InfoHub Logo

Ertede Sadyq degen qaharly, jemqor han bolypty. Tórt túligi saı bolypty. Taǵy bir perzent kórsem degen oıy kókeıinen ketpepti. Áıeli balasy Qulekeden keıin, jıyrma bes jyl ótken soń, júkti bolady. Aıy-kúni jaqyndaǵanda han eki jigitti shaqyryp alyp, buıryq beredi: «Áıelim ul týsa, Qulekemniń serigi, qyz týsa, óltirińder!» – deıdi. Eki jigit hannyń áıeline kelse, qyz týǵan eken. Týǵan qyzdy Quleke óltirtpepti.

         — Qyz týsa da, ul týsa da serigim, ákem buıryǵyn qaıtyp alsyn, – deıdi. Jigitter qaıta baryp hanǵa aıtsa, han olarǵa: «Qulekeni de, áıeldi de, qyzdy da óltirińder!» – dep ashýǵa minedi. Hannyń qaharynan seskengen Quleke ákesinen: «Ákem meniń jas janymdy, qasyq qanymdy bir saǵatqa qısyn, el-jurtymmen qoshtasaıyn», – dep ruqsat suraıdy. Buıryq berilgen kúnnen bastap han taǵynan jyljymaıdy, úıine de kelmeıdi. Quleke bir saǵat ishinde qyryq kez Qulamoıyndy erttetip minip, jańa týǵan jas qyzdy jalańash qoınyna salyp, beti aýǵan jaqqa qaraı qashady. Qyryq kez at bir attaǵanda, bir aılyq jerdi alatyn júırik tulpar eken. Han nókerlerimen Qulekeni qýǵanmen jete almaı qalady. Quleke sol qashqan betimen qashyp otyryp, bir taýǵa kelip panalaıdy.

         Qyz úlkeıip, Qulekeniń tamaǵyn isteýge jaraıdy. Aǵasy ań atyp, qus salyp, tamaq tabady. Qulekeniń elden ketkenine on eki jyl ótedi. Aıtqanynan qaıtpaǵan han ákesi Qulekeni óltirýge izdep shyǵady. Kúnniń kózin, jerdiń júzin alyp kele jatqan qoldy kórip, Quleke qatty sasady. Sol kezde jan serigi, aty, Qulamoıynǵa til bitip, bylaı dep sóıleıdi:

         — Meniń er-toqymymdy alyp, belimdi tart, kózińdi jumyp, qylyshyńdy qolyńa al. Men úsh pysqyrǵanda kózińdi ash, – deıdi. At úsh pysqyrǵanda, kózin ashsa, jer qaıysqan qoldan bir adam qalǵan eken. Ol adamdy Quleke jekpe-jekte attan jerge túsiredi. Óziniń ústi-basy qan eken. «Úıge barsam, qaryndasym qorqar», – dep oılaıdy Quleke. Sol kezde qaryndasy dalaǵa shyqsa, sel bop aqqan qan men yńyrsyǵan adamdy kóredi. Jatqan adam: «Qaryndas, saǵan men laıyqtymyn, maǵan sen laıyqtysyń, jastyq ómirimiz birge ótsin», – deıdi.

         On bes jasar qyz jigitti úıine ákep, tósek astyndaǵy qazylǵan orǵa jasyryp baǵady. Kóńilderi qosh bolady. Sóıtip júrgende, qyzǵa bala bitedi, ishi bilinýge jaqyndaǵanda, qyz ne isterin bilmeı sasady. Quleke sol ýaqytqa deıin esh nárse sezbeıdi. Sonda jigit qyzǵa aqyl aıtady: «Quleke jaqynda joryqqa shyǵady. Ol kelgenshe týasyń, kele jatqanda, balany Qulekeniń jolyna tasta», – deıdi.

         Quleke alty aılyq jolǵa joryqqa shyǵady. Qyz aǵasynyń kelýinen bir aı buryn ul týady. Qulekeniń kele jatqanyn alystan kórip, balany jolyna tastaıdy. Jalǵyz ósken Quleke balany alyp úıine ákeledi. Qaryndasy aldynan shyǵyp, amandasady.

         Aǵasy: «Shyraǵym, myna balany jaqsylap baq, seni de osyndaı shaǵyńda baqqan edim, serik bolsyn, baǵyp kút, bul da Allanyń jazýy shyǵar. Ómiri ekeýińmen serik bolsam, armanym joq», – deıdi. «Jaraıdy, aǵa, siz ne aıtsańyz, sol bolsyn», – deıdi qaryndasy.

         Qyz óz balasyn ózi baǵa beredi. Bala on alty jasqa keledi. Balanyń ákesi óte palýan, mańdaıynda jalǵyz kózi bar dáý eken. Bala kúnine bir jasap, alyptarsha ósedi.

         Osy kezde qyz kúıeýimen ekeýi aqyldasady. «Quleke bizdiń búıtip júrgenimizdi bilse, ekeýimizdi de óltiredi, sondyqtan ony óltireıik», – dep kelisedi.

         Sóıtip bir kúni shyrt uıqyda jatqanda, Qulekeniń aıaq-qolyn baılap, qylyshyn endi sermeı bergende, bala oıanyp ketip, ekeýin eki jaqqa laqtyryp jiberedi.

         Sol arada Quleke de oıanyp, qyzdyń basyn qylyshpen shaýyp túsiredi, dáýdi óltiredi.

         Sóıtip, Quleke men bala ólimnen aman qalady. Quleke Aıgúlsim degen qyzǵa úılenip, odan da uldy bolady.

---