جاقسى ءسوز – جانعا قۋات (جاس اقىندار شىعارماشىلىعى)
ءدوڭ ورتا مەكتەبى
«جاقسى ءسوز – جانعا قۋات» (جاس اقىندار شىعارماشىلىعى)
«باقىتتىمىن عوي»
باقىتتىمىن عوي،
باقىتتى بولامىن عوي،
مەكتەپكە بارامىن عوي،
بالالارمەن وينايمىن،
قۋانىشتى سىيلايمىن،
مەكتەپتەن ءبىلىم الىپ،
جۇرەمىن مەن قۋانىپ.
بالا كەزىم – باقىتتى شاعىم،
تىنىش بولسا، قازاقستانىم! (ايتاناتوۆا دينارا، ايتاناتوۆا جۇلدىز)
«حوروشو بىت سچاستليۆىم»
حوروشو بىت سچاستليۆىم،
كوگدا ەست درۋزيا.
ي تولكو نا نيح موگۋ پولوجيتسيا يا،
حوروشو بىت سچاستليۆىم.
كوگدا ەست سەميا،
ي ەتي يا ستروچكي،
پيشۋ يح ليۋبيا.
پۋست سولنسە يم سۆەتيت،
ۆ ليۋبۋيۋ پوگودۋ.
پۋست پروچ ۋبەگايۋت،
ليۋبىە نيەۆزگودى.
يا تولكو دوبرا،
ۆسەگدا يم جەلايۋ.
زدوروۆيا ي سچاستيا،
ي تولكو پوبەد.
پۋست وني نە ۆسترەچايۋت،
ني گوريا، نە بەد.
پۋست ۆەچنو سيايۋت يح،
سچاستەم گلازا
پۋست وني جە نە زنايۋت
چتو تاكوە سلەزا.
نو پۋست بۋدۋت سلەزى،
نو تولكو وت سچاستيا.
مى ۆمەستە وتگونيم،
ليۋبىە نەناستيا.
سەميا ي درۋزيا،
يا ۆاس وچەن ليۋبليۋ،
ي ۆام پوسۆياششايۋ پوەمۋ سۆويۋ! (گەتمان اننا، 5 ورىس كلاسس)
«باقىتتى بولعان قانداي جاقسى»
باقىتتى بولعان قانداي جاقسى،
باقىتتى بولىپ جۇرەسىن.
شاتتانىپ، كۇلىپ، بارشاعا،
باقىت تىلەپ جۇرەسىن.
باقىتتى بولعان قانداي جاقسى،
باقىتسىز ادام بولمايدى.
باقىتسىز بولسا ەگەردە،
مۇڭايادى ءبارى دە. (ساتباي ساۋلە، 6 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«باقىت»
باقىت دەگەن ءارقاشان،
ءوز جانىڭدا جۇرەدى.
كۇلىمدەسەڭ ءاردايىم،
كۇن كوزى دە كۇلەدى.
شاتتىق ءومىر دايىن تۇر!
بەرى جاقىندا، بالاقاي!
باقىت سەنى كۇتىپ تۇر!
جۇگىر، كانە، «الاقاي»!
كۇلىمدەپ ءجۇر، جىلاما!
باقىت سوندا كەلەر مە؟
سۇرىنبە سەن قۇلاما،
ارمانىڭا جەتەردە!
اقىلىم مىنە الايدا،
جان – جاعىنا قارايلا!
«باقىت دەگەن نە؟» دەسە،
وسىنى ايت جاراي ما؟! (سامراتوۆا گۇلنۇر، 6 «ا» كلاسس وقۋشىسى)
«بالالىق كەزدەرگە ساعىنىش»
ۋاقىت وتكەن سايىن،
ساعىناسىن بالالىق كەزدەرىن.
وتكەن كۇن قايتا كەلمەيدى،
قالايشا سونى سەزبەدىم.
پاراق بەتىنە تۇسكەن شۋماق،
ساعىنىشتان تۋادى.
بۇل مەنىڭ جەكە ويىم،
تۇسىنگەن ادام ۇعادى.
باقىتتى بالالىق شاق،
مەكتەپ كەزىنىڭ قابىرعاسى.
العاشقى ماحاببات،
العاشقى جۇرەك جاراسى،
دوستىق پەن سەزىم اراسى،
ءمولدىر كوزىنىڭ قاراسى.
وتكەندى قايتارار ەدىم،
ءبىراق قۇنسىز باعاسى. (قالييەۆا نۇرگۇل، 7 «ا» كلاسس وقۋشىسى)
«دوستىق»
بالالىق شاقتان باستالار،
كۇمان كەلتىرمە وعان.
دوستىق دەگەن ەڭ بيىك،
التىننان دا بيىك.
ومىردە نە قىمبات دەگەندە،
ايتارىم، دوستىق قىمبات.
دوستىقتى ساقتاپ، جۇرەيىكشى ءارقاشان،
ءبىراق تا، كەيبىر جاندار،
نە ەكەنىن دوستىقتىڭ تۇسىنبەيدى.
ەندى تىڭدا، دوستارىم،
دوستىق بيىك ماحابباتتان.
كىم تۇسىنەر جاعدايىڭدى،
دوستان باسقا ەشكىم سەنى تۇسىنبەس،
تۇسىنبەس سەنىڭ جاعدايىڭدى. (تۇرماعانبەتوۆ ناعاشىباي، 7 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«باقىت تىلەيمىن»
جاساساڭ بارلىعىنا اركەز قۇرمەت،
مەيىرىم، كەڭ پەيىلدى بولۋ كەرەك.
تاڭەرتەڭ ويانعان سوڭ، كۇنگە قاراپ،
امانداس، امانىڭا شۇكىرلىك ەت!
امانىن سەنەن سۇراعان، قۇرمەتتەگەن،
سىيلاستىق وسى كەزدە ءالى كەتپەگەن.
ءومىردى ءبىل، وعان قۋان، بول باقىتتى،
تىلەرىم ءتۇسىن، باقىت دەگەنىم،
ءومىردى ءوز قالپىندا ۇستاي ءبىلۋ،
تاربيە، جاقسىلىقپەن ادال بولۋ،
مەيىرىمدىلىك پەن العىرلىق،
شاپشاڭ بولىپ،
قورقىنىش، ءىشتارلىقتان قاشىپ كەتۋ.
ومىردەگى ارمانىڭا قادام باسىپ،
اركەز شەگىنبەستەن، باقىتتى بولۋ! (دوستاي اسەمگۇل، 7 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«جالىندى جاستىق شاق»
جارقىرا ماڭگى، جالىندا مەنىڭ جاستىعىم،
وزىڭمەن عانا ءومىردىڭ اشتىم ب ا ق گۇلىن
شىراعىم سەنسىڭ، قۇمارىم سەنسىڭ اپتىعىم،
جالىندا مەنىڭ جانعالى تۇرعان جاستىعىم.
جالىنداپ جانار، تۇرا الماس جاستىق ورنىندا،
جانارسىڭ لاۋلاپ وشپەستەي بولىپ الاۋلا.
ءبىراقتا قايدا ءبىر كۇنى سەن دە سولارسىڭ،
سولارسىڭ – داعى، كۇل بولىپ جەردە قالارسىڭ.
ازىرشە لاۋلا، وشپەشى ەشبىر جاھاندا،
ءبىر سەندەي بولماس كارىلىك، قارتتىق جالعاندا.
اللاھىم ءبىر عانا عۇمىر بەرىپتى ادام - پەندەگە.
عۇمىردا سەن دە جالعىزسىڭ جاستىق اسىلىم،
سوندىقتان ەندى قالدىرما ءبىزدى ارماندا! (ءابىلقاسىموۆا ايجان، 10 كلاسس وقۋشىسى)
«باقىتتىمىن وسى ومىرگە كەلگەنىمە»
باقىتتىمىن وسى ەلدە ءومىر سۇرگەنىمە،
باقىتتىمىن وسى جەردە تۋىپ وسكەنىمە.
تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ۇرپاعى بوپ،
ماقتانام نۇر اعامنىڭ جەڭىسىنە.
ءبىز باقىتتى ەمەسپىز بە وسىلاي
جۇرگەنىمىزگە،
مىقتى ەلدىڭ ۇرپاعى بوپ كەلگەنىمىزگە.
ءارى قۋانىش، ءارى شاتتىق ءبارىمىزىدىڭ
ۇيىمىزدە،
باقىتتىمىز، باقىتتىمىز وسىنداي
ومىرىمىزگە. (ءدارىباي شولپان، 8 كلاسس وقۋشىسى)
«سچاستە»
يز ناس نە كاجدىي پونيماەت،
چتو زناچيت: گورە، رادوست ي ليۋبوۆ.
نو كاجدىي توچنو وششۋششاەت،
چتو زناچيت سچاستە دليا نەگو.
ونو ۆەد تاك نەوبياسنيمو،
تام ليش سلوۆو، تو لي چۋۆستۆو.
تى زناي ونو نەپوۆتوريمو،
حراني ەگو بۋدتو يسكۋستۆو.
ي كاجدوە ەگو مگنوۆەنە،
ستارايسى كاك تو پونيمات.
دەليس سو ۆسەمي ەتيم چۋۆستۆوم،
پۋست بۋدەت مير سچاستليۆ ي راد.
سموتري ۆ وتكرىتوە تى نەبو،
ليۋبوگو ك سچاستيۋ ۆدوحنوۆلياي.
ليۋبي، سەني كەم بى تى نە بىل،
دەرجي ەگو، نە وتپۋسكاي! (شيەۆچەنكو داريا، 9 كلاسس)
«جاقسى ءسوز – جانعا قۋات» (جاس اقىندار شىعارماشىلىعى)
«باقىتتىمىن عوي»
باقىتتىمىن عوي،
باقىتتى بولامىن عوي،
مەكتەپكە بارامىن عوي،
بالالارمەن وينايمىن،
قۋانىشتى سىيلايمىن،
مەكتەپتەن ءبىلىم الىپ،
جۇرەمىن مەن قۋانىپ.
بالا كەزىم – باقىتتى شاعىم،
تىنىش بولسا، قازاقستانىم! (ايتاناتوۆا دينارا، ايتاناتوۆا جۇلدىز)
«حوروشو بىت سچاستليۆىم»
حوروشو بىت سچاستليۆىم،
كوگدا ەست درۋزيا.
ي تولكو نا نيح موگۋ پولوجيتسيا يا،
حوروشو بىت سچاستليۆىم.
كوگدا ەست سەميا،
ي ەتي يا ستروچكي،
پيشۋ يح ليۋبيا.
پۋست سولنسە يم سۆەتيت،
ۆ ليۋبۋيۋ پوگودۋ.
پۋست پروچ ۋبەگايۋت،
ليۋبىە نيەۆزگودى.
يا تولكو دوبرا،
ۆسەگدا يم جەلايۋ.
زدوروۆيا ي سچاستيا،
ي تولكو پوبەد.
پۋست وني نە ۆسترەچايۋت،
ني گوريا، نە بەد.
پۋست ۆەچنو سيايۋت يح،
سچاستەم گلازا
پۋست وني جە نە زنايۋت
چتو تاكوە سلەزا.
نو پۋست بۋدۋت سلەزى،
نو تولكو وت سچاستيا.
مى ۆمەستە وتگونيم،
ليۋبىە نەناستيا.
سەميا ي درۋزيا،
يا ۆاس وچەن ليۋبليۋ،
ي ۆام پوسۆياششايۋ پوەمۋ سۆويۋ! (گەتمان اننا، 5 ورىس كلاسس)
«باقىتتى بولعان قانداي جاقسى»
باقىتتى بولعان قانداي جاقسى،
باقىتتى بولىپ جۇرەسىن.
شاتتانىپ، كۇلىپ، بارشاعا،
باقىت تىلەپ جۇرەسىن.
باقىتتى بولعان قانداي جاقسى،
باقىتسىز ادام بولمايدى.
باقىتسىز بولسا ەگەردە،
مۇڭايادى ءبارى دە. (ساتباي ساۋلە، 6 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«باقىت»
باقىت دەگەن ءارقاشان،
ءوز جانىڭدا جۇرەدى.
كۇلىمدەسەڭ ءاردايىم،
كۇن كوزى دە كۇلەدى.
شاتتىق ءومىر دايىن تۇر!
بەرى جاقىندا، بالاقاي!
باقىت سەنى كۇتىپ تۇر!
جۇگىر، كانە، «الاقاي»!
كۇلىمدەپ ءجۇر، جىلاما!
باقىت سوندا كەلەر مە؟
سۇرىنبە سەن قۇلاما،
ارمانىڭا جەتەردە!
اقىلىم مىنە الايدا،
جان – جاعىنا قارايلا!
«باقىت دەگەن نە؟» دەسە،
وسىنى ايت جاراي ما؟! (سامراتوۆا گۇلنۇر، 6 «ا» كلاسس وقۋشىسى)
«بالالىق كەزدەرگە ساعىنىش»
ۋاقىت وتكەن سايىن،
ساعىناسىن بالالىق كەزدەرىن.
وتكەن كۇن قايتا كەلمەيدى،
قالايشا سونى سەزبەدىم.
پاراق بەتىنە تۇسكەن شۋماق،
ساعىنىشتان تۋادى.
بۇل مەنىڭ جەكە ويىم،
تۇسىنگەن ادام ۇعادى.
باقىتتى بالالىق شاق،
مەكتەپ كەزىنىڭ قابىرعاسى.
العاشقى ماحاببات،
العاشقى جۇرەك جاراسى،
دوستىق پەن سەزىم اراسى،
ءمولدىر كوزىنىڭ قاراسى.
وتكەندى قايتارار ەدىم،
ءبىراق قۇنسىز باعاسى. (قالييەۆا نۇرگۇل، 7 «ا» كلاسس وقۋشىسى)
«دوستىق»
بالالىق شاقتان باستالار،
كۇمان كەلتىرمە وعان.
دوستىق دەگەن ەڭ بيىك،
التىننان دا بيىك.
ومىردە نە قىمبات دەگەندە،
ايتارىم، دوستىق قىمبات.
دوستىقتى ساقتاپ، جۇرەيىكشى ءارقاشان،
ءبىراق تا، كەيبىر جاندار،
نە ەكەنىن دوستىقتىڭ تۇسىنبەيدى.
ەندى تىڭدا، دوستارىم،
دوستىق بيىك ماحابباتتان.
كىم تۇسىنەر جاعدايىڭدى،
دوستان باسقا ەشكىم سەنى تۇسىنبەس،
تۇسىنبەس سەنىڭ جاعدايىڭدى. (تۇرماعانبەتوۆ ناعاشىباي، 7 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«باقىت تىلەيمىن»
جاساساڭ بارلىعىنا اركەز قۇرمەت،
مەيىرىم، كەڭ پەيىلدى بولۋ كەرەك.
تاڭەرتەڭ ويانعان سوڭ، كۇنگە قاراپ،
امانداس، امانىڭا شۇكىرلىك ەت!
امانىن سەنەن سۇراعان، قۇرمەتتەگەن،
سىيلاستىق وسى كەزدە ءالى كەتپەگەن.
ءومىردى ءبىل، وعان قۋان، بول باقىتتى،
تىلەرىم ءتۇسىن، باقىت دەگەنىم،
ءومىردى ءوز قالپىندا ۇستاي ءبىلۋ،
تاربيە، جاقسىلىقپەن ادال بولۋ،
مەيىرىمدىلىك پەن العىرلىق،
شاپشاڭ بولىپ،
قورقىنىش، ءىشتارلىقتان قاشىپ كەتۋ.
ومىردەگى ارمانىڭا قادام باسىپ،
اركەز شەگىنبەستەن، باقىتتى بولۋ! (دوستاي اسەمگۇل، 7 «ب» كلاسس وقۋشىسى)
«جالىندى جاستىق شاق»
جارقىرا ماڭگى، جالىندا مەنىڭ جاستىعىم،
وزىڭمەن عانا ءومىردىڭ اشتىم ب ا ق گۇلىن
شىراعىم سەنسىڭ، قۇمارىم سەنسىڭ اپتىعىم،
جالىندا مەنىڭ جانعالى تۇرعان جاستىعىم.
جالىنداپ جانار، تۇرا الماس جاستىق ورنىندا،
جانارسىڭ لاۋلاپ وشپەستەي بولىپ الاۋلا.
ءبىراقتا قايدا ءبىر كۇنى سەن دە سولارسىڭ،
سولارسىڭ – داعى، كۇل بولىپ جەردە قالارسىڭ.
ازىرشە لاۋلا، وشپەشى ەشبىر جاھاندا،
ءبىر سەندەي بولماس كارىلىك، قارتتىق جالعاندا.
اللاھىم ءبىر عانا عۇمىر بەرىپتى ادام - پەندەگە.
عۇمىردا سەن دە جالعىزسىڭ جاستىق اسىلىم،
سوندىقتان ەندى قالدىرما ءبىزدى ارماندا! (ءابىلقاسىموۆا ايجان، 10 كلاسس وقۋشىسى)
«باقىتتىمىن وسى ومىرگە كەلگەنىمە»
باقىتتىمىن وسى ەلدە ءومىر سۇرگەنىمە،
باقىتتىمىن وسى جەردە تۋىپ وسكەنىمە.
تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ۇرپاعى بوپ،
ماقتانام نۇر اعامنىڭ جەڭىسىنە.
ءبىز باقىتتى ەمەسپىز بە وسىلاي
جۇرگەنىمىزگە،
مىقتى ەلدىڭ ۇرپاعى بوپ كەلگەنىمىزگە.
ءارى قۋانىش، ءارى شاتتىق ءبارىمىزىدىڭ
ۇيىمىزدە،
باقىتتىمىز، باقىتتىمىز وسىنداي
ومىرىمىزگە. (ءدارىباي شولپان، 8 كلاسس وقۋشىسى)
«سچاستە»
يز ناس نە كاجدىي پونيماەت،
چتو زناچيت: گورە، رادوست ي ليۋبوۆ.
نو كاجدىي توچنو وششۋششاەت،
چتو زناچيت سچاستە دليا نەگو.
ونو ۆەد تاك نەوبياسنيمو،
تام ليش سلوۆو، تو لي چۋۆستۆو.
تى زناي ونو نەپوۆتوريمو،
حراني ەگو بۋدتو يسكۋستۆو.
ي كاجدوە ەگو مگنوۆەنە،
ستارايسى كاك تو پونيمات.
دەليس سو ۆسەمي ەتيم چۋۆستۆوم،
پۋست بۋدەت مير سچاستليۆ ي راد.
سموتري ۆ وتكرىتوە تى نەبو،
ليۋبوگو ك سچاستيۋ ۆدوحنوۆلياي.
ليۋبي، سەني كەم بى تى نە بىل،
دەرجي ەگو، نە وتپۋسكاي! (شيەۆچەنكو داريا، 9 كلاسس)