InfoHub Logo

Ideal – soǵan qaraı umtylatyn, sol baǵytta eńbek etetin, jetýdi qalaıtyn úlken maqsat, murat degen maǵynalardy bildiretin uǵym. Kúnimizdegi keride qalǵan qoǵamdardyń eń úlken kemshiligi ıdealsyzdyq. Adam men qoǵam ıdealdarymen erekshelenedi. Idealdar adam ómirinde ári maqsat, ári damýy úshin qozǵaýshy kúsh esebinde. Maqsaty belgili bolmaǵan qoǵam keri qalýǵa beıim bolmaq. 10 jyl ilgerisin josparlamaǵan el toqyraýdyń, bodandyqqa ushyraýdyń aldyn almaǵan bolady. Al mundaı kesapat jaǵdaıdan qutylý úshin ne isteý kerek? Ulttyq qundylyqtaryna bekem, tarıhyn, tilin, dinin, ádet-ǵurpyn, otanyn súıetin, ishi de bútin, syrty da bútin qoǵam bolýǵa umtylý kerek. Adamdarǵa ómirdegi rólderin jáne jaýapkershilikterin úıretý, saýlyqty sana qalyptastyrý kerek. Sanasyz adamnyń ıdealy sapasyz bolary anyq. Kim ekendigin, qaıda, qashan jáne qandaı ahýalda ekendigin bilmeıtin adam keleshegi úshin maqsat belgileı ala ma? Árıne joq. Aldymen óz múmkindikterimizdi, sıpattarymyzdy jáne ahýalymyzdy baǵalaýymyz kerek. Qoldaǵy múmkindikterimiz qandaı, ne isteı alamyz degendeı paıda men zıan esep-qısaptaryn qalyptastyrý kerek. Keıin aıaǵymyzdy jerge bekem basyp, maqsatymyzǵa qaraı baǵyt alamyz.

Damyǵan mádenıetterdiń 20-30 tipti 100 jyldyq uzaq merzimdi josparlary, maqsattary, ıdealdary bar. Jáne bul ıdealdar óz múmkindikteri men shekteýlerine qaraı daıarlanady. Shekteýdiń mólsheri bolýy tıis. 7 jastaǵy balaǵa trıgonometrıa úıretilmeıtini sekildi, 18 jastaǵy stýdentke rasıonal sandary túsindirý orynsyz bolady. Potensıaalymyzdy kınetıkaǵa aınaldyrý turǵysynda jetistikke jetken saıyn keıingi maqsatymyz potensıalymyzdy arttyrý, ıdealdarymyzdy jáne mádenıetimizdi úlkeıtý bolady. Al potensıalymyzdy arttyrý úrdisi qalaı bolmaq? Eńbektegen sábıdi mysalǵa alaıyq, birshama ýaqyt bir qalypta eńbektep, ýaqyty kelgende aıaqqa turýdy tájirbıe etip, júrýdi úırenedi. Mine osyndaı sátte sábıdiń mysalyndaı potensıalymyzdy arttyramyz. 0-100 dárejedegi sý sıaqty, 100 dárejege jetkenimizde burqyrap qaınaımyz. Atqarylatyn ádis qarapaıym. Eńbekqor bolamyz. Oqımyz, oqyǵan saıyn jazamyz. Alamyz, alǵan saıyn satamyz. Birlik, yntymaq ishinde áreket etemiz. Sondaı sát keledi, on jyl buryn 100 zıalysy bar aımaqta myńdaǵan zıalylar shyǵyp potensıaldy arttyrý áreketimiz, sábıdiń júrýi, sýdyń qaınaýy sekildi kórinis tabady.

Adam turaqty túrde damýǵa, ózgerýge, ashyq jaratylǵan bolmys. Jer beti adamnyń tabıǵatyn jaqsy biletin jaman nıetti ımperıalıstterge toly. Idealıs bolmastan jetistikke jete alǵan birde-bir kózqaras, doktrına joq. Bizdiń bilýimiz jáne oryndaýymyz qajetti nárse ıdıaldarymyzdy ulttyq sanada qalyptastyrý jáne sheteldik azǵyndyqtarǵa eliktemeý. Joǵaryda atap ótkenimizdeı kim ekenimizdi, qaıda, qashan jáne qandaı ahýalda ekenimizdi bile otyryp ulttyq jáne tarıhı sanada áreket etýimiz qajet. Biz kimbiz? Biz tamyry musylmandyq jáne túrkilikpen ushtasqan 21 ǵasyrdyń jastarymyz. Maqsattarymyz, kim ekenimizge qaraı pishin alady. Kópshiligimiz túp tamyrynan ajyraǵan, bytyrańqy haldemiz. Syrtymyz jyltyraǵanymen, ishki dúnıemiz ulttyq rýhanıatymyzdan ajyrap, ár túrli buzyq pikirlerdiń shyrmaýyna túsip, batystyń azǵyn ádetterin sińirgen halde jáne ýaqyttamyz. Ne isteýimiz kerek? Álemdi ózgertkiń kelse ózińnen basta demekshi, bárimiz jeke ózimizdi bilimdi, eńbekqor, ulttyq sanaly jeke tulǵa retinde jetildirýimiz qajet. Maqalamyzdy elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń sózimen túıindeıik:

«Elińniń uly bolsań, elińe janyń ashysa, azamattyq namysyń bolsa, qazaqtyń ulttyq jalǵyz memleketiniń nyǵaıyp-kórkeıýi jolynda jan terińdi syǵyp júrip eńbek et. Jerdiń de, eldiń de ıesi óziń ekenińdi umytpa!» 

---