InfoHub Logo

مۇنان جيىرما جىل بۇرىن، وبلىسىمىز تاراتىلعان كەزدە، تاعدىر ايداپ بەينەۋدە تۇرۋىما، سونداعى اۋداندىق "راۋان" گازەتىندە قىزمەت ىستەۋىمە تۋرا كەلدى. وعان ارينە، قۋانباسام، وكىنبەيمىن، جەر كورىپ، ەل تانىدىم. تالاي-تالاي مارقاسقا جىگىتتەرمەن، جاقسى جاندارمەن قاۋىشتىم، دامدەس بولدىم. سول اۋداننىڭ ورتالىعىندا تۇراتىن حيباسوۆتار اۋلەتى تۋرالى دا ەستىپ، ءبىلدىم.

اۋلەت باسى حيباس اقساقال اكەسى جالعاسباي 1932 جىلى كامپەسكەگە ۇشىراعاندا ون بەستە ەكەن. "شاش ال دەسە باس الاتىن" زاماننىڭ بەلسەندىلەرى قورالى مالدان ءبىر عانا كارى اتاندى قالدىرىپ، باسقا مال-مۇلىكتىڭ ءبارىن تاركىلەپ اكەتەدى. بالا-شاعاسىن اتانعا جۇكشە تيەپ الىپ، بوسقان ەلمەن بىرگە تۇرىكمەن اسپاق بولعان جاكەڭ، حالىقتىڭ جاپپاي كوشۋىنە قارسى قويىلعان قارۋلى توسقاۋىلعا كەزىگەدى. قويان جىلىنىڭ الاپات جۇتىنان، وعان ىلەسە كەلگەن تاركىلەۋ، ۇجىمداستىرۋ ناۋقاندارىنان ابدەن شيرىعىپ اشىنعان جۇرت الدىندا وت پەن وق تۇرسا دا تايىنبايتىنداي جاعدايعا جەتكەن-دى. سونداي ءبىر ابىر-سابىردىڭ كەزىندە، تۇرىكمەن جەرىنە وتەر تۇستا قولىنان جاراقات العان جالعاسبايعا توپىراق كراسنوۆودسك (قازىرگى تۇرىكمەنباشى) قالاسى اقتاس اۋىلىنىڭ ماڭىنان بۇيىرادى. ونىڭ ۇلكەن ۇلى قايپى 1937 جىلى ۇستالىپ، يتجەككەنگە ايدالىپ، سول كەتكەننەن قايتىپ ورالماسا، كىشىسى حيباس اشحاباتتاعى بالالار ۇيىنەن ءبىر-اق شىعادى. وسىندا ءجۇرىپ باستاۋىش، ونان كەيىن جەتى جىلدىق ءبىلىم العان ول، ساۋاتسىزدىقتى جويۋ ناۋقانى كەزىندە اۋىلدىق جەرگە، تاشاۋىز وبلىسىنىڭ كونەۇرگەنىش اۋدانىنا جىبەرىلەدى. قىرىقمىلتىق قۋاندىق قىزى ناباشەن باس قوسىپ، ءتۇتىن تۇتەتەدى. 1940 جىلى كەڭەس ارمياسى قاتارىنا الىنىپ، رەسەي جەرىندەگى ورال تاۋلارىنىڭ ءبىر قالاسىندا اسكەري دايىندىقتان. جاياۋ اسكەر قۇرامىنداعى حيبەكەڭدەردى 1941 جىلى، ۇلى وتان سوعىسىنىڭ العاشقى كۇندەرىندە-اق العى شەپكە تاستايدى. ارينە، ول كەزدە جولىنداعىسىن جايپاپ كەلە جاتقان نەمىس فاشيستەرىنىڭ قۋاتتى اسكەري ماشيناسىن بوگەۋ مۇمكىن ەمەس-تى. سۇراپىل شايقاستاردىڭ بىرىندە سول قولىنان جاراقات العان حيباستى گوسپيتالدا ەمدەلگەننەن كەيىن (سول كەزدەگى نۇسقاۋ بويىنشا) ەلگە قايتاردى.

ەل باسىنا اۋىر كۇن تۋعاندا مەن سوعىستان كەلدىم دەپ ەركىنسيتىن زامان ەمەس، حيباس كەلە سالا اسكەري كوميسساريات باسشىسىنىڭ كومەكشىسى بولىپ، اسكەرگە شاقىرىلعانداردى وتان قورعاۋعا دايارلاۋ جۇمىسىنا ارالاسادى. ونان كەيىن اۋىلدىق مەكتەپتە ساباق بەرە ءجۇرىپ، نوكىس پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ تاريح-فيلوسوفيا فاكۋلتەتىن بىتىرەدى. ۇستازدىققا تۇبەگەيلى دەن قويىپ، ەلۋ جىلداي، جاسى جەتپىسكە كەلگەنشە، ءوزىنىڭ سۇيىكتى كاسىبىنەن قول ۇزبەيدى. قوجەلى اۋدانى كالينين اتىنداعى كولحوزدىڭ ماقتىمع ۇلى مەكتەبىنىڭ باسشىسى، ال اتاجۇرتىنا كوشىپ كەلگەننەن كەيىن 1976 جىلعى شىلدەدەن بەينەۋدەگى اباي اتىنداعى مەكتەپتە ءمۇعالىم، وقۋ ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قىزمەتتەرىن اتقارادى. 1999 جىلى 60 جىل جۇبىن جازباي عۇمىر كەشكەن ەلىنىڭ ەلەۋلى، حالقىنىڭ قالاۋلى قوس ارىسى، 82 جاستاعى حيباس اتا جانە اراعا التى اي سالىپ، سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە تاياعان نابات شەشەمىز باقيلىق بولدى...

ولار جەتى ۇل، ءبىر قىز تاربيەلەپ ءوسىردى. تۇڭعىشتارى ساحي — بەينەۋ اۋداندىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى، جەكە شارۋاشىلىقپەن اينالىسىپ، "عالىمجان — ورەزەك" اتتى ءجشس-ىن باسقارسا، اكە جولىن قۋعان ۇستاز، بەينەۋ اۋدانىنداعى "سىڭعىرلاۋ" مەكتەبىن باسقارعان قوجاباي 1993 جىلى ومىردەن ءوتتى. ونان كەيىنگى راحمەتجان اقتاۋ قالاسىندا جۇمىسشى، مىرزاحمەتجان اتىراۋداعى "ينتەرگاز" اق-دا باسشى قىزمەتتە، التىباي — "كازتارنسويل" اق-نىڭ بەينەۋ ۋچاسكەسىندە ەنەرگەتيك، ەركىن- اي — بەينەۋدەگى اباي اتىنداعى ورتا مەكتەپتە ورىس ءتىلى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى، اۋلەتتىڭ كەنجەسى ەركەباي جەكە كاسىپكەر.

ال، ماقالامىزدىڭ كەيىپكەرى حيباستىڭ بەسىنشى ۇلى بەسىمباي 1970 جىلى ورتا مەكتەپتى، 1975 جىلى ينجەنەر-گيدروتەحنيك ماماندىعى بويىنشا تاشكەنت پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىن ءبىتىرىپ شىعادى. سول جىلى قازان ايىندا ەڭبەك جولىن قوجەلى اۋداندىق سۋلاندىرۋ جۇيەلەرى باسقارماسىندا ۋچاسكە ينجەنەرى بولىپ باستاپ كەتەدى. العاشقى كۇننەن-اق ىسكەرلىگىمەن كورىنگەن جاس مامان التى ايدان كەيىن اعا ينجەنەرلىككە وسىرىلەدى. ماڭعىستاۋعا كوشىپ كەلگەن 1976 جىلدان باستاپ ەكى جىل وبلىستىق مەليوراسيا جانە سۋ شارۋاشىلىعى باسقارماسىندا اعا ينجەنەر، ونان كەيىنگى ءتورت جىل "كازگلاۆودستروي" ترەسىنىڭ N 76 مامانداندىرىلعان جىلجىمالى مەحانيكالىق كولونناسىندا باس ينجەنەر بوپ قىزمەت ىستەدى.

بەسىمبايدىڭ عۇمىرلىق ءتالىم الىپ، ەرەكشە ءتارتىپ كورىپ، تاجىريبە جيناقتاعان كەزى 1982 جىلعى ساۋىردە باستالدى. بۇعان دەيىن ءتورت جىل ىرىكتەۋدەن وتكەن ول، ون بەس جىل بويى كسرو مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىگىن جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ قىزمەتىندە بولدى. ياعني، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا باسقارماسىنىڭ ورگاندارىندا اسكەري قىزمەتتەن ءوتتى. العاشقى ەكى جىلدا جاڭاوزەن بولىمىندە كىشى وپەراتيۆتى ۋاكىل ودان كەيىنگى بەس جىلدا باسقارمادا اعا وپەراتيۆتى ۋاكىل، 1995 جىلعى جەلتوقساننان 1997 جىلدىڭ شىلدەسىنە دەيىن جاڭاوزەن بولىمىندە ءبولىم باستىعى مىندەتتەرىن اتقاردى.

— بەسىمباي حيباس ۇلى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا باسقارماسىندا (ءقازىر دەپارتامەنت) ءتۇرلى وپەراتيۆتى جۇمىستاردا قىزمەت ىستەي ءجۇرىپ، ءوزىن ىسكەر، تۋىنداعان قاۋىرت ماسەلەلەرگە وراي، تەرەڭنەن ويلاستىرىلعان شەشىم قابىلداۋعا قابىلەتتى، باستاماشىل، ساۋاتتى قىزمەتكەر رەتىندە تانىتتى. ءوزىن تەك قانا جاقسى جاعىنان كورسەتكەن قىزمەتكەر رەتىندە 1994 جىلى باسشىلىق قىزمەتكە ۇسىنىلدى. ول كىشى وپەراتيۆتى وكىلدەن ءبولىم باستىعىنا، لەيتەنانتتان پودپولكوۆنيككە دەيىنگى جولدى ءجۇرىپ ءوتتى. قاراۋىنداعى قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە تاپسىرىلعان ۋچاسكەلەردە ءبىرقاتار جوعارى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى، ەلەۋلى وپەراسيالاردى دايىنداۋعا جانە جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەنە قاتىستى، — دەپ اڭگىمەلەيدى ۇقك وبلىستىق دەپارتامەنتىنىڭ تەرگەۋشىسى مۇرات باقتىگەرەي ۇلى سەيدەعالييەۆ.

ارينە، بەسىمباي مۇنداي جەتىستىككە وڭاي جەتە قويعان جوق. بۇل وتباسىندا العان تالىم-تاربيەنىڭ، وزىنە-وزى قاتاڭ تالاپ قويۋدىڭ، كوپ ىزدەنۋدىڭ، جالىقپاي ۇيرەنۋدىڭ جەمىسى. ول كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءوزىنىڭ تالىمگەر — ۇستازدارىن قۇرمەت تۇتادى. ماسەلەن، ماڭعىستاۋ وبلىسى سۋ شارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ باستىعى، قازىرگى زەينەتكەر سەيدالييەۆ جازدارحان سەيدالى ۇلى، "مانگىشلاكۆودستروي" ترەسىنىڭ باستىعى، قازىرگى زەينەتكەر اقكەنجەيەۆ شىناباي اقكەنجە ۇلى، ۇقك وبلىستىق باسقارماسىنىڭ سول كەزدەگى باستىعى، پولكوۆنيك اناتوليي الەكسەيەۆيچ كليموۆ، باسقارما باستىعىنىڭ ماماندار جونىندەگى ورىنباسارى بولعان، ءقازىر گەنەرال شەنىندەگى ميحايل يۋسۋپوۆيچ داۋەنوۆ، گەنەرال قۇرمانعالي ۇلى، ءبولىم باستىعى، پولكوۆنيك، ءقازىر ق ر ۇقك-نىڭ الماتىداعى اكادەمياسىندا ساباق بەرەتىن رافيك عابدىقالىق ۇلى عابدىقالىقوۆ، سونداي-اق ءبولىم باستىقتارى بولعان، زاپاستاعى پولكوۆنيك مارات عاسير ۇلى بيارىستانوۆ، ءقازىر گەنەرال قۋاندىق قايىرلي ۇلى مەدەۋوۆ، پولكوۆنيك جۇسەكەيەۆ ابيلقاسىم سەرىكبەك ۇلى، پولكوۆنيك الەكساندر ۆاسيلەيەۆيچ پروسنياك، تاعى باسقالاردى ىلتيپاتپەن ەسكە الادى.

— ومىرلىك تاجىريبەلەرى مول ولار، بىلاي دەيتىن: "قولىندا كۇشى جوعارى كۋالىگىڭ بار ۇكىمەتتىڭ ۋاكىلەتتى وكىلىسىڭ. بىرىنشىدەن كۋالىگىڭدى العا تارتىپ، كوكىرەككە سوقپا، ەكىنشىدەن، كىسىمەن سىپايى بول، حالىققا تىزەڭدى باتىرما، سول حالىقتىڭ ىشىنەن شىقتىڭ جانە سوندا قايتا ورالاسىڭ". ۇستازدارىمىز وقىتقاندا الدىمىزعا ءۇش تالاپ قويدى: ءبىرىنشى، قىلمىس بەلگىلەرىن تابۋ، ەكىنشى، ونىڭ الدىن الۋ، ءۇشىنشى، قىلمىستى بولعىزباي تاستاۋ، — دەيدى بەسىمباي.

— سوندا قالاي الدىن الاسىزدار؟

— ورگاننىڭ ءار قىزمەتكەرىنىڭ ءوزىنىڭ سالاسى بار. ماسەلەن، ترانسپورتپەن اينالىساتىن وپەراتيۆتى ۋاكىل ايماقتاعى سول سالانى بەس ساۋساعىنداي ءبىلۋى ءتيىس. ونىڭ ءالسىز تۇستارىن، قاي جەردە، قاي باعىتتا ءقاۋىپ تۋىنداۋى مۇمكىندىگىن زەرتتەپ، زەردەلەپ، الدىن الا ءبىلىپ، بولدىرماۋعا تىرىسىپ باعادى. سودان دابىل تۇسكەن بويدا ونىڭ جولىن كەسۋ ارەكەتىنە كىرىسەدى.

ءيا، بەسىمباي ايتسا ايتقانداي، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك قورعاۋشىلارىنىڭ وبلىسىمىز بويىنشا اتقارعان قىزمەتى جونىندەگى قازىرگى اقپاراتتارعا كوز جۇگىرتسەك، مىناداي جولداردى وقيمىز: "سوڭعى جىلدارى مەملەكەتكە ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق تۇرعىدان كەلتىرىلەتىن بەس ميلليارد تەڭگەدەن استام شىعىننىڭ الدى الىندى. ەكونوميكا سالاسىنداعى ءتۇرلى زاڭ بۇزۋشىلىعى ءۇشىن 10 زاڭدى تۇلعا جانە 11 ادام اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. كىنالىلەرگە جالپى سوماسى 90 ملن. تەڭگەدەن اساتىن ايىپپۇل سالىندى. ءار ءتۇرلى باپتار بويىنشا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ورگاندارىنىڭ قۇزىرەتىنە جاتاتىن 57 قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. بۇل مالىمەتتەردىڭ ارتىندا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ۇزاق تا تاباندى جۇمىسى جاتىر..."

شىندىعىندا دا سولاي، مىسال ءۇشىن، ۇقك دەپارتامەنتى مۇناي كاسىپشىلىكتەرىندەگى ەكولوگيالىق زيانىن تيگىزىپ كەلە جاتقان "مۇناي امبارلارى" ايماعىمىزدا وتكىر پروبلەماعا اينالعان-دى. اسىرەسە، جاڭاوزەن قالاسى ماڭىنداعى، جۇمىسىنا زاڭدى نەگىزدە تىيىم سالىنعان مۇناي قازان شۇڭقىرلار وتە ءقاۋىپتى. ءقازىر قۇزىرەتتى ورگاندار وكىلدەرىنەن ارنايى كوميسسيا قۇرىلىپ، بۇل باعىتتا جۇمىس جۇرگىزۋدە. تاعى بىرەر مىسال، وپەراتيۆگى-ىزدەستىرۋ شاراسىنىڭ ناتيجەسىندە اقتاۋ اەروپورتىنان 212 مىڭ. 700 اقش دوللارى كولەمىندە شەتەل ۆاليۋتاسىن رەسپۋبليكا اۋماعىنان الىپ وتپەك بولعان ازاماتشا ۇستالدى. سونداي-اق ەلىمىزگە مەملەكەتتىك شەكارا ارقىلى سينتەتيكالىق ەسىرتكىنىڭ 861 داناسىن الىپ وتپەك بولعان ازاماتتىڭ دا جولى كەسىلدى. بۇل فاكتىلەر بويىنشا تەرگەۋ ىستەرى ءجۇرىپ جاتىر. مۇنداي مىسالداردى كوپتەپ كەلتىرۋگە بولادى. ءبىر ايتا كەتەرلىگى، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرى قارجى باقىلاۋ، سالىق كوميتەتتەرى، ىشكى ىستەر قىزمەتكەرلەرى، تاعى باسقا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىمەن بىرلەسە، قويان-قولتىق جۇمىس جۇرگىزەدى.

— ويتكەنى، — دەيدى بەسىمباي — قىلمىستا، ونىڭ ىشىندە ەلباسىمىز ەرەكشە نازار اۋدارىپ وتىرعان سىبايلاس جەمقورلىقتا شەكارا بولمايدى. سوندىقتان قوعامدا ورىن العان جەمقورلىق، ەسىرتكى بيزنەسى سىندى دەرتتەرگە ءتيىستى ورعاندار عانا ەمەس، بۇكىل حالىق بوپ سوققى بەرسە دە ارتىق بولماس ەدى.

ورايى كەلىپ تۇرعان كەزدە بەسىمبايعا كوكەيىمدە جۇرگەن سۇراقتاردى قويۋدىڭ ءساتى ءتۇستى. ونىڭ ءبىرىنشىسى 1986 جىلعى جەلتوقسان كوتەرىلىسى جايىندا ەدى.

— ءيا، ءوزىڭىز بىلەسىز، ول ءبىر ەل دۇرلىككەن قيىن كەز بولدى عوي. ەڭ باستىسى، ءبىزدىڭ قوعامدىق جۇيەمىز، يدەولوگيامىز باسقا ەدى. جەلتوقساننىڭ ىزعارلى كۇندەرى ءبىزدىڭ دە وقيعا ورتاسىندا بولۋىمىزعا تۋرا كەلدى. مقك-نىڭ ءبىزدىڭ وبلىس بويىنشا باسقارماسىنان ون جىگىت اتتانىپ، الماتىدا 36 كۇن جۇمىس جۇرگىزدىك. باسشىلارىمىزدىڭ اراسىندا دا قازاق دەسە جانى اۋىراتىن، ۇلتجاندى كىسىلەر بولدى. شىنى كەرەك، ءالى وڭى مەن سولىن بىلمەيتىن كوك ءورىم جاستاردىڭ جاپپاي قىلمىسقا تارتىلىپ نە قۋعىنعا ۇشىراۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قولىمىزدان كەلگەندى ىستەدىك. بۇل ءۇشىن ولاردىڭ كوبىنىڭ بەرگەن تۇسىنىكتەمەسىن قايتا جازدىرتتىق جوعارىدان قاتاڭ نۇسقاۋ تۇسسە دە، شامامىز جەتكەنشە جيناقتالعان ماتەريالداردى سوتقا جىبەرمەۋگە تىرىستىق، — دەيدى بەسىمباي.

— ونان كەيىن، 1989 جىلى جاڭاوزەندە دە سىلكىنىس بولدى عوي...

— ادامدى جاعداي بيلەيدى" دەگەن بار عوي، جاڭاوزەندەگى وقيعاعا جەرگىلىكتى حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىنىڭ تومەندەۋى باستى سەبەپ بولدى.

ءيا، بەسىمباي سونداي-اق ءوزى قىزمەت ىستەيتىن ورگانعا قىزمەتكە كەلگەن جاستاردىڭ تالىمگەرى رەتىندە دە تانىلىپ، ولاردىڭ توپشىسى بەكىپ، قاناتتارىنىڭ قاتايۋىنا، ءسويتىپ ءوز ءىسىنىڭ مامانى بولىپ قالىپتاسۋىنا ات سالىسىپتى. ونىڭ ءتالىمىن العان ون بەستەي جاس جىگىت كەيىننەن جوعارى شەن الىپ، دەپارتامەنت باسقارماسىنىڭ باسشىلىعىنا دەيىن ءوستى. ماسەلەن، پودپولكوۆنيك، ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا ۇقك دەپارتامەنتىنىڭ باسقارما باستىعى اسقار ءمۇعالىم ۇلى بيلاشوۆ، دەپارتامەنت مەديسينالىق ءبولىمىنىڭ باستىعى ءسابيت راشيد ۇلى نۇسانوۆ، مايور ارمان وتارعالي ۇلى جانتاسوۆ، پودپولكوۆنيك يۋريي ولەگوۆيچ سمولنياكوۆ، زاپاستاعى مايور امىربەك ءىڭىرباي ۇلى دەمەگەنوۆ، جاڭاوزەن ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرى سيسەنباي ءاجىباي ۇلى ءىزمۇحانوۆ، دەپارتامەنتتە ءبولىم باستىعى، مايور ساۋرباي جولماعامبەتوۆ، ۇكق مۇنايلى اۋدانى ءبولىمىنىڭ باستىعى كاپيتان وتەگەن ءبىتىم ۇلى قىدىربايەۆ، تاعى باسقالار بۇگىندە ونىڭ ءىزىن باسقان شاكىرتتەرى. "وزدەرىن ءۇقق-نىڭ قىزمەتىنە ارناعىسى كەلەتىن جاستار ەڭ الدىمەن ءوز وتانىنىڭ شىن مانىندەگى پاتريوتى بولۋى ءتيىس جانە ونىڭ بويىنان تارتىپتىلىك، ءبىلىمدارلىق، ماقساتكەرلىك، ادالدىق، ۇقىپتىلىق سياقتى قاسيەتتەر تابىلعانى ءجون. سونداي-اق جاعدايدى تالداپ، پايىمداي بىلەتىن، شۇعىل تۇردە باتىل شەشىم الاتىن، جان-جاقتى دا تەرەڭ ءبىلىمدى، شىعارماشىل ادام عانا بۇل قىزمەتتى الىپ كەتە الادى"، — دەيدى بەسىمباي ءوز اڭگىمەسىندە.

بۇگىندە ءۇقق-نىڭ زاپاستاعى پودپولكوۆنيگى بەسىمباي حيباس ۇلى كەزىندە جۇمىستاعى تابىستارى مەن مۇلتىكسىز قىزمەتى كسرو مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قۇرمەت گراموتالارى جانە مەدالدەرىمەن ماراپاتتالدى، وعان 1996 جىلى "ۇقك قۇرمەتتى قىزمەتكەرى" اتاعى بەرىلدى. ول سونداي-اق ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ العىس حاتىنا، كونستيتۋسيامىزدىڭ ون جىلدىعىنا وراي، مەرەكەلىك مەدالگە يە بولدى.

دەگەنمەن، اتالمىش ورگاننىڭ ارداگەرى اتانىپ، 44 جاسىندا زەينەتكە شىققان بەسىمبايدىڭ قول قۋسىرىپ قاراپ وتىرماسى انىق-تى. ءوزىنىڭ ۇجىمىمەن تىعىز بايلانىستا بولۋىمەن قاتار 1997 جىلدىڭ تامىزىندا "وزەنمۇنايگاز" ااق "بۇرعىلاۋ جۇمىستارى جانە كۇردەلى جوندەۋ باسقارماسى" فيليالىنا ازاماتتىق جۇمىس جانە توتەنشە جاعدايلار جونىندەگى ينجەنەر بولىپ باردى. ال، كەلەسى جىلدىڭ شىلدەسىندە "وزەنمۇنايگاز" ااق زاڭگەرى، 1999 جىلعى قىركۇيەكتە وسى كاسىپورىن زاڭ ءبولىمىنىڭ باستىعى، ونان كەيىن زاڭ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى مىندەتتەرىن اتقاردى. ءسويتىپ، ول بيىلعى اقپان ايىنا دەيىن ايماقتاعى ەڭ ىرگەلى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرىنىڭ قۇقىقتىق مۇددەسى ءۇشىن كۇرەسىپ، زاڭعا قاتىستى جۇمىستارىنىڭ جولعا قويىلۋىنا بەلسەنە اتسالىستى. جالپى مۇنايگاز سالاسىندا ەڭبەك ەتكەن ون ءبىر جىلعا جۋىق ۋاقىت ىشىندە ول ۇنەمى ءوزىنىڭ بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋ ماسەلەسىمەن دە تياناقتى اينالىستى. ماسەلەن، سوڭعى بەس جىلدا وسى سالاعا قاتىستى سان الۋان تاقىرىپتاردا وتكەن كۋرستار مەن سەمينارلارعا 9 مارتە قاتىسىپتى.

بەسىمباي حيباس ۇلى — ءقازىر وبلىس ورتالىعىنداعى اقش — قازاقستان بىرلەسكەن مەكەمەسىنىڭ قۇقىق ماسەلەلەرى جونىندەگى مەنەدجەرى. زايىبى ۇلمەكەن امانتايەۆا "وزەنمۇنايگاز" وندىرىستىك فيليالى مۇناي-گاز دايىنداۋ جانە تاسىمالداۋ باسقارماسىندا وپەراتور بولىپ قىزمەت ىستەيدى. ەكەۋى ىنتىماعى جاراسقان، باقىتتى وتباسىن قۇرىپ، ءتورت بالا تاربيەلەپ ءوسىردى. ۇلدارى: ساعىنباي، اسقار، بولات مۇناي سالاسىندا سان الۋان ماماندىقتا ەڭبەك ەتسە، قىزى بايان — "ماڭعىستاۋينۆەست" كومپانياسىنىڭ زاڭگەرى. بەسىمباي مەن ۇلمەكەن بۇگىندە وتاۋ تىككەن ۇلدارىنان نەمەرە ءسۇيىپ وتىر.

"اتادان ۇل تۋماس پا، اتا جولىن قۋماس پا" دەگەندەي، زامانىندا قانداي قيىندىق كورسە دە مويىماعان، بولات وزەكتى جەبەدەي، قايسار دا تەكتى اتالارىمىزدىڭ بۇگىنگى بەينەسى وسى بەسىمباي سىندى ازاماتتار بولسا كەرەك-تى. وتانعا قىزمەت ىستەۋدە، ونىڭ مۇددەسىن قورعاۋدا ار-نامىستىڭ، ادالدىقپەن ادىلدىكتىڭ اق تۋىن بيىك تۇتقان ونىڭ ءومىر جولى وسكەلەڭ ۇرپاققا ونەگە دەگەن ءتۇيىندى سوزىمىزبەن ماقالامىزعا نۇكتە قويۋدى ءجون كوردىك.

---