Sóılem týraly ótkendi qaıtalaý
Sabaqtyń taqyryby: «Sóılem týraly ótkendi qaıtalaý» (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsattary:
Bilimdiligi: ótken taqyrypty saıahat jasaý arqyly pysyqtaý, sýret boıynsha sóılem qurýǵa daǵdylandyrý;
Damytýshylyǵy: aýyzsha jáne jazbasha tilderin damytý. Sózdik qoryn jáne baılanystyryp sóıleýin damytý.
Tárbıeligi: adamgershilikke, uqyptylyqqa, alǵyrlyqqa, shapshańdyqqa baýlý.
Sabaqtyń túri: Saıahat - sabaq.
Kórnekilikter: Aýyl syzbasy, paraqshalar, qorjyn, jumbaqtar, sandyq, qamshy,
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
- Sálemetsińder me, balalar
- búgingi bizdiń sabaǵymyz erekshe bolmaq, bizge qonaqqa kóptegen muǵalimder keldi
Sabaqtyń taqyryby jáne maqsattarymen tanystyrý
- Búgin mamyrdyń neshesi?
- aptanyń qaı kúni?
- qazir qaı mezgil?
- Kóktem.
Dápterlerimizge búgingi kúndi jazamyn
Kórkem jazý
Ata – balaǵa synshy.
- Biz búgin «Jeti ata aýylyna saıahatqa shyǵamyz»
- Saıahatqa shyǵý úshin ózimizge kólik saılap alaıyq. Buryn ata - babalarymyz tehnıka damymaǵan, mashına bolmaǵan kezde kólik retinde neni paıdalanǵan, ony áli kúnge deıin aýyldarda qoldanady?
- Atty, túıeni, ógizdi.
- Sender sonyń qaısysyn qalaısyńdar?
- Atty.
- Jaraıdy atty jolǵa ázirleıik. Ol úshin ótken sabaqqa toqtalaıyq? Ótken sabaqta sóılemdegi sózdiń baılanysyn óttik.
- Sóılemdegi sózder týraly ne bilesińder?
- Olardyń baılanysyn qalaı bilemiz?
- Sóılem týraly ne bilesińder?
- Bas áripten bastalyp jazylady, sońynda núkte, suraq belgisi, lep belgisi qoıylady.
2. Ótkendi qaıtalaý.
- Balalar, suraqtarǵa jaýap berip, atamyzdyń aýylyna kelip qalyppyz. «Ata» aýyly senderdiń bilimderińdi teksermekshi eken, mynadaı tapsyrmalar ázirlepti.
Jylt - jylt etken,
Jyradan ótken. (sý)
Ónerde bar, Talapta joq.
Órmekte bar, Oıýda joq (ó)
Meıizde bar, órikte joq.
Kıizde bar, Syrmaqta joq (z)
- Al, balalar, jumbaqtan qandaı sóz shyqty? Sózden ne quralady?
- Durys balalar «Ata» aýylynyń suraqtarynan durys óttińder, ári qaraı «Áke aýylyna saıahatqa shyǵamyz.
- Sóılemdi durys qurastyra alasyńdar ma? Ony bilý úshin myna kıiz úı sózinen sóılem qurastyryńdar (Kıiz úı tez qurylyp, tez jınalady. Kıiz úıdiń shańyraǵy, keregesi, esigi bar. Kıiz úı qysta jyly, jazda sýyq bolady.) (Oqýshylar qıma sózderden sóılem qurastyrady)
Jer balshyq, qulap qalmańdar, bárimiz arbaǵa otyraıyq.
- Almaz, atty aıda.
- Aıt - shý janýar.
- - Aldymyzda kóringen qaı aýyl eken?
- «Bala» aýyly
- Mine, bul aýylǵa da kelip qalyppyz. Baǵanadan eki aýylǵa saıahat jasap sharshadyq, endi sergitý sátin jasap alaıyq.
Ornymyzdan turamyz
Alaqandy uramyz
Bir otyryp, bir turyp
Biz tynyǵyp alamyz.
1. «Nemere» aýylyna kelip qalyppyz. Bul aýylda «Oılan tap!» oıynyn oınaımyz Oıynnyń sharty: «Shóbere» aýylyna saıahat jasaımyz. Ýaqyt bolsa taqap qaldy.
- Almaz, aıda atty.
- Aıt - shý, janýar.
- Mine «Shóbere» aýylyna da keldik.
- Bul aýyl qorjyn ázirlepti, osy qorjyndaǵy suraqtarǵa jaýap bereıik.
1 - paraqsha «Balalar» sózin qatystyryp sóılem qura.
2 - paraqsha «Oıynshyqtar» sózimen sóılem quraý.
Tońyp qalmaý úshin «Sanamaq» oıynyn oınaıyq
Basbarmaǵym – alǵashqy,
Balan úırek – jalǵasy,
Ortan terek - aǵasy,
Shyldyr shúmek - naǵashy,
Kishkentaı bóbek – balaqan,
Bárine ortaq alaqan.
Mine «Shópshek» aýlyna da kelip qalyppyz.
Bul aýyl senderge jumbaq ázirlepti.
Qyzyqtap kúnde sen,
Sýretin kóresiń,
Oqısyń odan sen
Ertegi, óleńdi, ol ne? (kitap)
Tilderimen júredi,
Ýaqytty biledi. (saǵat)
Úlken alyp tabaqtan
Álemge nur taratqan (kún)
Jumbaqtardyń sheshýinen sóılem qurastyryńdar, jáne myna belgilerdi qoldanyńdar..!?
Mysaly: Oqýshy kitap oqydy. Saǵat qansha boldy? Alaqaı, kún jylyndy!
Sóılem qurastyrǵan oqýshy taqtaǵa jazady, al qalǵandary dápterine kóshiredi.
2. «Nemene» aýlyna saıahat jasaımyz. «Nemene» aýyly senderdiń sóılem taqyrybyn qalaı meńgergenderińdi synamaqshy. «Sıqyrly sandyq» ázirlepti.
- Qane, sandyqty ashyp qaraıyq. (sandyqtan suraqtar oqý)
1 - oqýshy: Sóılemdegi sózder bir - birimen qalaı jazylady?
2 - oqýshy: Sóılemniń birinshi sózi qalaı jazylady?
3 - oqýshy: Sóılemniń sońyna qandaı belgiler qoıylady?
4 - oqýshy: Sóılemdegi sózder qandaı bolady?
5 - oqýshy: Sóılemdegi sózderdiń baılanysyn qalaı bilemiz?
6 - oqýshy: Qazaqtyń tunǵysh ǵaryshkeri kim?
Endi bárimiz «Ushty - ushty» oıynyn oınaımyz
Kórkem jazý.
3. Qorytyndy bólim.
- Mine, balalar, synypqa da keldik. Saıahat sabaǵyna barlyǵyń jaqsy qatystyńdar. Jeti ata aýylynyń adamdary senderdiń bilimderińe rıza bolyp jatyr.
Búgin jeti atamyzben tanysa otyryp sóılem jáne sóılemdegi sózderdiń baılanysy taraýlarynan alǵan bilimimizdi qaıtaladyq. Jeti atasyn bilgen oqýshy, óskende týǵan, týystaryna meıirimdi, jaqynyn tanıtyn jaqsy azamat bolyp ósedi degen eken.
Ákesiniń balasynyń balasy - nemere,
Nemere balasy – shóbere,
Shóbere balasy – shópshek,
Shópshek balasy – nemene bolady.
Ári qaraı óskende biletin bolasyńdar.
8. Balalar bilimderin baǵalaý.
Sabaqtyń maqsattary:
Bilimdiligi: ótken taqyrypty saıahat jasaý arqyly pysyqtaý, sýret boıynsha sóılem qurýǵa daǵdylandyrý;
Damytýshylyǵy: aýyzsha jáne jazbasha tilderin damytý. Sózdik qoryn jáne baılanystyryp sóıleýin damytý.
Tárbıeligi: adamgershilikke, uqyptylyqqa, alǵyrlyqqa, shapshańdyqqa baýlý.
Sabaqtyń túri: Saıahat - sabaq.
Kórnekilikter: Aýyl syzbasy, paraqshalar, qorjyn, jumbaqtar, sandyq, qamshy,
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
- Sálemetsińder me, balalar
- búgingi bizdiń sabaǵymyz erekshe bolmaq, bizge qonaqqa kóptegen muǵalimder keldi
Sabaqtyń taqyryby jáne maqsattarymen tanystyrý
- Búgin mamyrdyń neshesi?
- aptanyń qaı kúni?
- qazir qaı mezgil?
- Kóktem.
Dápterlerimizge búgingi kúndi jazamyn
Kórkem jazý
Ata – balaǵa synshy.
- Biz búgin «Jeti ata aýylyna saıahatqa shyǵamyz»
- Saıahatqa shyǵý úshin ózimizge kólik saılap alaıyq. Buryn ata - babalarymyz tehnıka damymaǵan, mashına bolmaǵan kezde kólik retinde neni paıdalanǵan, ony áli kúnge deıin aýyldarda qoldanady?
- Atty, túıeni, ógizdi.
- Sender sonyń qaısysyn qalaısyńdar?
- Atty.
- Jaraıdy atty jolǵa ázirleıik. Ol úshin ótken sabaqqa toqtalaıyq? Ótken sabaqta sóılemdegi sózdiń baılanysyn óttik.
- Sóılemdegi sózder týraly ne bilesińder?
- Olardyń baılanysyn qalaı bilemiz?
- Sóılem týraly ne bilesińder?
- Bas áripten bastalyp jazylady, sońynda núkte, suraq belgisi, lep belgisi qoıylady.
2. Ótkendi qaıtalaý.
- Balalar, suraqtarǵa jaýap berip, atamyzdyń aýylyna kelip qalyppyz. «Ata» aýyly senderdiń bilimderińdi teksermekshi eken, mynadaı tapsyrmalar ázirlepti.
Jylt - jylt etken,
Jyradan ótken. (sý)
Ónerde bar, Talapta joq.
Órmekte bar, Oıýda joq (ó)
Meıizde bar, órikte joq.
Kıizde bar, Syrmaqta joq (z)
- Al, balalar, jumbaqtan qandaı sóz shyqty? Sózden ne quralady?
- Durys balalar «Ata» aýylynyń suraqtarynan durys óttińder, ári qaraı «Áke aýylyna saıahatqa shyǵamyz.
- Sóılemdi durys qurastyra alasyńdar ma? Ony bilý úshin myna kıiz úı sózinen sóılem qurastyryńdar (Kıiz úı tez qurylyp, tez jınalady. Kıiz úıdiń shańyraǵy, keregesi, esigi bar. Kıiz úı qysta jyly, jazda sýyq bolady.) (Oqýshylar qıma sózderden sóılem qurastyrady)
Jer balshyq, qulap qalmańdar, bárimiz arbaǵa otyraıyq.
- Almaz, atty aıda.
- Aıt - shý janýar.
- - Aldymyzda kóringen qaı aýyl eken?
- «Bala» aýyly
- Mine, bul aýylǵa da kelip qalyppyz. Baǵanadan eki aýylǵa saıahat jasap sharshadyq, endi sergitý sátin jasap alaıyq.
Ornymyzdan turamyz
Alaqandy uramyz
Bir otyryp, bir turyp
Biz tynyǵyp alamyz.
1. «Nemere» aýylyna kelip qalyppyz. Bul aýylda «Oılan tap!» oıynyn oınaımyz Oıynnyń sharty: «Shóbere» aýylyna saıahat jasaımyz. Ýaqyt bolsa taqap qaldy.
- Almaz, aıda atty.
- Aıt - shý, janýar.
- Mine «Shóbere» aýylyna da keldik.
- Bul aýyl qorjyn ázirlepti, osy qorjyndaǵy suraqtarǵa jaýap bereıik.
1 - paraqsha «Balalar» sózin qatystyryp sóılem qura.
2 - paraqsha «Oıynshyqtar» sózimen sóılem quraý.
Tońyp qalmaý úshin «Sanamaq» oıynyn oınaıyq
Basbarmaǵym – alǵashqy,
Balan úırek – jalǵasy,
Ortan terek - aǵasy,
Shyldyr shúmek - naǵashy,
Kishkentaı bóbek – balaqan,
Bárine ortaq alaqan.
Mine «Shópshek» aýlyna da kelip qalyppyz.
Bul aýyl senderge jumbaq ázirlepti.
Qyzyqtap kúnde sen,
Sýretin kóresiń,
Oqısyń odan sen
Ertegi, óleńdi, ol ne? (kitap)
Tilderimen júredi,
Ýaqytty biledi. (saǵat)
Úlken alyp tabaqtan
Álemge nur taratqan (kún)
Jumbaqtardyń sheshýinen sóılem qurastyryńdar, jáne myna belgilerdi qoldanyńdar..!?
Mysaly: Oqýshy kitap oqydy. Saǵat qansha boldy? Alaqaı, kún jylyndy!
Sóılem qurastyrǵan oqýshy taqtaǵa jazady, al qalǵandary dápterine kóshiredi.
2. «Nemene» aýlyna saıahat jasaımyz. «Nemene» aýyly senderdiń sóılem taqyrybyn qalaı meńgergenderińdi synamaqshy. «Sıqyrly sandyq» ázirlepti.
- Qane, sandyqty ashyp qaraıyq. (sandyqtan suraqtar oqý)
1 - oqýshy: Sóılemdegi sózder bir - birimen qalaı jazylady?
2 - oqýshy: Sóılemniń birinshi sózi qalaı jazylady?
3 - oqýshy: Sóılemniń sońyna qandaı belgiler qoıylady?
4 - oqýshy: Sóılemdegi sózder qandaı bolady?
5 - oqýshy: Sóılemdegi sózderdiń baılanysyn qalaı bilemiz?
6 - oqýshy: Qazaqtyń tunǵysh ǵaryshkeri kim?
Endi bárimiz «Ushty - ushty» oıynyn oınaımyz
Kórkem jazý.
3. Qorytyndy bólim.
- Mine, balalar, synypqa da keldik. Saıahat sabaǵyna barlyǵyń jaqsy qatystyńdar. Jeti ata aýylynyń adamdary senderdiń bilimderińe rıza bolyp jatyr.
Búgin jeti atamyzben tanysa otyryp sóılem jáne sóılemdegi sózderdiń baılanysy taraýlarynan alǵan bilimimizdi qaıtaladyq. Jeti atasyn bilgen oqýshy, óskende týǵan, týystaryna meıirimdi, jaqynyn tanıtyn jaqsy azamat bolyp ósedi degen eken.
Ákesiniń balasynyń balasy - nemere,
Nemere balasy – shóbere,
Shóbere balasy – shópshek,
Shópshek balasy – nemene bolady.
Ári qaraı óskende biletin bolasyńdar.
8. Balalar bilimderin baǵalaý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.