InfoHub Logo

Brıtan ǵalymdary robottar adamdardyń jumys ornyn qanshalyqty basa alatynyn eseptedi. Keleshek kóńil kónshitpeıdi: AQSH-tyń ózinde alǵashqy onjyldyqta mamandyqtardyń 47%-y tolyqtaı avtomattandyrylǵan bolýy múmkin.

Zertteýmen Oxford Martin School ǵalymdary aınalysqan – bul Oksford ýnıversıtetiniń bólimi. AQSH-taǵy mamandyqtardyń 700-den astam ókilin basshylyqqa alyp, mamandar olardy birneshe krıterıa boıynsha qarastyrǵan: bilim deńgeıinen bastap – tapsyrma oryndaý barysyndaǵy shyǵarmashylyq elementterine deıin. Olardyń jartysyna jýyǵy, 47% jumys orny, zertteý jumysynyń nátıjesi boıynsha avtomattandyrylǵan bolýy múmkin.

Ǵalymdar munyń bir sebebi AQSH-taǵy joǵary bilimge qol jetimdiliktiń tómendigi dep ataıdy. Sonymen qatar, tehnologıanyń damýymen kóptegen jumystardy robottarǵa berý tıimdirek – ekonomıka jaǵynan da, paıda ákelý jaǵynan da. Birinshi kezekte mehanızmder eńbek naryǵynan kólik salasynyń ókilderin (avısasıada 18%-dan kósheden qoqys shyǵarýda 93%-ǵa deıin) jáne qoǵamdyq tamaqtandyrý ókilderin (meıramhana aspazshysy mamanynyń 96%-yn); jáne tipti sot mamandarynyń 40%-y, zertteý avtorlarynyń pikirinshe, jasandy ıntellektpen almastyryla alady. Almastyrýǵa kelmeıtin mamandyqtardyń ishinde – bastaýysh synyp muǵalimderi men bı jattyqtyrýshylary (0,4%), dárigerler (salasyna baılanysty kórsetkishter 0,3%-14% aralyǵyn qamtıdy) jáne kompúter júıesin qurastyrýshy júıelik sarapshylar (0,6%). Óz jumys ornyńnyń keleshegin, amerıkalyq jýrnalıser zertteýdiń túpnusqasyna negizdelip jasaǵan onlaın-qurylǵy arqyly tekserip kórýge bolady.

Memlekettiń teń jartysy jumyssyz qalmas úshin, ǵalymdar bilim berý júıesin qaıta baǵdarlaýdy usynady, onyń ýaqyt suranysyna daıyn etý kerek deıdi. Olar munyń bári – adamzat damýynyń zańdy kezeńi dep eskertedi. 18-19 ǵasyrdaǵy óndiristik tóńkeris nátıjesinde qol eńbegin mehanıkalandyrylǵan eńbek ysyrdy, sonyń saldarynan adamdar jańa mamandyqtardy úırenýine májbúr boldy. 21 ǵasyrda jumysshylardyń kóbi tehnıkany basqarýmen ǵana aınalysatyn bolady, al olar sáıkesinshe kóptegen tapsyrmalardy ózderine alady. Muny joqqa shyǵarýdyń esh máni joq, kerisinshe jaǵdaıǵa aldyn ala daıyn bolǵan durys.

Biraz ýaqyt buryn zamanaýı uly ǵalym Stıven Hokıng robottardyń adamdardy tolyqtaı jeńetinin boljaǵan: degenmen, bul jaqyn arada bolmaıdy. Biraq qazirdiń ózinde uıqy men kúızelis robottary qonaqúı jumysshylaryn almastyra alady, jol qozǵalysyn retteı alady, kólik júrgizip, basqa da zattardy isteı alady. 

---