótenshe razy bolyp, jaǵa-jeńi zerli shapan jaýyp, at mingizip qaıtarǵan eken.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama