- 05 naý. 2024 00:16
- 183
"Áke men bala" Ybyraı Altynsarın
Taqyryby: "Áke men bala" Y. Altynsarın.
Maqsaty: Qazaqtan shyqqan tuńǵysh pedagog Y. Altynsarın ómiri jóne onyń shyǵarmashylyǵy bilimderin qalyptastyrý. Tyńdaı bilý, áńgimeleı bilý iskerlikterin, daǵdylaryn damytý. Áńgime men ertegini ajyrata bilýge úıretý.
Kórnekilikter: Y. Altynsarınniń portreti, sýretter.
Ádis - tásilderi: suraq - jaýap, áńgimeleý, túsindirý.
Sabaq barysy.
Uıymdastyrý kezeńi.
- Sálemetsińder me balalar?
- (Balalar jaýaby) Sálemetpiz.
- Qazir bizde kórkem ádebıet sabaǵy. Sabaqqa qajetti qural – jabdyqtardy alyp oqýshy erejege saı otyramyz.
Áńgime.
Áke men bala.
Bir adam balasyn ertip, eginnen jaıaý kele jatsa, jolda qalǵan attyń bir eski taǵasyn kórip balasyna aıtady:
- Anaý taǵany, balam, ala júr, - dedi.
Bala ákesine:
- Synyp qalǵan eski taǵany alyp ne qylaıyn, - dedi. Ákesi úndemedi, taǵany ózi aldy da, júre berdi. Qalanyń shetinde temirshi ustalar bar eken, soǵan jetken soń ákesi qaıyrylyp, manaǵy taǵany solarǵa úsh tıynǵa satty. Odan biraz jer ótken soń, shıe satyp otyrǵandardan ol ush tıynǵa birtalaı shıe satyp aldy. Sonymen shıeni oramalyna túıip, shetinen ózi bir – birlep alyp jep, ákesiniń qolynan bir shıe jerge túsedi. Artynda kele jatqan bala tym – aq qyzyǵyp keledi eken, jerge túsken shıeni jalma – jan jerden alyp, aýzyna saldy. Birazdan soń jáne bir shıe, onan biraz ótken soń jáne bir shıe sonymen ár jerde ákesiniń qolynan túsken shıeni onshaqty ret ıilip, jerden alyp jedi. Eń sońynda ákesi toqtap turyp, balasyna shıeni oramalymen berip turyp aıtady:
- Kórdiń be, mana taǵany jamansynyp, jerden bir ǵana ıilip kóterip alýǵa erindiń, endi sol taǵaǵa alǵan shıeniń jerge túskenin alamyn dep bir eńkeıýdiń ornyna on eńkeıdiń. Munan bylaı esińde bolsyn: az jumysty qıynsynsań – kóp jumysqa tap bolasyń, azǵa qanaǵat ete bilmeseń – kópten de qur bolasyń, - dedi.
Suraq – jaýap.
- Sýrette kimdi kórip tursyńdar?
- Sender Ybyraı atanyń qandaı ólenderin, ertegilerin, áńgimelerin bilesińder?
- Búgin Y. Altynsarınniń "Áke men bala" atty shyǵarmasymen tanystyq, ne túsindińder?
- Balanyń istegeni durys pa?
- Nege durys (durys emes) dep oılaısyńdar?
- Ákesi balasyna qandaı sózder aıtty?
- Balanyń minezi unady ma?
- Sender ákelerińniń tilin alasyńdar ma?
- Endi sýretke qarap, áńgimeni esterińe túsirińder.
Mazmunyn aıtý.
Qorytyndylaý.
Sabaqqa jaqsy qatysqan balalardy atap ótil, sabaqty aıaqtaý.
Maqsaty: Qazaqtan shyqqan tuńǵysh pedagog Y. Altynsarın ómiri jóne onyń shyǵarmashylyǵy bilimderin qalyptastyrý. Tyńdaı bilý, áńgimeleı bilý iskerlikterin, daǵdylaryn damytý. Áńgime men ertegini ajyrata bilýge úıretý.
Kórnekilikter: Y. Altynsarınniń portreti, sýretter.
Ádis - tásilderi: suraq - jaýap, áńgimeleý, túsindirý.
Sabaq barysy.
Uıymdastyrý kezeńi.
- Sálemetsińder me balalar?
- (Balalar jaýaby) Sálemetpiz.
- Qazir bizde kórkem ádebıet sabaǵy. Sabaqqa qajetti qural – jabdyqtardy alyp oqýshy erejege saı otyramyz.
Áńgime.
Áke men bala.
Bir adam balasyn ertip, eginnen jaıaý kele jatsa, jolda qalǵan attyń bir eski taǵasyn kórip balasyna aıtady:
- Anaý taǵany, balam, ala júr, - dedi.
Bala ákesine:
- Synyp qalǵan eski taǵany alyp ne qylaıyn, - dedi. Ákesi úndemedi, taǵany ózi aldy da, júre berdi. Qalanyń shetinde temirshi ustalar bar eken, soǵan jetken soń ákesi qaıyrylyp, manaǵy taǵany solarǵa úsh tıynǵa satty. Odan biraz jer ótken soń, shıe satyp otyrǵandardan ol ush tıynǵa birtalaı shıe satyp aldy. Sonymen shıeni oramalyna túıip, shetinen ózi bir – birlep alyp jep, ákesiniń qolynan bir shıe jerge túsedi. Artynda kele jatqan bala tym – aq qyzyǵyp keledi eken, jerge túsken shıeni jalma – jan jerden alyp, aýzyna saldy. Birazdan soń jáne bir shıe, onan biraz ótken soń jáne bir shıe sonymen ár jerde ákesiniń qolynan túsken shıeni onshaqty ret ıilip, jerden alyp jedi. Eń sońynda ákesi toqtap turyp, balasyna shıeni oramalymen berip turyp aıtady:
- Kórdiń be, mana taǵany jamansynyp, jerden bir ǵana ıilip kóterip alýǵa erindiń, endi sol taǵaǵa alǵan shıeniń jerge túskenin alamyn dep bir eńkeıýdiń ornyna on eńkeıdiń. Munan bylaı esińde bolsyn: az jumysty qıynsynsań – kóp jumysqa tap bolasyń, azǵa qanaǵat ete bilmeseń – kópten de qur bolasyń, - dedi.
Suraq – jaýap.
- Sýrette kimdi kórip tursyńdar?
- Sender Ybyraı atanyń qandaı ólenderin, ertegilerin, áńgimelerin bilesińder?
- Búgin Y. Altynsarınniń "Áke men bala" atty shyǵarmasymen tanystyq, ne túsindińder?
- Balanyń istegeni durys pa?
- Nege durys (durys emes) dep oılaısyńdar?
- Ákesi balasyna qandaı sózder aıtty?
- Balanyń minezi unady ma?
- Sender ákelerińniń tilin alasyńdar ma?
- Endi sýretke qarap, áńgimeni esterińe túsirińder.
Mazmunyn aıtý.
Qorytyndylaý.
Sabaqqa jaqsy qatysqan balalardy atap ótil, sabaqty aıaqtaý.