InfoHub Logo

Uly aqyl ıesi danyshpan aqyn Aleksandr Sergeevıch Pýshkınniń ómir súrip, qaıtys bolǵanyna bir ǵasyrdan asa ýaqyt etti. Biraq uly aqyn Pýshkınniń qaldyrǵan tamasha ádebı muralary áldeneshe ǵasyrlar boıy halyqpen birge jasaı bermek. Sondyqtan da aqyn Pýshkın:

Joq, ólmen, janym tiri óleńimde,

Jańǵyrad, qurymaıdy denem múlde,

Jalǵannyń jaryǵynda men ardaqty,

Jasasa jalǵyz aqyn keregi ne...

Iaǵnı, meniń óleńim de, ózim de jasaımyn, biraq jalǵyz emes, halyqpen birge jasaımyn deıdi. Uly aqyn bolashaǵyn tereńnen boljaıdy.

Rasynda solaı. Pýshkın halyq aqyny.

Orystyń uly aqynyn qazaq halqyna birinshi tanystyrǵan, Pýshkınniń kórkemdigi kúshti, tipti ótkir, mazmuny tereń, janǵa jaıly, júrekke maıda óleńderin qazaqtyń keń dalasynda án ǵyp salǵan qazaqtyń klasık aqyny Abaı boldy.

Abaıdyń artyqshylyǵy sol boldy, ol sol kezdegi qazaqtyń mádenıet saltyna qaraı túsinikti tilmen, keń túrde Pýshkın óleńderin qazaq halqyna jetkizdi. Abaı Pýshkınniń kóp shyǵarmalaryn aýdardy. Abaıǵa Pýshkın úlken áser etti. Sondyqtan da orystyń uly aqyny Pýshkındi óziniń tvorchestvosyna jolbasshy etip, únemi paıdalanyp otyrdy.

Oktábr revolúsıasynan keıin kazak, halqy Pýshkındi burynǵydan da keń, ashyq aıqyn tanı bastady. Onyń kóp shyǵarmalary kazak sovet aqyndarynyń tikeleı shuǵyldanýymen qazaq tiline aýdarylyp kópshilik oqýshylarǵa tarady...

Pýshkınnen kóp aýdarma jasaǵan ordendi aqyn Taıyr Jarokov. Ol Pýshkınniń «Kavkaz tutqyny», «Sygandar», «Aǵaıyndy qaraqshylar», «Graf Nýlın», «Kolonnadaǵy úıshik» sıaqty iri shyǵarmalaryn aýdardy. Taıyrdyń aýdarmalary oqýshylarǵa óte túsinikti, ári jeńil, ári kúshti tilmen, jaqsy aýdarylǵan. Aqynnyń oıyn, qıalyn, tamasha obrazdaryn, tiliniń kórkemdigin jetkizip myqty bere alǵan.

Osy sıaqty qazaqtyń basqa aqyndary da Pýshkınnen biraz aýdarmalar jasady. Olar Pýshkındi tanı bildi. Pýshkınnen úırendi. Budan biz Pýshkınniń orys ádebıetimen qatar, qazaq sovet ádebıetine de úlken kúsh, iri jetekshi bolyp otyrǵanyn kóremiz.

Bizdiń jańa bastaǵan aqyndarymyz eń aldymen Pýshkın shyǵarmalaryn, óleńderin oqyp paıdalanady. Pýshkın shyǵarmalary olarǵa altyn bulaq. Jas qalamyn tóseltip tárbıeleıtin derek. Pýshkın poemalaryn, lırıkaly ólenderin, ásirese pıonerler men mektep oqýshylary kóp oqıtyn jáne jatqa biledi. Pýshkınniń balalarǵa arnaıy jazǵan «Altyn átesh», «Balyqshy men balyq» sıaqty shyǵarmalaryn olar aýyzdan tastamaıdy.

Pýshkınniń tamasha eńbekteri búkil sovet halqynyń, onyń ishinde qazaq halqynyń baǵaly qazynasy bolyp otyr.

Pýshkın kazak sovet ádebıetin ilgeriletip óristete berýde, onyń keń qulash jaıyp ese berýinde aldaǵy ýaqytta da jetekshi bola bermek. Pýshkın búkil sovet halqymen birge ǵasyrlar boıy jasaı beredi.

---