- 06 qar. 2023 00:00
- 202
Syrym batyrdyń qaıtys bolýy (II nusqa)
Syrym batyr Malaısary bıge bata surap barypty. Malaısary batasyn bylaı dep beripti:
— Meniń batam jeti atańa jetetin bolsyn, úıińniń syrtynan dúbir ketpesin. Odan soń myna úsh sıyqqa zıanyń tımesin, bul úsh sıyqta úsh qasıetti adam bar, solarǵa jolaı kórme! Olar: birinshi — tana Qoske bı, ekinshi — álim Kóseý bı, úshinshi — esentemir Bóken bı.
Syrym ózine ózi jetip bolǵan soń: «Malaısary maǵan osylarǵa barma dedi, basqadan bulardyń nesin bólip aldy, nede bolsa baraıyn», — dep oılaıdy. Sóıtip, Qoske bıge keledi. Sonda Qoske bı aıtady:
— Aı, Syrym, atań seniń Dat edi,
Dat degen bir qoıa salǵan at edi.
Saǵan jolbasshylyq etken bir bata edi,
Bata berýde bir qate edi.
Álim Kóseý bıge barady. Kóseýdiń uly joq, eki qyzy bar eken. Qyzdary batyrdy ábden syılaıdy. Jatarda dalaǵa tósek salyp:
— Qonaqtar, tysqa jatyńdar. Syrym úıge jatsyn, — deıdi. Syrym úıge kelse, qyzdar kereýetke tósek salyp qoıypty. Qyzdar:
— Munda jatyńyz, — deıdi. Syrym baryp jatqan soń, qyzdar janyna baryp, birge jatyp:
— Aqyly bar adal kisi tek jatady,
Aqyly joq aram kisi bir nárse dep jatady,
Dep jatqanda tań atady.
Sonyń, myrza, qaısysyn alasyń? —
depti.
Syrym uıalyp tek jatýdy alady. Syrym ishinen: «Kóseýdiń qyzy mundaı, ózi qandaı bilgir eken?» — dep attanypty.
Syrym Bóken bıge barypty.
— Úsh sıyqtyń balasy kóshe aýǵanda, Hıýada aqtyly jylqy, aıaqty maly kóp qalyp edi, soǵan baraıyn dep shyqtym, — deıdi Syrym. Oǵan Bóken rıza bolmapty.
— Hıýa handyǵy qastandyq qylar, barma, — deıdi Bóken.
— Joq, bet alyp qaldym, baryp qaıtamyn, — dep, Syrym júrip ketedi.
Esqara batyrdy joldastyqqa alady. Barǵan soń Hıýanyń hany Syrymdy aldyryp:
— Onyń durys, bir jylǵa mursana ber, elimmen sóıleseıin, keler jyly kel, — dep qaıyryp, attanardy úzeńgisine ý jaǵyp jiberedi. Shyǵa bere ýlap Syrymnyń aıaǵy isedi.
— Esqara, aıaǵymdy kes! — deıdi Syrym batyr.
— Joq, aıaǵyńdy kespeımin. Bókenniń tilin almadyń, — deıdi Esqara. Aqyry Syrym sodan qaıtys bolypty.
Oqýǵa keńes beremiz:
Jylqynyń torysy kóp pe, tóbeli kóp pe? (İ nusqa)
Syrymnyń Nuraly handy shabýy (İİ nusqa)
Baımaǵambet sultan men Syrym batyr