InfoHub Logo

Qyz uzatýdaǵy óleńder eldiń eskiden kele jatqan saltymen baılanysqan. Bul qýanysh, qyzyq ústindegi óleń. Onyń ústine árqaısysynda da arnaýly maǵyna bar, týdyrǵan belgili sebepter bar. Úı ishindegi turmysty eski qazaq qalaı uǵyp, qalaı túsingen, úı ishiniń, ot basynyń uıytqysy kim dep bilgen, sol sıaqty pikirdi anyqtaýmen birge kóp el ishine jaıylǵan eskilikti nanymdardy bildiredi. Bul qyzdyń toıyn qyzyq qylý úshin, jylaǵan jurtty kúldirý úshin ǵana aıtylatyn óleńder emes, bulardyń árqaısysynda arnaýly tereń maǵyna bar, kózdeıtin arnaýly sulý maqsat bar.

Biraq burynǵy sherli óleńderden bul óleńderdiń keıbiriniń aıyrmasy – mundaǵy óleńder jattama óleń bolady. Sebebi munda burynǵydaı qaıǵy joq. Sher ústindegi óleń jattama bolmaýǵa kerek. Onda árbir sherli ózinshe sherlenip, ózinshe qaıǵyrady. Sondyqtan bireý aıtqandy bireý aıtýǵa laıyqsyz bolady. Mynaý óleńderdiń kóbi qýanysh, toı ústinde aıtylady. Bular jattama bolsa da, sógisti emes, sondyqtan jar-jar, bet ashar jattama óleń bolyp aıtylady.

Qyz uzatardaǵy óleńniń biri tanysý, syńsý bolsa, ol qyzdyń kóz jasymen aıtylatyn shyn sheri. Sondyqtan ol jattama bolmaıdy, jannan shyǵarylady. Endi qyz uzatqanda aıtatyn óleńderdiń árqaısysyn jeke-jeke qarastyralyq.

Jar-Jar

J i g i t:
Qara nasar zamandas,
Qara nasar, jar-jar!
Qara maqpal sáýkele,
Shashyń basar, jar-jar!
Munda ákem qaldy dep,
Qam jemeshi, jar-jar!
Jaqsy bolsa qaıyn atań,
Oryn basar, jar-jar!

Q y z:
Esik aldy qara sý,
Maıdan bolsyn, jar-jar!
Aq júzińdi kórgendeı,
Aınam bolsyn, jar-jar!
Qaıyn ata bar deıdi,
Nadan qazaq, jar-jar!
Aınalaıyn ákemdeı,
Qaıdan bolsyn, jar-jar!

J i g i t:
Aq qoıan qashar,
Jotalap, jar-jar!
Aq taılaq óser
Botalap, jar-jar!
Munsha nege jylaısyń, jar-jar!
Artyńnan iniń barar apalap, jar-jar!

Q y z:
Ortekemniń shet baýyn,
Oıa tursyn, jar-jar!
Toı basyna tý bıe
Soıa tursyn, jar-jar!
Men shesheme aıtamyn,
Ákeme aıt dep, jar-jar!
Meni dese bıylsha,
Qoıa tursyn, jar-jar!

J i g i t:
Qyzyl qyrshyn, zamandas,
Qyzyl qyrshyn, jar-jar!
Qyzyl qyrshyn ishinen
Qyrǵı ushsyn, jar-jar!
Ákem bar dep arqaǵa
Medeý qylma, jar-jar!
Alyp keter mal bergen,
Kúderińdi úz, jar-jar!

Q y z:
Túndigimniń tórt baýy,
Bas baýymdy, jar-jar!
Alty jeńgem suraıdy
Shashbaýymdy, jar-jar!
Alty jeńgem surasa,
Alasyń da, jar-jar!
Aınalaıyn jan ákem!
Qalasyń da, jar-jar!

J i g i t:
Mingen atyń qarady, jar-jar!
Jal-quıryǵyn tarady, jar-jar!
Munsha óksip jylama, jar-jar!
Shesheń ertip barady, jar-jar!

Q y z:
Túndigimniń tórt baýy
Maqta sheshe, jar-jar!
Qyzyń ketip barady,
Joqta, sheshe, jar-jar!
On eki aıda aınalyp,
Bir kelermin, jar-jar!
Sary ingenniń botasyn
Saqta, sheshe, jar-jar!

J i g i t:
Mingen atyń jırenshe, bıkem, jar-jar!
Artqy túıeń ingenshe,jar-jar
Óksip-óksip jylama, bıkem, jar-jar!
Áldılep bala súıgenshe, jar-jar!

Q y z:
Balshyq pa eken, sý ma eken
Sarqyraǵan, jar-jar!
Aq sút berip sheshekem
Asyraǵan, jar-jar!
Aq sút bergen shesheme
Ne kórsettim, jar-jar!
Jat kisiniń balasyn
Joldas ettim, jar-jar!

J i g i t
Esiktiń aldy qıa edi, jar-jar!
Qıaǵa bitken mıa edi, jar-jar!
Ákeń bergen qamqa ton, jar-jar!
Etińe qaıtyp sıady, jar-jar!

Q y z:
Toqpaq jaldy tory aıǵyr,
Toqtama áke, jar-jar!
Tórkindegen úıińnen
Kettim, áke, jar-jar
Qyz da bolsam sizdiń men
Perzentińiz, jar-jar!
Jalǵyz basym syımastaı
Ne ettim, áke, jar-jar!

J i g i t:
Esiktiń aldy qumdaqty, jar-jar!
Qumdaqtan qoıan zymdapty, jar-jar!
Atasy basqa jaý jeńgeń, jar-jar!
Otaýǵa salyp tyńdapty, jar-jar!»

 

Jar-jardyń taǵy bir túri

J i g i t:
Bir tolarsaq, bir tobyq
Sanda bolar, jar-jar!
Qyryq kisiniń aqyly
Handa bolar, jar-jar!
Ákem-aı dep jylama,
Baıǵus qyzym, jar-jar!
Ákeń úshin qaıyn atań
Onda bolar, jar-jar!

Q y z:
Jazdykúni aqsha qar
Jaýmaq qaıda, jar-jar!
Qulyn taıdaı aıqasqan,
On jaq qaıda, jar-jar!
Azar jaqsy bolsa da
Qaıyn atam, jar-jar!
Aınalaıyn ákemdeı
Bolmaq qaıda, jar-jar!..
(Ózge jaqyndary da solaı)
Shymyldyǵym serpe sal,
Kórsin ákem, jar-jar!
Kóziniń jasyn kól qylyp
Tóksin ákem, jar-jar!
Jylda-jylda noǵaıdan
Pul alýshy, jar-jar!
"Bir mindetten qutyldym"
Desin ákem, jar-jar!
Shymyldyǵym serpe sal,
Kórsin sheshem, jar-jar!
Kóziniń jasyn kól qylyp,
Tóksin sheshem, jar-jar!
"Jylda-jylda boljama
Boıaýshy edim", jar-jar
"Bir mindetten qutyldym",
Desin sheshem, jar-jar!

J i g i t:
Sháıi qamzol dúrıa ústinde bar, jar-jar!
Altyn besik qulynshaq aldynda bar, jar-jar!
"Úıde sheshem qaldy" dep jylamashy, jar-jar!
Jaqsy bolsa, qaıyn eneń onda da bar, jar-jar!
Erke týǵan aǵa ekem, perızatty, jar-jar!
Erkeleıtin aldyńda jeńge de bar, jar-jar!
Qos perızat bir jerge qosylypsyz, jar-jar!
Qutty bolsyn toıyńyz, perızatym, jar-jar!
Bul óleń eki jaqtyń aıtysynan quralady.
Bir jaǵy kúıeý, ekinshi jaǵy qalyndyq.
Bir jaǵy erkek toby, ekinshi jaǵy áıel toby.

Adam balasynyń eki rý bolǵan qaýymynyń bul jerde ekige bólingen jigi ashylady. Sonyń belgisi kórinedi. Jańa ómirge kiretin jas áıel, jańa ómirge kiretin jigit ózderi shyqqan eki toptyń pikirin, syryn sóıleıdi. Erkek toby áıelge jalpy adam balasynyń qaýymyna áıeldiń ne mindet, ne maqsatpen jaralǵanyn aıtady.

Áıel arnaýly áıel basynyń óz tilegin aıtady. O da teń adam, onda da tilek, sezim bar. Oǵan da jalǵyz adam bolǵandaǵy tilegi kerek. Jalpy adam bolǵandaǵy qaryzyna óz basynyń qaıshy keletin ózimshildik tilegi qoıylady. Biraq bul jerdegi ózimshildik sógisti minez emes, árbir adamǵa qas minez. Áıelde de qýanysh bar, kúıinish bar; oǵan da jaqyn bar, jat bar; onyń da týǵan jerge, ósken elge arnaýly tilegi, irkekteı onda da erkindigin súıetin, jastyq shaqty súıetin sezimdi júrek, ystyq qan bar. Oǵan da uıa kerek, oǵan da ómirdiń jarastyq jylylyǵy kerek. Jat ómirge keter jastyqtan aıyrylyp, jańa ómirge kirerde ol ótken kúnimen qoshtasady. Belgisizdiń tumany basqan jumbaǵy kóp aldyńǵy ómirge sene almaı, kóńildegi arman, kúdigin aıtady.

Jigit toby aldyńǵy kúnniń qyzyǵyn aıtyp jubatady. Áıel tirshiliginiń jarastyǵy janyndaǵy besikte, aldyndaǵy balada. Qaıyn ata, qaıyn ene, jar, qasynda ol bolmasa, áıel ómiri jarastyqsyz, qyzyqsyz, maǵynasyz. Áıel – ana. Áıeldiń adam balasynyń urpaǵyn ósiretin qaryzy bar. Jáne qazaqtyń túsinýinshe áıel úı ishiniń jarastyǵy, úı ishiniń uıytqysy. Onsyz erkek ómiri – gúlsiz ómir. Sondyqtan erkektiń úıine áıel kerek. Bul qaldar adam balasynyń qaýymynyń ishinde bul kúnge sheıin jeńispeı, jarysyp kele jatqan pikir. Qazaqtyń qýanysh, qaıǵy ústinde sóz qylatyn sol tartys, sol pikirler. Bul adam balasynyń tobyndaǵy bir úlken tragedıanyń basy. Kópke qyzmet qylý adamnyń qaryzy. Kóp úshin ólý, kóp úshin óz tilegińdi qurban qylý adamshylyqty uqqan jannyń ata muraty. Mańdaıyna basylǵan qaryzy, ómiriniń maǵynasy. Biraq buǵan qaıshy keletin – adamnyń óz júreginiń tilegi, óz basynyń sezim, ózdigi. Osy ekeýi bir betpen ketse, arasynda shalystyq bolmasa, adam baqytty. Biraq kóp ýaqytta eki jolda qaıshylyq bolady. Bir adamnyń óz júreginiń ishinde eki aıyr jol shyǵady. Júrekti sol eki jol aıyrady. Qandy oqıǵa, qaıǵyly hal sonan týady. Jar-jar sol tereń pikirdiń, sol sıaqty haldyń basyn bastaıdy, betin ashady.

Jar-jar degen sózdiń ózinde de maǵyna bar. Sol kúnge sheıin kúıeýi baryn ashyp aıta almaı kelgen týysqan men jas qyzdyń erkinshilik erke kúnine kóleńke túsire almaı, aıap kelgen aǵaıyn, tileýles kóptiń, qýanyshqa kelgen toptyń ortasynda, alǵashqy ret "jar" atyn ataý kerek. Jas áıeldiń boı jetip, eki ómirdiń japsaryna kelgenin tileýles qaýymynyń aldynda qýanyshpen jarıalaýy kerek. Áıel qulaǵyna, endi jalǵyz emes, ekinshi adammen qosaqtalǵanyn bildirý kerek. Sondyqtan júzge aýyr tımeıtin "jar" degen sózben, ánmen jańa ómirge kelgendigin estirtedi. Sony qulaǵyna sińirý úshin, soǵan kóndirý úshin qaıta-qaıta "jar" atyn ataıdy.

Qoshtasý – tanysý

Qyz uzatqanda aıtylatyn óleńniń biri – tanysý óleńi. Uzatylatyn qyz kóńilindegi shyn qaıǵyny bildirý kerek. Týǵan el, ósken jermen aqyrǵy aıyrylysý saǵatynda kózdegi jasyn, kóńildegi qaıǵymen aryzdasqan, qoshtasqan sózin aıtady. Bul sózder jylaýmen aıtylatyn bolǵandyqtan, óleńderi de jattama bolmaıdy, qaı qyz bolsa da janynan óleń shyǵaryp aıtýǵa tyrysady. Uzatylatyn qyz aǵaıyn, týǵan aǵa, jeńge, qurby-qurdasqa aıyrylardaǵy aryzyn aıtady. Óz ómiriniń qaıǵysyn aıtady. Bul kúnge sheıin jasyryp kelgen, irkip kelgen qaıǵysy bolsa, aqyrǵy saǵatta, sol qaıǵynyń bárin óleńmen, kózdiń jasymen shyǵarady. Kóp qyz, tanysý óleńde kóp aǵaıynǵa estirtip kóńildegi narazylyǵyn aıtady. Keıde aldyńǵy jumbaǵy kóp ómirden raqym tileıdi. Tilek aıtady. Kórisetin apa, jeńgeniń aıtatyn sózderi kóbinese, tilek tileý, tilekpen uzatyp salý bolady. Tanysý óleńderi qazaq ortasynda kóp, áli kúnge joǵalmaǵan, bitpegen ádet, bundaı óleńniń ázirgi mysalyna jeńgeler aıtatyn bir óleń alamyz.

Qara sýdy jaılaǵan qaz barady,
Anasynan aıyrylyp qyz barady.
Qara sýǵa qan quısań aǵar, keter,
Jat kisige qyz berseń, alar, keter.
Jylama, bıkem, jylama!
Kózińniń jasyn bulama!
Ul bop týsań áýelden,
Seni mundaı qyla ma?
Búrkendirip qoıa ma?
Kózińniń jasyn bulama?
Biz bermeıik desek te,
Mal bergeniń qoıa ma?

Bet ashar

Qyz uzatqanda aıtatyn óleńniń biri – bet ashar. Burynǵy basy bos, erkin qyz endi qalyndyq bolǵan ýaqytta, jańa ómirdiń tabaldyryǵynan nyqtap attaǵan soń, jańa úıdiń múshesi, jańa elge tıisti adam bolǵan soń, sonyń aýysqan jańa ómirine arnap aıtylatyn óleń. Bul óleńde ne sher, ne qaıǵy aıtylmaıdy. Bul jaǵynan qaraǵanda, ózge óleńderdiń kóbinen bet ashar óleńi bir bólek bolyp bólinedi. Bet asharda jeńil kúlki, qaljyń sıaqty sózdiń aralasyp keletin de jeri bar. Shyn sóz, shyn ósıetti aıtýmen birge, qaljyńǵa uqsas qylyp, salaq, olaq, retsiz áıeldiń kúlkili minezderi de kórsetiledi. "Qaptyń aýzy bos tur dep, qurt urlama, kelinshek" degen sıaqty. Osyndaı kúlki sózderine qarap, sońǵy zamandarda, bul óleń ylǵı úlgi retinde aıtylatyn sóz bolyp ta ketken jerleri bar.

Biraq bet ashar óleńiniń ne maqsattan týyp, ne úshin aıtylatynyn tekserseń, munda úlken maǵyna bar ekenin aıyrý qıyn emes. Bet ashar – beti ashylǵan jastyń betin ashyp, ómir tanytý, árbir eldiń ózi qoldanǵan jol-jobasyn túsindirý. Tájirıbesiz jas áıel jańa ómirge kirip, jańa qaýymnyń ortasyna kelgende, sol qaýymnyń qadirli, qurmetti úlkenderin tanýǵa kerek. Jańa qaýymnyń qadirleıtini kim, ulyq tutyp syılaıtyny kim, jasta erkeletip aıalaıtyny kim, jas kelinniń bulardy top aldynda tanyp, bilip alýy qajet. Úlkenderdiń aldynda kelinniń tájim qylýy – sol jańa sharttarǵa kóndim, qabyl aldym degeniniń belgisi.

Ekinshi úlken maǵyna: bet asharda qazaq eliniń jańa túsken kelindi keleshekte ana bolýǵa, qadirli kelin, úlgili jeńge bolýǵa úıretedi. Bul óleńnen qazaq jurtynyń áıelge jalpy kózqarasy bilinedi. Áıel úı ishiniń, aýyldyń, aǵaıyn ortasynyń uıytqysy. Solardyń jarastyǵy, gúli, berekesi. Kúıeýdiń súıenishi, tiregi. Dos taýyp, týysqan quryp beretin kómekshisi, dosy. Óleńde sol mindetter tolyq aıtylady. El osy aıtylǵan tilekterdi oryndap, jaqsy at alyp, aǵaıynǵa qadirli bolý úshin, qandaı sharttardy oryndap, qandaı minezde bolý kerek, sonyń jeke-jeke joldary aıtylady. Úı ishiniń uıytqysy áıel bolǵan soń, onyń uıtqy bolar minezi ne bolatynyn aıtady. Mysaly:

Kelinnen endi sóıleıin
Kóp dabyrlap shýlamaı,
Qulaǵyńdy salasyń!
Qatasy bolsa sózimniń.
Osy otyrǵan áleýmet
Synǵa salyp qarasyn.
Qulaǵyń salyp tyńdap tur,
Kelinjan, meniń tilimdi!
Ádep jolyn úırenbek
Jas kisige bilimdi.
Aqylsyzǵa aıtqan sóz –
Dalaǵa ketken shyǵyndy.
Bári saǵan kerek is,
Tyńdasań, kelin, jyrymdy.
Jyrǵa qosyp aıtamyn
Bar ósıet syrymdy.
Burynǵy kúniń balalyq,
Er jetken kúniń búgindi.
Ózim aıtqan sóz emes,
Osylaı degen burynǵy.
Kelin bop kelmek on jaqqa
Ata-ananyń murasy.
Burynǵy úıiń bekerdi,
Mekeniń osy týrasy.
Óz úıinde turmaq joq
Ul bop týmaı áýelde,
Qyz bolǵan soń týýyń.
Kelin bop kelgen qıyn is,
Jas óspirim balaǵa.
Qyzmet qyl ıilip,
Ata menen anaǵa.
Ózińnen úlken adamnyń
Betine tike qarama.
Úlken kisi kelgende,
Qatarlasyp otyrma,
Keıin otyr panada.
Ylajy bolsa shyǵyp tur,
Qaıtqansha dalaǵa.
Bar aıtqanym bul emes,
Qulaǵyń salyp tyńdap tur,
Sózim bar aıtar jáne da
Turatyn bolsa ata-anań,
Otyryp qalma ornynda.
Turyp baryp esik ash,
Erip shyqpa sońynan.
Dáret sýyn kóterip,
Qarap ta tur jolyna.
Oramalyn alyp ber,
Umytyp ketpe ony da.
Burynǵydaı oılamaı,
Sabyr etip, shydam qyl,
Ashtyq pen toǵyńa.
Yntamenen qyzmet qyl,
Qudaı qosqan erińe.
Kúle sóılep jaýap ber,
Onyń aıtqan sózine.
Teń qurbyńnan artyq bop,
Úlken emes, kishi emes,
Qosylypsyń teńińe.
Erińnen asyl adam joq
Qarasań ata tegińe.
Kúıeýiń úıge kelgende
Qaǵyp kórpe salyp ber,
Otyratuǵyn jerine.
Bir nársege jumsarda,
Alystan "áı" dep aıtqyzba.
Tósegin salyp, sheshindir,
Erte tursa kıindir,
Kıimin turyp alyp ber,
Belbeýin baılap beline.
Meniń aıtqan bul sózim –
Bári saǵan kerek is.
Abaılap qara túsinip.
Sóleket bolyp otyrma
Erkekteı bolyp júginip.
Bir tizerlep jón otyr,
Tómen qarap, búgilip.
Qatty qylyp sóıleme,
Aqyryn sóıle múdirip,
Maıdalyǵy sózińniń,
Ketkendeı bolsyn úgilip.
Bir nársege barǵanda,
Kóp keshikpe kidirip,
Úı arasy bolsa da
Qatty júrme júgirip.
Boz balaǵa qarama
Artyq asa tigilip.
Sybysyń bolyp bireýmen
Ósekke júrme ilinip.
Jasyrynbaıdy jaman at,
Aqyry shyǵar bilinip.
Jaman atyń bir shyqsa,
Ketedi eliń túńilip.
Tájim qylyp sálem et,
Úlken úıge kirerde.
Syrtyńnan shyq ıilip,
Esikten shyǵyp júrerde.
Bir kıyn is dúnıede:
"Pálenshe kelin sondaı" dep,
Syrtyńnan árkim kúler me.
Erte turyp túńlik ash,
Erinip jatpaı tósekte.
Mezgilsiz kelgen uıqyny
Ózińe jaqyn dos etpe.
Jańa túsken jas kelin
Jaqyn bolar ósekke.
Qatynǵa kári aıyp joq,
Minse da teris esekke.
Sóılegen kezde erkekteı,
Daýysyńdy qatty keneme.
Názik sóıles erińmen
Ne jumys qylsań, jyldam qyl,
Shubalań kelin atanba.
Tastama belbeý belińnen,
Júrip, jumys qylǵanda
Barymen usta qolyńnyń,
Ustama jalǵyz jeńińmen.
Ata-ana men jaryńnyń
Betine tike qarama,
Alsa da taspa terińnen.
Qasyńa bala kelgende
Qabaǵyń túıip, tyrjıyp,
Jylatpa túrtip qolyńmen.
Orynsyz jaman is qylyp,
Árkimniń tilin tıgizbe.
Ata-ana tegińmen,
Uzyn sózdiń qysqasy:
Jaqsy bolyp, is qylyp,
Jurtyńa jaq elińmen.
Bar aıtqanym bul emes.
Qulaǵyńdy salyp, tyńdap tur,
Aıtylar keıin qalǵany.
Otyrǵan adam kózinshe
Ár jerindi qasyma.
Jaýlyǵyńdy shubaltpaı,
Durystap usta basyńa.
Astynan shyǵyp turmasyn
Ie bolyp júr shashyńa.
Qolyn ustap, betin súı,
Bala kelse qasyńa.
Qaıynyńdy syılap, qadirle,
Qarama úlken jasyńa.
Jasy qurby eken dep,
Jamanǵa bolma ashyna.
Oıynnyń jóni osy dep,
Árkimge berme shashyla.
Bireý jaman aıtty dep,
Bolymsyz iske jasyma.
Pálenshe bul dep aıtty" dep
Jaryńa sózdi tasyma.
Estiseń de jaman sóz,
Júrgeniń jaqsy jasyra.
Kóńilińe kelip júrmesin
Aıtty dep sózdiń qıynyn
Búginde jaman kórgenmen,
Kóńilińe teris kelgenmen,
Bári de saǵan paıdaly,
Aǵańnyń aıtqan jyrynyń.
Senderge endi keleıin,
Qart, kárıa atalar!
Japsardaǵy otyrǵan
Jastary úlken – analar!
Aqyly artyq danalar!
Bizderge endi qýanysh –
Jasy kishi balalar.
Burynǵynyń bir joly:
Kelindi kórgen adamnan
Kórimdikke mal alar.
Qaıyn ataǵa bir sálem!
Balalaryńnyń ishinde,
Kórimdikti kóp aıtar
Aqyly artyq keliniń.
Jalǵyz qara bolmasyn:
Túıe bolar botaly,
Bıe bolsa taılysy
Qaıyn enege bir sálem!
Kelin - balań bir teńdi,
Qosylypty saıyna.
Osyndaı jaqsy kelindi
Kórimdigin atamaı,
Kóresińder ma jaıyna?
Túıe berseń aqtan ber,
Óserine baqtan ber,
Tym bolmasa en saldyr,
Túıeniń kenje botasy,
Bıeniń kishi taıyna.
Malǵa shamań kelmese,
Berseń de yrza bolamyz,
Qaptaǵy qurt pen maıyńa.
Qaıyn ataǵa bir sálem!
Kelin-kelin, kelińiz!
Kórimdigin berińiz!
Ala-qula demeńiz,
Túsin aıtyp qoıyńyz.
Qoıdy berseń qońyrdan,
Óserine ońynan,
Abysynǵa bir sálem!
Eshki berseń sarydan,
Mol qoldy bol jaryǵan.
Túsin atap, enin aıt,
Asyp ket te bárinen.
Beremin degen keı qatyn,
Shyǵaryp baryp janynan,
"Bergenim osy meniń" der.
Alystan kelgen keı qatyn:
"Berer edim aıamaı,
Jaqyn emes elim" der.
Bermeımin degen keı qatyn:
"Dúnıeniń bıligin,
Úıdegi biler erim" der.
Syltaý qylyp keıbiri:
"Ókpelimin bul toıdan,
Beretin joq jerim" der.
Jeldirtpeli keıbiri:
"Sabyr qylyp tura tur,
Bereıin saǵan keıin" der.
Keıin baryp surasań:
"Oınamaı júr menimen,
Men emes seniń teńiń" der.
Jalpy jurtqa bir sálem!

---