- 05 naý. 2024 01:50
- 192
Úsh baqytym. M.Maqataev
Sabaqtyń taqyryby: Muqaǵalı Maqataev «Úsh baqytym», Dıhan Ábilev «Týǵan tilim»
Sabaqtyń maqsaty: 1) M. Maqataevtyń ómirimen jan - jaqty tanystyrý, shyǵarmashylyq jolynan málimetter berý, óleńdi mánerlep oqýǵa jattyqtyrý;
2) oqýshylardyń óleńge degen yntasyn arttyrý, kórkem sóz oqý sheberligin qalyptastyrý, rýhanı
tanymdaryn keńeıtý;
3) Otanyn, elin, ultyn súıýge, ónerdi, óleńdi baǵalaýǵa, adamgershilikke, bilimpazdyqqa tárbıeleý.
Kórnekiligi: M. Maqataevtyń sýreti, pikir aǵashy, óleń joldary jazylǵan plakattar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Oqýshylardyń sabaqqa ázirlikterin tekserý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: 1) Qıyqshalar taratý:
- Shákárim Qudaıberdiuly kim?
- Aqyn táýelsiz eldiń balalary qandaı bolýy kerek deıdi?
- Nelerden aýlaq bol deıdi?
2) Óleńdi mánerlep oqytý.
İİİ. Jańa sabaq. Kirispe áńgime. Sózjumbaq sheshý. (Muqaǵalı)
Sabaqtyń taqyrybyn, maqsatyn habarlaý.
«Pikir aǵashy»
Qarasaz
1931j týǵan
«Amanat», «Ómirdastan»
Aqyn, aýdarmashy
Qarasaz, qara shalǵyn óleńde óstim,
Jyr jazsam, jurtym oǵan eleńdestiń.
Ólse óler, Muqaǵalı Maqataev,
Óltire almas, alaıda óleńdi eshkim! – dep aqyn ózi aıtqandaı onyń óleńi ómirden ózi ketse de, óshpeı urpaqtan - urpaqqa jalǵasyp keledi.
Aldymyzdaǵy 2015jyly M. Maqataev 84 jasqa tolady.
Muqaǵalı aǵamyz Mahambet pen Abaıdan birdeı qýat alyp ósken, olardy pir tutqan. Ony myna óleń joldarynan kórýge bolady.
Qýat alyp Abaıdyń til kúshinen,
Jyr jazamyn Abaıdyń úlgisimen.
Týǵan jerge, týǵan elge, halqyna, Otanyna degen mahabbat sezimi aqyn retinde onyń basty taqyryby edi. Óziniń ultyn, týǵan tilin erekshe qurmettegen aqyn: Qara óleńi qazaqtyń qaza bolsa,
Qara kózden nege qan aǵyzbaıyn – dep tolǵanady.
Búgingi sabaǵymyzda biz aqynnyń «Úsh baqytym» óleńimen jáne Dıhan Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńderimen tanysamyz.
(dápterlerine kúndi taqyrypty jazyp qoıý)
2) Oqýlyqpen jumys.
1. Muǵalimniń óleńdi mánerlep oqýy.
2. Sózdik jumys.
Narqym – baǵam degen maǵynada.
3) D. Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńin mánerlep oqý.
Óleńderge taldaý jasaý.
Óleńniń ár shýmaǵyn oqı otyryp, oqyǵan shýmaqtyń mazmunyn birden túsindirip otyrý.(asyqpaı, tynys belgilerine kidiris jasap, daýys ıntonasıasyn baqylaı, kóterińki kóńil bildire oqytylady)
4). Oqýshylarǵa mánerlep oqytý.
Sergitý sáti: M. Maqataevtyń «Týǵan kúnińmen» ánin oryndaý.
5) Tapsyrmalardy oryndaý. №6 Eki óleńniń uqsastyǵy men aıyrmashylyǵy nede?
Venn dıagramsy. M. Maqataev «Úsh baqytym», D. Ábilev «Týǵan tilim»
● Uqsastyǵy: Ekeýinde de til týraly jazylǵan
● Aıyrmashylyǵy: Maqataev halqy, Otany týraly jazǵan
6) «Oı tolǵaý» strategıasy. №7 «Oty sóngen, ot al menen, júregimdi sýyryp alyńdar» degen tirkesterdi qalaı túsinesińder?
Oty sóngen, ıaǵnı óz elin, jerin halqyn, tilin qadirlemeıtin, Otanyn qurmettemeıtin adam bolsa, ot al menen, ıaǵnı meniń Otanyma degen mahabbatym sheksiz men bólisemin, menen úıren deıdi.
Júregimdi sýyryp alyńdar tirkesiniń maǵynasy – tilim joıylyp ketse, qurysa, meniń de ólgenim degendi bildiredi.
IV. «Poezıa mınýty» M. Maqataevtyń sońǵy óleńderiniń birinen úzindi oqyp berý.
V. Qorytyndy. - Sabaqtan qandaı áser aldyńdar?
- M. Maqataevtyń óleńi nelikten «Úsh baqytym» dep
atalǵan?
VI. Baǵalaý.
VİI. Úıge tapsyrma: Qalaǵan óleńderin jattap kelý.
Sabaqtyń maqsaty: 1) M. Maqataevtyń ómirimen jan - jaqty tanystyrý, shyǵarmashylyq jolynan málimetter berý, óleńdi mánerlep oqýǵa jattyqtyrý;
2) oqýshylardyń óleńge degen yntasyn arttyrý, kórkem sóz oqý sheberligin qalyptastyrý, rýhanı
tanymdaryn keńeıtý;
3) Otanyn, elin, ultyn súıýge, ónerdi, óleńdi baǵalaýǵa, adamgershilikke, bilimpazdyqqa tárbıeleý.
Kórnekiligi: M. Maqataevtyń sýreti, pikir aǵashy, óleń joldary jazylǵan plakattar.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Oqýshylardyń sabaqqa ázirlikterin tekserý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: 1) Qıyqshalar taratý:
- Shákárim Qudaıberdiuly kim?
- Aqyn táýelsiz eldiń balalary qandaı bolýy kerek deıdi?
- Nelerden aýlaq bol deıdi?
2) Óleńdi mánerlep oqytý.
İİİ. Jańa sabaq. Kirispe áńgime. Sózjumbaq sheshý. (Muqaǵalı)
Sabaqtyń taqyrybyn, maqsatyn habarlaý.
«Pikir aǵashy»
Qarasaz
1931j týǵan
«Amanat», «Ómirdastan»
Aqyn, aýdarmashy
Qarasaz, qara shalǵyn óleńde óstim,
Jyr jazsam, jurtym oǵan eleńdestiń.
Ólse óler, Muqaǵalı Maqataev,
Óltire almas, alaıda óleńdi eshkim! – dep aqyn ózi aıtqandaı onyń óleńi ómirden ózi ketse de, óshpeı urpaqtan - urpaqqa jalǵasyp keledi.
Aldymyzdaǵy 2015jyly M. Maqataev 84 jasqa tolady.
Muqaǵalı aǵamyz Mahambet pen Abaıdan birdeı qýat alyp ósken, olardy pir tutqan. Ony myna óleń joldarynan kórýge bolady.
Qýat alyp Abaıdyń til kúshinen,
Jyr jazamyn Abaıdyń úlgisimen.
Týǵan jerge, týǵan elge, halqyna, Otanyna degen mahabbat sezimi aqyn retinde onyń basty taqyryby edi. Óziniń ultyn, týǵan tilin erekshe qurmettegen aqyn: Qara óleńi qazaqtyń qaza bolsa,
Qara kózden nege qan aǵyzbaıyn – dep tolǵanady.
Búgingi sabaǵymyzda biz aqynnyń «Úsh baqytym» óleńimen jáne Dıhan Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńderimen tanysamyz.
(dápterlerine kúndi taqyrypty jazyp qoıý)
2) Oqýlyqpen jumys.
1. Muǵalimniń óleńdi mánerlep oqýy.
2. Sózdik jumys.
Narqym – baǵam degen maǵynada.
3) D. Ábilevtiń «Týǵan tilim» óleńin mánerlep oqý.
Óleńderge taldaý jasaý.
Óleńniń ár shýmaǵyn oqı otyryp, oqyǵan shýmaqtyń mazmunyn birden túsindirip otyrý.(asyqpaı, tynys belgilerine kidiris jasap, daýys ıntonasıasyn baqylaı, kóterińki kóńil bildire oqytylady)
4). Oqýshylarǵa mánerlep oqytý.
Sergitý sáti: M. Maqataevtyń «Týǵan kúnińmen» ánin oryndaý.
5) Tapsyrmalardy oryndaý. №6 Eki óleńniń uqsastyǵy men aıyrmashylyǵy nede?
Venn dıagramsy. M. Maqataev «Úsh baqytym», D. Ábilev «Týǵan tilim»
● Uqsastyǵy: Ekeýinde de til týraly jazylǵan
● Aıyrmashylyǵy: Maqataev halqy, Otany týraly jazǵan
6) «Oı tolǵaý» strategıasy. №7 «Oty sóngen, ot al menen, júregimdi sýyryp alyńdar» degen tirkesterdi qalaı túsinesińder?
Oty sóngen, ıaǵnı óz elin, jerin halqyn, tilin qadirlemeıtin, Otanyn qurmettemeıtin adam bolsa, ot al menen, ıaǵnı meniń Otanyma degen mahabbatym sheksiz men bólisemin, menen úıren deıdi.
Júregimdi sýyryp alyńdar tirkesiniń maǵynasy – tilim joıylyp ketse, qurysa, meniń de ólgenim degendi bildiredi.
IV. «Poezıa mınýty» M. Maqataevtyń sońǵy óleńderiniń birinen úzindi oqyp berý.
V. Qorytyndy. - Sabaqtan qandaı áser aldyńdar?
- M. Maqataevtyń óleńi nelikten «Úsh baqytym» dep
atalǵan?
VI. Baǵalaý.
VİI. Úıge tapsyrma: Qalaǵan óleńderin jattap kelý.