InfoHub Logo

سىنىپ: 8
ءپانى: بيولوگيا
تاقىرىبى: ورگانيزمنىڭ ىشكى ورتاسى

ماقساتى: «ورگانيزمنىڭ ىشكى ورتاسى» تاراۋى بويىنشا العان ءبىلىمى مەن داعدىسىن تەكسەرۋ، جۇيەلەۋ، ويلارىن جيناقتاي بىلۋگە، ءوز بەتىمەن ەڭبەكتەنۋ ىسكەرلىكتەرىن، پانگە قىزىعۋىن ارتتىرۋ، سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ ادەتتەرىن تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جارىس
ساباقتىڭ ءتيپى: قايتالاۋ
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن، جۇمباق كورنەكتىلىگى: سۋرەتتەر، كەستەلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ت. ب.
ساباقتىڭ جوسپارى: 1. «ورامال تاستاۋ» ويىنى
2. «تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور» تەست
3. «بايگە» ويىنى
4. بيولوگيالىق ديكتانت
5. جۇمباق شەشۋ
6. «كىم تاپقىر» ويىنى
7. «كىم شاپشاڭ» ويىنى
8. ماقال - ماتەل جارىسى.
ساباقتىڭ بارىسى: جارىس ساباق بولعاندىقتان سىنىپ وقۋشىلارى 2 توپقا بولىنەدى. ءار توپ ءوزىنىڭ ۇران، ماقساتتارىمەن تانىستىرادى.
ءى توپ – لەيكوسيتتەر.
ءىى توپ – ەريتروسيتتەر.
«لەيكوسيتتەر» توبىنىڭ ۇرانى:
«بىلگەنىڭ ءبىر توعىز، بىلمەگەنىڭ توقسان توعىز».
ماقساتى: «بىلگەن سايىن كەلەدى بىلە بەرگىم،
بىلە بەرۋ ەمەس پە تىلەگى ەلدىڭ.
«ەريتروسيتتەر» توبىنىڭ ۇرانى: «كۇش – بىلىمدە»
ماقساتى: «تۋعان جەردى ءسۇيۋ پارىز،
ءسۇيۋ ءۇشىن ءبىلۋ پارىز».

1. ەكى توپتىڭ اراسىندا «ورامال تاستاۋ» ويىنى وينالادى. مۇندا ءار تول مۇشەلەرى قارسى توپقا سۇراقتار قويادى.

2. «تاپقىر بولساڭ تاۋىپ كور»
(تەست شەشۋ، ول ەكى نۇسقامەن بەرىلەدى.)
ءى نۇسقا
1. قاننىڭ سۇيىق بولىگى - بۇل...
ا. سۋ ءا. پلازما ب. نىساندى ەلەمەنتتەر
2. ليمفا بولاتىن ۇلپالار - بۇل...
ا. ەريتروسيتتەر
ءا. ليمفوسيتتەر
ب. لەيكوسيتتەر
3. قان ۇلپالارىنىڭ تۇزىلەتىن جەرى - بۇل...
ا. سۇيەك كەمىرشەگى
ءا. كوكباۋىر
ب. باۋىر
4. قاننىڭ ۇيۋى... يوندارىنىڭ قاتىسۋىمەن جۇزەگە اسادى.
ا. كاليي
ءا. ناتريي
ب. كالسيي
5. ليمفا اينالىمى... اياقتالادى.
ا. وڭ جاق جۇرەكشەدە
ءا. سول جاق جۇرەكشەدە
ب. وڭ جاق قارىندا

ءىى - نۇسقا
1. قاننىڭ ۇيۋىن قامتاماسىز ەتەتىن:
ا. ەريتروسيتتەر
ءا. لەيكوسيتتەر
ب. ليمفوسيتتەر
2. اق قان تۇيىرشىكتەرى - بۇل...
ا. ەريتروسيتتەر
ءا. ترومبوسيتتەر
ب. لەيكوسيتتەر
3. قاننىڭ ەرىمەيتىن ءنارۋىزى - بۇل...
ا. فيبرين
ءا. فيبرينوگەن
ب. گەموگلوبين
4. ءبىر تاۋلىكتە ادامدا تۇزىلەتىن ليمفانىڭ مولشەرى.
ا. 2 ل
ءا. 20 ل
ب. 8 ل
5. ليمفا... تۇزىلەدى.
ا. ۇلپا سۇيىقتىعىنان
ءا. قاننان
ب. سۋدان

3..«بايگە» ويىنى (كىم ءبىرىنشى جاۋاپ بەرەدى؟)
1. پلازما دەگەنىمىز نە؟
2. گەموگلوبين دەگەنىمىز نە؟
3. ترومبوسيتتەر دەگەنىمىز نە؟
4. ليمفوسيتتەر دەگەنىمىز نە؟
5. فاگوسيتتەر دەگەنىمىز نە؟
6. ليمفا دەگەنىمىز نە؟
7. ۇلپا دەگەنىمىز نە؟
8. يممۋنيتەت دەگەنىمىز نە؟
9. دونور دەگەنىمىز نە؟
10. رەسيپيەنت دەگەنىمىز نە؟

4. بيولوگيالىق ديكتانت (سايكەستەندىرۋ تەستى)
1. تۋا پايدا بولعان يممۋنيتەت. ا. ورگانيزمگە ەمدىك سارىسۋدى ەنگىزگەننەن كەيىن پايدا بولادى.
2. جۇرە پايدا بولعان يممۋنيتەت. ءا. ورگانيزمدە انتيدەنەلەر جۇقپالى اۋرۋمەن اۋىرعاننان كەيىن تۇزىلەدى.
3. بەلسەندى جاساندى يممۋنيتەت. ب. ورگانيزمگە ۆاكسينا ەنگىزگەننەن كەيىن تۇزىلەدى.
4. ەنجار جاساندى يممۋنيتەت. ۆ. ورگانيزمگە اتا - انادان تۇقىم قۋالاپ بەرىلەدى.
كىلتى: 1 — ۆ، 2 — ءا، 3 — ب، 4 — ا

5. جۇمباقتى شەش.
«قىزىل تەڭىزدە» ءاربىر سەكۋند سايىن ميلليونداعان كەمە اپاتقا ۇشىراپ، سۋ تۇبىنە شوگەدى. ال ميلليونداعان كەمە «تاس ايلاقتاردان» شىعىپ، جۇزەگە اتتانادى. «كەمەلەر» «تاس ايلاقتار» دەگەن نە؟؟؟

6. «كىم تاپقىر؟» ويىنى.
بەرىلگەن سوزدەردەگى ارىپتەردىڭ ورنىن اۋىستىرسا، ورگانيزمنىڭ ىشكى ورتاسىنىڭ قۇرىلىستارىنىڭ اتتارى شىعادى.
1. شارالاۋاسج — جاسۋشالار
2. اەنۆ — ۆەنا
3. لاليپكرىيا — كاپيلليارى
4. يارتيراە — ارتەريا
5. فيلما اتىمىرى — ليمفا تامىرى
6. ساجۋاراقىلشا قيىۇتىسق — جاسۋشاارالىق سۇيىقتىق
7. «كىم شاپشاڭ؟» ويىنى.
(قان تامىرىنىڭ دۇرىس ۇيلەسىمدىلىگىن انىقتا)
ءى
ءىى
ءىىى
ءىV
ءى، ءىى، ءىىى
ءىى، ءىV
ءىى، ءىىى، ءىV
ءى، ءىىى
8. ماقال - ماتەلدەر جارىسى.
(دەنساۋلىق تۋرالى ماقال - ماتەلدەرىن ايتۋ)

قازىلار القاسى ەكى توپتىڭ جيناعان ۇپايلارى بويىنشا قاي توپ جەڭگەنىن انىقتاپ، بەلسەندى قاتىسقان وقۋشىلاردى اتايدى، ماراپاتتايدى!!!