InfoHub Logo

Ashyq sabaqtyń taqyryby: Qurban aıt – qasıetti mereke
Ashyq sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Qurban aıt merekesiniń qasıeti týraly túsindirý.
2. Tárbıelilik: Oqýshylardy sabyrly, ádepti, uqypty bolýǵa tárbıeleý.
3. Damytýshylyq: Oqýshylardyń boıynda ımandylyq qasıetterin qalyptastyrý.
Ashyq sabaqtyń kórnekilikteri: Naqyl sózder, sýretter, dinı kitaptar.
1. Qurban shalý – musylmandyqtyń mańyzy.
2. Qurban shalý kórshi aqysyn eske túsirip, tatýlyqqa bastaıdy.
3. Qurban shalý shańyraqty berekege bóleıdi.
4. Qurban shalýdyń qoǵamdyq paıdasy mol.
Ashyq sabaqtyń túri: Kiriktirilgen sabaq
Ashyq sabaqtyń barysy:

İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Oqýshylardy eki topqa bólý.

İİ. Qurban aıt týraly ne bilemiz?
Aıt – arabshadan tilimizge aýdarǵanda «meıram» degen maǵynany bildiredi. Aıt namazdarynyń ýájiptigi quran men súndetke súıenedi. Birinshisi - Ramazan aıty, ekinshisi - qurban aıt.
Qurban arab tilinde «jaqyndaý» degendi bildiredi, ıaǵnı jasaǵan saýap ister arqyly júrekti tazartyp, Allaǵa jaqyndaı túsý. Al sharıǵatta termındik maǵynasy «sharttarmen sanasa otyryp, qulshylyq nıetimen mal baýyzdaý» degenge saıady. Qurban aıt - musylmannyń ulyq merekesi.
Qurban aıtta qurbandyqqa mal shalý – Hanafı mázhabynda (shamasy jetkenderge ǵana) ýájip.

Tómendegideı tórt shartqa ıe jandarǵa qurban shalý ýájip:
- Musylman bolýy;
- Aqyldy jáne balıǵat jasyna tolýy;
- Qurban aıt ýaqytynda jolaýshy bolmaýy;
- Negizgi qajetterden tys nısap mólsherindegi qarjyǵa ıe bolýy.
Nısap mólsheri – 85 gram altyn, ıakı sonyń qunyna teń keletin aqsha. Mundaı baılyq mólsheri qolynda joq adamdarǵa qurbandyq shalý mindet bolmaǵanymen, jaǵdaıy kelse qurbandyq shalýyna ruqsat.

Ibrahım (a. s) paıǵambar ózinen keıin halyqty týra jolǵa bastaıtyn izgi urpaq surap, kóp jyl boıy Alla taǵalaǵa jalbarynǵandy. Bul tilegi qarttyq shaǵynda bolmasy bar ma?! Kúnderdiń kúninde Ibrahım paıǵambar túsinde balasyn qurbandyqqa shalǵaly jatqanyn kórdi. Belginiń Jaratýshydan kelgenine kóz jetkizgen Ibrahım paıǵambar bul belgini oryndaýǵa bekemdenedi. Uly Jaratýshy ámiri qaıtkende de sózsiz oryndalýy tıis. Aqyr sońynda táýekelge bel býdy. «balam túsimde Allanyń ámirimen seni qurbandyqqa shalýǵa nıettenip, baýyzdaıtyn dep jatyr ekem. Buǵan ne dersiń?» deıdi. Balasy ákesiniń oıyn túsindi: «Áketaı, esh tartynba! Haq Taǵalanyń buıryǵyn ne bolsa da orynda. Táýekel et!» dedi qasqaıa. Áke men bala buıryqtyń basqadan emes, Uly Jaratýshydan kelgenin jete uǵyna bildi. Sol úshinde qyńq demesten, «kesseń moınym mine» dep pyshaqqa tústi. Átteń, qansha qaıralsa da pyshaq ótpeı qor qyldy. Sońyndy synaqtan da súrinbeı ótti - aý. Allanyń ózi aıan bildirdi:
«Áı, Ibrahım! Sen kórgen túsińe adaldyq tanyttyń. Mindetińdi oryndadyń. Ismaıyldyń ornyna qurbandyq retinde shalarsyń dep qoshqar túsirdim. Biz jaqsy quldardy osylaı marapattaımyz!» Iá, Alla taǵala synaǵany bolmasa, Ismaıyldy qurbandyqqa shalýdy qalamady. Ol tek Ibrahım paıǵambardyń ózine adaldyǵyna, ámirin qaltyqsyz oryndaýyna tánti bolýdy qalady. Naǵyz táýekel ete bilýdiń úlgisin pash etti. Ibrahım paıǵambardyń kezinde qurban shalý qajylyqtyń bir sharty retinde súnnetke aınalyp, sońǵy elshi haziret Muhammedke de (s. a. s) jetti. Osy kezden bastap qurban shalý qajylyqtyń bir rásimi ǵana emes, búkil musylman jurtshylyǵyna ortaq qulshylyqtyń túrine aınaldy. Qurban shalý Alla elshisi (s. a. s) Mádınaǵa qonys aýdarǵannan keıin, hıjranyń ekinshi jyly qajylyqtan tys musylmandarǵa da mindetteldi. Osy kúnderi aıt namazyn oqý jáne qurban shalý ýájip retinde bekitildi.

Toppen jumys.
İ. Eki topqa suraqtar beriledi. Sol suraqtar boıynsha oqýshylar jaýap beredi.
1 top
1. Qurban shalýdyń paıdalary
2. Qurbandyqqa shalynatyn mal qansha adamǵa jetedi?
2 top
1. Qurbandyqqa shalynatyn maldarǵa qoıylatyn talaptar
2. Qurbandyqtyń ýaqyty

İİİ. Ózińdi tany
İ top Adam boıynda kezdesetin jaman qasıetterdi jazý.
İİ top Adam boıynda kezdesetin jaqsy qasıetterdi jazý.
İÚ. Maqal – mátelder saıysy
İ top. Adamgershilik, meıirimdilik, uqyptylyq, tazalyq týraly.
İİ top. Eńbek týraly.

Ú. Qorytyndy
Egemen el atanǵan kópultty memleketimiz ótken jyldar ishinde dúnıejúziniń qalyń jurtshylyǵyna jan - jaqty jańarǵan, ekonomıkasy serpindi damyǵan, ósip - órkendeý múmkindigi mol, dini men tiline qaramastan barsha adamzat balasyn baýyryna basqan eńseli memleket retinde tanyldy. Tuǵyry berik táýelsizdigimizdiń basty jetistikteriniń biri jasampaz halqymyzdyń dilimizben qaıta qaýyshýy ekeni daýsyz. Olaı bolsa úsh kún boıy atalyp ótiletin bul meıramnyń barsha musylmandar úshin mán - mańyzy asa zor, ónegesi ózgeshe. Aýqatty, turmysy jaqsy adamdar Uly jaratýshy Iemiz - Alla razylyǵy úshin qurbandyq shalyp, kedeı ári muqtaj adamdarǵa, miksin jandarǵa qamqorlyq kórsetedi.
Olaı bolsa, Qurban aıt merekesi de adamdardyń bir - birine izgi nıetter tilep, bir - biriniń kóńil - kúıin kóterip, renjitip alǵan kezderi bolsa keshirim jasasatyn kún.
Qasıetti Qurban aıt júregimizge qýanysh uıalatyp, bizdiń rýhanı tazalyǵymyzdy qamtamasyz etsin. Júregimizdi qýanyshqa bólep, barlyq aq nıetti isterimizdi qoldasyn.