- 05 naý. 2024 02:12
- 360
Zattyń qımylyn bildiretin sózder. Naýryz – jyl basy
Jambyl oblysy, Shý aýdany,
Kókqaınar aýyly, S. Estemesov atyndaǵy
orta mektebiniń bastaýysh synyp muǵalimi
Toqtashbaeva Shyryn Bekenovna
Saýat ashý
Taqyryp: Zattyń qımylyn bildiretin sózder. Naýryz – jyl basy
Sabaqtyń maqsaty: 1. Zattyń qımylyn bildiretin sózder týraly túsinik berý, olardy ajyratý. Naýryz týraly maǵlumat berý.
2. Oqýshylardyń oqý, jazý daǵdylaryn qalyptastyrý, oıyn tilin damytý, shyǵarmashylyqqa baýlý, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, taný, paıymdaý, izdený, qoldaný.
3. Saýatty, kórkem jazýǵa tárbıeleý, ulttyq salt - dástúrdi qurmetteýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: oqýlyq, syzba, sýretti dıdaktıkalyq materıaldar.
Ádisi: blýmen júıesi, deńgeılep oqytý.
Túri: jarys sabaq.
Pánaralyq baılanys: ana tili, qazaq tili, dúnıetaný.
Sabaqtyń barysy:
İ. Tanyp bilý kezeńi.
Atqarylatyn ister
1. Oqýshylardy uıymdastyrý, sabaqtyń maqsatyn habarlaý.
2. Synypty eki topqa bólý.
«Aqtós» toby, «Qutjol» toby.
3. Ótkendi qaıtalaýǵa arnalǵan suraqtar:
- Zattyń atyn bildiretin sózder degen ne?
- Adamǵa qatysty aıtylatyn sózderge qandaı suraqtar qoıylady?
- Ne? Neler? Suraǵy nelerge qoıylady?
- Qandaı sózderge bas árippen bastalyp jazylady?
- Daýysty dybystar neshege bólinedi?
- Sóılem degen ne? Mysal keltir.
- Sóılem degen ne?
(Jaýapqa upaı berip otyrý)
Syzba boıynsha ótken sabaqty qorytý.
İİ. Túsiný kezeńi
1. Sýret boıynsha áńgimeleý. Naýryz merekesi týraly áńgime.
2. Jylǵa talasqan janýarlar týraly ertegini eske túsire otyryp, jyl basynyń tyshqan jyly ekenin jáne bıylǵy jańa jyl týraly áńgimeleý.
3. Naýryz aıynyń, kóktem mezgiliniń erekshelikteri týraly aıtyp ótý. «Naýryz – jyl basy» ólenin oqý.
Jyl attaryn oqý.
- Naýryz toıy kúni úlken bolsyn, kishi bolsyn meıramǵa kelip, kóńildi oıyn – saýyq qurady. Munda sharap ishý, renjý sıaqty jaǵymsyz ádetterge qatty tyıym salǵan. Toıda at jarys, jarys, palýan kúres, basqa da sport básekesi, aıtys túrleri, oıyndar men kóńildi jumbaqtar, án, óleńder, naýryz jyrlary aıtylady. Árkim úlkenderden bata tileıdi. Naýryz kúni «Ulys qutty bolsyn!», «Tórt túlik aqty bolsyn!» - deýdi umytpaǵan jón.
4. Sýret boıynsha qurylǵan sóılemderdi taldaý.
Mysaly: Áje naýryz kóje pisirdi.
Kim? – Áje – zattyń atyn bildiredi.
Ne istedi? – pisirdi – qımyldy bildiredi.
5. Ár túrli qımyldar keltire otyryp, erejeni qorytyp shyǵarý.
İİİ. Qoldaný kezeńi
1. Dáptermen jumys: Kórkem jazý.
Naýryz – jyl basy.
2. 109 – jattyǵý boıynsha jumystar júrgizý.
«Aqtós» toby: Qımyldy bildiretin sózderdi terip jazý,
«Qutjol» Qımyldy bildiretin sózderdi terip jazý, daýysty dybystardyń astyn syzý.
İV. Sergitý sáti.
Naýryz jyry.
Ulys kúni qazan tolsa,
Ol jyly aq mol bolar.
Uly kisiden bata alsań,
Sonda oljaly jol bolar.
Óleń joldaryna sáıkes qımyldar jasaý.
V. Biriktirý kezeńi. 1. 110 – jattyǵý. Aýyzsha taldaý.
2. Deńgeılik tapsyrmalar túrleri:
«A» toby: Shyǵarmashylyq dıktant – tıin týraly áńgime quraý.
«B» toby: Terme dıktant – qımyldy bildiretin sózderdi baılanysyp turǵan sózben birge terip jazý.
«S» toby Ózdik dıktant – tıin sózine sóılemder quraý, qımyldy bildiretin sózderdi tabý.
«D» toby: Sýretti dıktant – sýret arqyly qımyldy bildiretin sózderdi jazý.
VI. Oı damytý kezeńi.
«Báıge» oıyny. Vıktorınalyq suraqtar:
• Kóktem aılaryn ata.
• Naýryz merekesi qashan bolady?
• Naýryz kóje degen ne?
• Kún men tún qashan teńeledi?
• Jyl attaryn ata.
• Aptanyń kúnderin ata.
• Kóktemde qandaı qubylystar bolady?
• Kóktemniń alǵashqy gúli?
VII. Túısiný kezeńi. 1. Jańa sabaqty qorytý.
2. Naýryz týraly qorytyndylaý.
VIII. Qorytyndy bólim.
Eki toptyń upaılaryn sanaý.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Jyl attaryn jáne ereje jattaý.
Kókqaınar aýyly, S. Estemesov atyndaǵy
orta mektebiniń bastaýysh synyp muǵalimi
Toqtashbaeva Shyryn Bekenovna
Saýat ashý
Taqyryp: Zattyń qımylyn bildiretin sózder. Naýryz – jyl basy
Sabaqtyń maqsaty: 1. Zattyń qımylyn bildiretin sózder týraly túsinik berý, olardy ajyratý. Naýryz týraly maǵlumat berý.
2. Oqýshylardyń oqý, jazý daǵdylaryn qalyptastyrý, oıyn tilin damytý, shyǵarmashylyqqa baýlý, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, taný, paıymdaý, izdený, qoldaný.
3. Saýatty, kórkem jazýǵa tárbıeleý, ulttyq salt - dástúrdi qurmetteýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: oqýlyq, syzba, sýretti dıdaktıkalyq materıaldar.
Ádisi: blýmen júıesi, deńgeılep oqytý.
Túri: jarys sabaq.
Pánaralyq baılanys: ana tili, qazaq tili, dúnıetaný.
Sabaqtyń barysy:
İ. Tanyp bilý kezeńi.
Atqarylatyn ister
1. Oqýshylardy uıymdastyrý, sabaqtyń maqsatyn habarlaý.
2. Synypty eki topqa bólý.
«Aqtós» toby, «Qutjol» toby.
3. Ótkendi qaıtalaýǵa arnalǵan suraqtar:
- Zattyń atyn bildiretin sózder degen ne?
- Adamǵa qatysty aıtylatyn sózderge qandaı suraqtar qoıylady?
- Ne? Neler? Suraǵy nelerge qoıylady?
- Qandaı sózderge bas árippen bastalyp jazylady?
- Daýysty dybystar neshege bólinedi?
- Sóılem degen ne? Mysal keltir.
- Sóılem degen ne?
(Jaýapqa upaı berip otyrý)
Syzba boıynsha ótken sabaqty qorytý.
İİ. Túsiný kezeńi
1. Sýret boıynsha áńgimeleý. Naýryz merekesi týraly áńgime.
2. Jylǵa talasqan janýarlar týraly ertegini eske túsire otyryp, jyl basynyń tyshqan jyly ekenin jáne bıylǵy jańa jyl týraly áńgimeleý.
3. Naýryz aıynyń, kóktem mezgiliniń erekshelikteri týraly aıtyp ótý. «Naýryz – jyl basy» ólenin oqý.
Jyl attaryn oqý.
- Naýryz toıy kúni úlken bolsyn, kishi bolsyn meıramǵa kelip, kóńildi oıyn – saýyq qurady. Munda sharap ishý, renjý sıaqty jaǵymsyz ádetterge qatty tyıym salǵan. Toıda at jarys, jarys, palýan kúres, basqa da sport básekesi, aıtys túrleri, oıyndar men kóńildi jumbaqtar, án, óleńder, naýryz jyrlary aıtylady. Árkim úlkenderden bata tileıdi. Naýryz kúni «Ulys qutty bolsyn!», «Tórt túlik aqty bolsyn!» - deýdi umytpaǵan jón.
4. Sýret boıynsha qurylǵan sóılemderdi taldaý.
Mysaly: Áje naýryz kóje pisirdi.
Kim? – Áje – zattyń atyn bildiredi.
Ne istedi? – pisirdi – qımyldy bildiredi.
5. Ár túrli qımyldar keltire otyryp, erejeni qorytyp shyǵarý.
İİİ. Qoldaný kezeńi
1. Dáptermen jumys: Kórkem jazý.
Naýryz – jyl basy.
2. 109 – jattyǵý boıynsha jumystar júrgizý.
«Aqtós» toby: Qımyldy bildiretin sózderdi terip jazý,
«Qutjol» Qımyldy bildiretin sózderdi terip jazý, daýysty dybystardyń astyn syzý.
İV. Sergitý sáti.
Naýryz jyry.
Ulys kúni qazan tolsa,
Ol jyly aq mol bolar.
Uly kisiden bata alsań,
Sonda oljaly jol bolar.
Óleń joldaryna sáıkes qımyldar jasaý.
V. Biriktirý kezeńi. 1. 110 – jattyǵý. Aýyzsha taldaý.
2. Deńgeılik tapsyrmalar túrleri:
«A» toby: Shyǵarmashylyq dıktant – tıin týraly áńgime quraý.
«B» toby: Terme dıktant – qımyldy bildiretin sózderdi baılanysyp turǵan sózben birge terip jazý.
«S» toby Ózdik dıktant – tıin sózine sóılemder quraý, qımyldy bildiretin sózderdi tabý.
«D» toby: Sýretti dıktant – sýret arqyly qımyldy bildiretin sózderdi jazý.
VI. Oı damytý kezeńi.
«Báıge» oıyny. Vıktorınalyq suraqtar:
• Kóktem aılaryn ata.
• Naýryz merekesi qashan bolady?
• Naýryz kóje degen ne?
• Kún men tún qashan teńeledi?
• Jyl attaryn ata.
• Aptanyń kúnderin ata.
• Kóktemde qandaı qubylystar bolady?
• Kóktemniń alǵashqy gúli?
VII. Túısiný kezeńi. 1. Jańa sabaqty qorytý.
2. Naýryz týraly qorytyndylaý.
VIII. Qorytyndy bólim.
Eki toptyń upaılaryn sanaý.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úıge tapsyrma: Jyl attaryn jáne ereje jattaý.