Saq taıpalary týraly antıkalyq derekter
Sabaqtyń taqyryby: Saq taıpalary týraly antıkalyq derekter
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylarǵa saq taıpalary týraly kóne dáýir zamanyndaǵy jazba derekterinen maǵlumat berý, ultjandylyqqa tárbıeleý, tarıhı jádigerlerdi qasterleı bilýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: ınterbelsendi taqta, túrli slaıdtar.
Ádis - tásilder: aralas sabaq, konferensıa, tanymdyq oıyndar.
Tehnologıa: densaýlyq saqtaý tehnologıasy
Barysy: uıymdastyrý kezeńi
1) oqýshylardy túgeldeý
2) oqýshylardyń sabaqqa ázirligin baqylaý
Jańa sabaq
Sabaq jospary:
İ. Konferensıa sabaq
A) Kóne parsy derekteri
B) Kóne grek avtorlarynyń shyǵarmalary
V) Strabon eńbekteri
G) Plýtarhtyń eńbegi
D) Qytaı jazba derekteri.
E) Ban Gýdyń eńbegi
İİ. Qundy derek
Qaratoǵaıdan tabylǵan qumyra
İİİ. Tanymdyq oıyn
Úı jumysy:
Oqýshylardy baǵalaý.
EJELP QAZAQSTAN TARIHY JAZBA DEREKTERDE
1. Kóne parsy derekteri. Tarıh ǵylymy belgili bir máseleni zertteýdi, eń aldymen, derekter jınaýdan bastaıdy. Derekter tarıhı bolmysty shyndyq turǵysynan oqyp - úırenýge baǵyt beredi. Ejelgi Qazaqstan tarıhy jóninde jazbasha derektemeler kóne parsy, kóne grek, latyn, qytaı tilderinde bizge kelip jetti. Bul jazbasha derektemeler mazmuny men sıpaty jaǵynan san alýan.
Basty derektemelerdiń biri Zoroastrızmniń kıeli "Avesta"degen kitap ataýymen belgili. Ahýra Mazda Qudaıyna arnalǵan "Avesta" jyrlarynyń avtory Zaratýshtra ("Kári túıeshi" degen maǵyna beredi) delinedi. Zaratýshtra Kaspıı teńiziniń shyǵys - soltústigin qonystanǵan arıı taıpasynyń Spıtama rýynan shyqqan.
Shamamen alǵanda, adamzat tarıhyndaǵy tuńǵysh paıǵambar, abyz Zaratýshtra b. z. d. IX ǵasyrda ómir súrdi. Tabıǵı darynynyń arqasynda arıılerdiń batyr uldary jaıly jyrlap, otyz jasynda jańa dindi oılap tabady. Qazaqstan, Ortalyq Azıa, Iran, Ázirbaıjan, Aýǵanstan jerinde taralǵan Zaratýshtra iliminiń qasıetti jazbalar jınaǵy b. z. d. III ǵasyrynda hatqa túsken 21 kitaptan turady. "Avestanyń" saqtalǵan bóliginde Qudaı atyna aıtylatyn ánurandar (gımnder) bar.
Basynda Aıǵa, Kúnge, otqa, sýǵa tabynatyn arııler onyń dinı ýaǵyzdaryn qabyldaı qoımady. Ásirese týrlar qatty qarsylyq kórsetken. Zaratýshtra basqa jaqtarǵa qonys aýdaryp, óz ilimin kórshi elderge taratady. Osylaısha zoroastrızm dini dúnıege keldi. Zaratýshtra ýaǵyzdarynyń Qazaqstannyń ejelgi turǵyndarynyń tarıhyn, mádenıetin tanyp bilýde mańyzy zor. Onda shyǵys ırandyq kóshpeli taıpalar "týrlar" degen jınaq ataýmen beriledi. Sonymen qatar "Avestada" "saırımder", "dahtar" degen taıpalar týraly da aıtylady.
Týrlar men arııler arasyndaǵy shym - shytyryq oqıǵalar Ámýdarıa men Syrdarıa, Kaspıı men Aral, Edil men Kama óńirlerinde órbıdi. Bul "ánurandaǵy" keıipkerler dońǵalaqty arbalarǵa mingen. Olardyń qarýlary — sadaq pen jebe, naıza, aıbalta, kásibi — mal ósirý (ógiz, jylqy jáne túıe), tamaǵy — et pen sút, Qudaıǵa qurbandyqqa shalýǵa jylqy, sıyr, qoı ákeletindigi baıandalǵan.
"Avestadaǵy" qudaı ánurandary Ortalyq Azıa men onyń soltústiginde japsarlas jatqan Qazaqstannyń baqtashy - eginshi taıpalarynyń rýhanı ómiri týraly qundy materıal beredi. Arıılerdiń Qudaıǵa qurbandyq shalyp, onyń atyna madaqtaý aıtatyn jerleri arheologıalyq derektermen de rastalyp otyr.
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylarǵa saq taıpalary týraly kóne dáýir zamanyndaǵy jazba derekterinen maǵlumat berý, ultjandylyqqa tárbıeleý, tarıhı jádigerlerdi qasterleı bilýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: ınterbelsendi taqta, túrli slaıdtar.
Ádis - tásilder: aralas sabaq, konferensıa, tanymdyq oıyndar.
Tehnologıa: densaýlyq saqtaý tehnologıasy
Barysy: uıymdastyrý kezeńi
1) oqýshylardy túgeldeý
2) oqýshylardyń sabaqqa ázirligin baqylaý
Jańa sabaq
Sabaq jospary:
İ. Konferensıa sabaq
A) Kóne parsy derekteri
B) Kóne grek avtorlarynyń shyǵarmalary
V) Strabon eńbekteri
G) Plýtarhtyń eńbegi
D) Qytaı jazba derekteri.
E) Ban Gýdyń eńbegi
İİ. Qundy derek
Qaratoǵaıdan tabylǵan qumyra
İİİ. Tanymdyq oıyn
Úı jumysy:
Oqýshylardy baǵalaý.
EJELP QAZAQSTAN TARIHY JAZBA DEREKTERDE
1. Kóne parsy derekteri. Tarıh ǵylymy belgili bir máseleni zertteýdi, eń aldymen, derekter jınaýdan bastaıdy. Derekter tarıhı bolmysty shyndyq turǵysynan oqyp - úırenýge baǵyt beredi. Ejelgi Qazaqstan tarıhy jóninde jazbasha derektemeler kóne parsy, kóne grek, latyn, qytaı tilderinde bizge kelip jetti. Bul jazbasha derektemeler mazmuny men sıpaty jaǵynan san alýan.
Basty derektemelerdiń biri Zoroastrızmniń kıeli "Avesta"degen kitap ataýymen belgili. Ahýra Mazda Qudaıyna arnalǵan "Avesta" jyrlarynyń avtory Zaratýshtra ("Kári túıeshi" degen maǵyna beredi) delinedi. Zaratýshtra Kaspıı teńiziniń shyǵys - soltústigin qonystanǵan arıı taıpasynyń Spıtama rýynan shyqqan.
Shamamen alǵanda, adamzat tarıhyndaǵy tuńǵysh paıǵambar, abyz Zaratýshtra b. z. d. IX ǵasyrda ómir súrdi. Tabıǵı darynynyń arqasynda arıılerdiń batyr uldary jaıly jyrlap, otyz jasynda jańa dindi oılap tabady. Qazaqstan, Ortalyq Azıa, Iran, Ázirbaıjan, Aýǵanstan jerinde taralǵan Zaratýshtra iliminiń qasıetti jazbalar jınaǵy b. z. d. III ǵasyrynda hatqa túsken 21 kitaptan turady. "Avestanyń" saqtalǵan bóliginde Qudaı atyna aıtylatyn ánurandar (gımnder) bar.
Basynda Aıǵa, Kúnge, otqa, sýǵa tabynatyn arııler onyń dinı ýaǵyzdaryn qabyldaı qoımady. Ásirese týrlar qatty qarsylyq kórsetken. Zaratýshtra basqa jaqtarǵa qonys aýdaryp, óz ilimin kórshi elderge taratady. Osylaısha zoroastrızm dini dúnıege keldi. Zaratýshtra ýaǵyzdarynyń Qazaqstannyń ejelgi turǵyndarynyń tarıhyn, mádenıetin tanyp bilýde mańyzy zor. Onda shyǵys ırandyq kóshpeli taıpalar "týrlar" degen jınaq ataýmen beriledi. Sonymen qatar "Avestada" "saırımder", "dahtar" degen taıpalar týraly da aıtylady.
Týrlar men arııler arasyndaǵy shym - shytyryq oqıǵalar Ámýdarıa men Syrdarıa, Kaspıı men Aral, Edil men Kama óńirlerinde órbıdi. Bul "ánurandaǵy" keıipkerler dońǵalaqty arbalarǵa mingen. Olardyń qarýlary — sadaq pen jebe, naıza, aıbalta, kásibi — mal ósirý (ógiz, jylqy jáne túıe), tamaǵy — et pen sút, Qudaıǵa qurbandyqqa shalýǵa jylqy, sıyr, qoı ákeletindigi baıandalǵan.
"Avestadaǵy" qudaı ánurandary Ortalyq Azıa men onyń soltústiginde japsarlas jatqan Qazaqstannyń baqtashy - eginshi taıpalarynyń rýhanı ómiri týraly qundy materıal beredi. Arıılerdiń Qudaıǵa qurbandyq shalyp, onyń atyna madaqtaý aıtatyn jerleri arheologıalyq derektermen de rastalyp otyr.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
