- 07 jel. 2020 00:00
- 359
Uly Jeńiske - 75 jyl
1941 jyldyń maýsymynda bastalyp, 5 jylǵa sozylǵan surapyl soǵystyń aıaqtalǵanyna týra 75 jyl. Jeńis týyn jelbiretýge sol kezdegi Keńes Odaǵynyń quramynda bolǵan Qazaqstan azamattary qomaqty úles qosty. Qazaqstannan UOS alǵashqy kezeńinde 14 atqyshtar dıvızıasy men atty áskerden alty brıgada maıdanǵa attandy. Qazaqstannan 497 jaýynger ataǵyn aldy. Keńes Odaǵy úshin ekinshi dúnıejúzilik soǵystaǵy jeńis óte qymbatqa tústi, jıyrma jeti mıllıonnan astam jaýynger maıdannan oralmady, onyń 603 myńy qazaqstandyq maıdangerler edi.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy Nursultan Nazarbaev Uly Otan soǵysy týraly jalpy tarıhı estelikti saqtaý men taratýdy, soǵys jáne tyl ardagerlerine qamqorlyqty árdaıym óziniń paryzy dep esepteıdi. Nursultan Ábishuly «Júıtkigen ýaqyt bizdi sol kezeńnen jyl ótken saıyn alystatýda. Alaıda, bul oqıǵany túsiný men onyń mańyzdylyǵy bizdiń adamdardyń jadynan eshqashan óshirmeıdi. Bizdiń ata-babalarymyz keskilesken shaıqasta ot keship, okoptardan keýdelerin oqqa tósegenin bilemiz. Olar otanymyzdy, bizdiń tynyshtyǵymyzdy, ashyq aspanymyzdy qorǵady. Sondyqtan da biz bul kúndi babalarymyzdyń, atalarymyzdyń, ákelerimizdiń batyrlyǵy, qaısarlyǵy urpaqtardyń jadynda saqtalýy úshin atap ótemiz. Bir jaǵynan, bul birligi bekem halyqtyń árqashanda jeńiske jetetinin kórsetedi», - dep atap ótti.
Jeńis kúnine oraı dástúrli túrde Qazaqstannyń barlyq iri qalalarynda merekelik is-sharalar ótedi. Kóshelerde áskerı tehnıkalar, at sherýi, Máńgilik alaýǵa gúl qoıý rásimi, mereıtoılyq otshashý ótedi. Konsertter, mádenı-kópshilik is-sharalar, mereıtoı medaldaryn tapsyrý, sýretshilerdiń, halyq shyǵarmashylyǵynyń, Uly Otan soǵysyna arnalǵan kitaptardyń kórmesi jáne t.b. uıymdastyrylady.
Jaýyngerlerdiń jankeshti erligi men «Bári Jeńis Úshin!» dep tylda eńbekten halyqtyń qaırat-jigeri men partrıotızmi búgingi urpaqqa úlgi. – Uly Otan soǵysyn eske alý árbir azamattyń qasıetti paryzy! Bul urpaqtardyń birligin arttyryp, tarıhı dástúr sabaqtastyǵyn qamtamasyz etedi. Sondyqtan 1945 jylǵy Jeńis týraly shyndyqty zerdeleý, biz úshin barlyq fashızm qurbandarynyń aldyndaǵy eń mańyzdy moraldyq mindet.
Ý.M.Djoldybaeva Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Qazaqstan tarıhy kafedrasynyń dosenti
N.M.Tasteev Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Geografıa jáne tabıǵatty paıdalaný fakúltetiniń 1-kýrs stýdenti