InfoHub Logo

Qazaqstandaǵy joǵary oqý oryndarynyń akademıkalyq derbestigi 65-ten 85 paıyzǵa deıin keńeıtiledi. Bul týraly Parlament Májilisiniń jalpy otyrysynda «QR keıbir zańnamalyq aktilerine joǵary oqý oryndarynyń akademıalyq jáne baqylaý derbestigin keńeıtý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasyn tanystyrý kezinde QR Bilim jáne ǵylym mınıstri Erlan Saǵadıev málim etti.

«Jalpy, osy ózgerister JOO qyzmetiniń basty úsh baǵytyn retteıdi. Eń birinshisi - akademıalyq, ekinshisi - basqarý, al úshinshisi - qarjy qyzmeti. Akademıalyq derbestik degenimiz - JOO-nyń akademıalyq baǵdarlamasynyń mazmunyn ózderi anyqtaýdy, oqý sapasyn jaqsartý boıynsha quzyret berýdi bildiredi. Bul másele bilikti kadrlar daıarlaýdy jáne jańa kásipterdi qajet etetin jańa ekonomıkaǵa kóshý kezeńinde óte mańyzdy. Jasyratyny joq, qazirgi kezde joǵary bilim eńbek naryǵynyń talabyna tolyq jaýap bermeıdi. Mysaly, tarıh-geografıa mamandyǵy aýyl mektepteri úshin qajet ekenin eskere otyryp, bul mamandyqty ashpaq bolǵanbyz. Zańnamaǵa sáıkes, ol úshin eki jyl ýaqyt kerek. Óıtkeni, respýblıkalyq ádistemelik keńes ótkizý qajet, sosyn kalassıfıkattarǵa ózgeris engizý úshin Investısıa jáne damý mınıstrligine ótinish berý, ádilet organdarynda ony tirkeý, sondaı-aq tıptik oqý baǵdarlamasyn bekitip, lısenzıa alý kerek bolatyn», - dep toqtaldy mınıstr.

Osy oraıda ol búginde naryq jyldam ózgerip kele jatqanyn aıta kele, atalǵan faktorlar joıylyp, Nazarbaev Ýnıversıtetiniń tájirıbesine sáıkes tártip engizilgenin jetkizdi.

«Jobada JOO-lardyń akademıkalyq derbestigin 65-ten 85 paıyzǵa deıin keńeıtý usynylady. Ol úshin JOO-larda bilim berý baǵdarlamasyn ózderi derbes ázirleý quzyretin berý eskerilgen. Osylaısha, ár mamandyq boıynsha baǵdarlamany eńbek naryǵyna saı JOO jeke daıyndaıdy jáne buǵan qoǵam baǵasyn beredi. Baǵdarlamany tirkeý men aqparat alý úshin Joǵary bilim berýdi basqarýdyń biryńǵaı júıesi arqyly Bilim berý baǵdarlamalary reestrin engizýdi qarastyryp jatyrmyz», -dep túsindirdi E. Saǵadıev.

Joǵaryda aıtylǵandaı, qazirgi kezde kadrlardy daıyndaý - Mamandyqtar klasıfıkatoryna sáıkes júrgizilýde. Onda 600-den astam mamandyq bar. Olardyń kóbi eńbek naryǵy úshin ózekti bolmaı otyr. Eńbek naryǵynyń talabyna kadrlardyń sáıkes kelmeýi Joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi mamandyqtar klasıfıkatoryna jańa mamandyq engizýdiń uzaq prosesine (6 aıdan 1 jylǵa deıin) baılanysty. Bilim berý programmasyna ótý Klasıfıkator qurylymyn ózgertýdi qajet etedi. Osyǵan baılanysty, jańa Klasıfıkator enetin bolady. Onyń jobasy daıyn. Ol keńeıtilgen baǵyttar boıynsha júrgiziledi, al sol baǵyttyń ishinde JOO-lar ózderi naryqqa sáıkes bilim berý baǵdarlamadaryn daıyndaıdy.

«Osy jańa ózgeristermen birge lısenzıalaý tetigi de ózgeredi. Buryn ár mamandyq boıynsha lısenzıa berilse, endi jańa engiziletin Klasıfıkatorǵa sáıkes kadrlardy daıarlaý baǵyty boıynsha lısenzıa beriledi. Basqa sózben aıtqanda, JOO kadrlardy daıarlaýdyń keńeıtilgen baǵyty boıynsha lısenzıa alyp, onyń aıasynda bilim berý programmasyn ózderi ázirlep, oryndaıdy.

Atap aıtqanda, joǵary bilim sapasyn baǵalaý akredıtteý tetigi arqyly iske asady. Búgingi tańda Akredıtteý agenttikter reestrine 8 agenttik kiredi, onyń ishinde beseýi qazaqstandyq úsheýi sheteldik agenttikter. Olardyń reglamentteri halyqaralyq standarttar negizinde ázirlengen. Osyǵan baılanysty, eýropalyq, amerıkalyq jáne azıalyq akredıtteý agenttikterin kóbeıtý boıynsha ózgeris engizý usynylady.

«Osy jaǵdaı halyqaralyq standarttardyń, onyń ishinde Eýropalyq joǵary bilim berý keńistigi sapasyn qamtamasyz etý (ESG) boıynsha standarttar men nusqaýlyq prınsıpterin eskerip, qoldanystaǵy akredıtteý ınstıtýtyn jetildirýge jaǵdaı jasaıdy», - dedi Erlan Saǵadıev.

QazAqparat

---