- 20 qyr. 2018 00:00
- 504
Sosıaldyq ekpin
Ekpin Edildi órlep, Jaıyqty jalpaǵynan basyp, Oraldyń etegindeı burq-sarq etip, dalaǵa bet aldy.
Ór kókirektengen ekpinniń uly qımyly Tán-SHan etegin basyp, dál tóbesinen bir-aq sekirdi.
Eńbekti eńiretip, erdiń erligin synap, qurǵaqty – shól, shóldi kólge aınaldyryp aýyldy ekinshi túrge túsireıin dedi. Dabyldaǵan doly ekpinge aıaýsyz asqarlar men kerteli kezeńder eriksiz syzylyp qol berdi. Qarsy shapqan qaskúnemderdiń taýalyn shaǵyp, tarysyn úktirdi.
Jeke batyrsynǵandardy jelkesinen basyp, tizesin búktirdi. Jeldi jendet qyp, boranyn boratyp, daýylyn soqtyrdy. Álsiz parazıtterdi ushyryp áketip, týlaǵan tolqynǵa tyǵyp jibergende kúre tamyrlary pytyr-pytyr etti. Jyndy tolqyn ústi-ústine sabalań qyrǵıdaı qaǵyp, aǵyzyp áketip jatty.
Bul kezde ekpin eńbek kórigin basqan saharadaǵy sansyz kolhozdy aýyldyń ortasyna baryp, eńbekti órbitip isterin, ónimin arttyrǵan edi.
Uıymdasqan elden bilegin sybanyp myńdaǵan bolashaq proletarıattar sapqa tizildi.
Aýylda eńbek azany tartylǵanda óndiriske bolat balǵalar mınýtynda myń ret soǵyldy. Ekpinge ekpin, qaıratqa qaırat jalǵasyp mıllıon bilek jubyn aıyrmaı, toptanǵan kúıinde qımyldap edi. Topty jetektep qımyldy qyzdyryp, óndiriske qaraı ala-aq jóneldi. Qyzyl týlar jelbirep aspanda sharpydy. Tabanda eńbek qazany qaınap, eńbekshiler bulaǵynyń kúmis sýy kúnge shaǵylysyp, sýsaǵannyń sýsynyn, shóldegenniń shólin basqandaı boldy. Eńgezerdeı dene, jotaly jaýyryndar men myqty bilekter búgin ǵana kúresetin jaýyn, alysatyn eńbegin taýyp, quryshy qanyp, stal shpýrdy qaıta-qaıta soqqanda jymyńdasqan tasty kúl-talqan etip, opyryp, jerge túsirgendeı boldy. Báriniń de qaırattary qaınap, júzderi jaınap, kúshke kúshti janyp, yntaly kóńil, qýanyshty aıqaımen biz jańa proletarıat óndirisi bes jyldyqtyń bolat túıinin kúshti qolmen sheship, uly ekpinmen qabyrǵasyn qalaımyz. Bizdiń qaıla kendi qoparsa, balǵa temirdi buıyrady. Biz Qazaqstan proletarıaty!
Satyr-sutyr etip, birden jer asty qańǵyryp jaılaǵanda, sansyz qımyl, sapaly eńbek uly kópke shydamaı, taspen jymyńdasqan metaldyń quıqalary opyrylyp, jataǵan arbalar lezde artylysyp, syrtqa shyǵarylyp jatty.
Qarqynǵa qarqyn qosylyp, qarǵa qystyrylǵan ótkir shpýrlardyń mıllıony bir qalyppen tasqa qadalǵanda shahty asty naızaǵaıdyń otyndaı tutanyp, stal shpýrdyń ushy tıgen kók tastardan ushqyn jarq-jurq etti. Ushqyn erilgen eńbekke ıe bolǵan, en dalaǵa eńbek dúkenin ornatqan, birlesip is, tizelesip kúsh jumsaǵan, orys, qazaq jumysshylarynyń qaıtpas jigeri ekilengen ekpinniń ushqyny edi.
Sekýnd mınýtty, mınýt saǵatty, aı jyldy qýyp, birlesken bilekterden irgeli qarqyn týdy.
Jumysshylardyń júregi óndiris tilegi bes jyldyqty tórt jylda oryndaý boldy. Sosıaldyq jaryspen údetpeli jospardy, sharttasqan saǵat, qabyldanǵan kúnge jetkizbeı oryndaý úshin jantalasyp qımyldaǵan qarqynnan óngen ólsheýsiz ónimder, joǵarǵy qalyppen syrtqa shyǵarylyp úlken aýyzdy «domna» peshiniń ishine kirip aralas kúıinen aıyryp, qorytqan qorǵasyndaı qorytylyp, eńbek saraıyna úıilip jatty.
Jumysshylar barlyq maıdannyń kórigin basyp, temirin qyzdyrǵanda «ońshyl» «solshyl» elirgen opportýnshylar astynda qalyp, zıankesterdiń tamyryna balta shabylyp jatty. Ekpin qyzyp, bilek bileýlenip alyp, kúshter barlyq maıdandarda da sosıaldyq qurylys jeńetinine senim bergende, óndirgen ónimderi kepil boldy.
Ulasqan eńbek, birlesken bilek, kúshti qarqyn, jolbasshymyz komýnıs partıasy bastaǵan sosıaldyq qurylystyń qarqyny edi.